VTM maakt ‘Mijn Pop-up Rechtbank’

VTM werkt aan een nieuw programma. In elke aflevering wordt in Vlaanderen een mobiele rechtbank in een

uitvouwbare studio neergezet. In die studio: een ere-vrederechter die zich buigt over een conflict tussen twee partijen. “Zo kunnen we laten zien wat verzoenen is”, zegt ere-vrederechter André De Muylder (68). In Nederland kijken ze al sinds 1995 naar ‘De Rijdende Rechter’, een programma waarin een rechter naar een conflict in Nederland rijdt, de situatie bestudeert en tijdens een hoorzitting met publiek de partijen hoort en een uitspraak doet die juridisch bindend is. Smakelijke televisie is het, met burenruzies over omheiningen die anderhalve centimeter zouden afwijken, scootmobiels die gangen blokkeren en cv-ketels die mensen uit hun slaap houden. Het VTMprogramma waarvan de opnames nog dit jaar starten, is niet op ‘De Rijdende Rechter’ gebaseerd, maar op een nieuw idee.

Rechtbank zonder rechter

Concreet wil VTM elke week in Vlaanderen een mobiele studio neerpoten met daarin een rechtbank. Al is ‘rechtbank’ strikt gezien niet het juiste woord: in de rechtbank zit geen rechter, maar een vrederechter op rust die aan arbitrage doet. De arbiter is aangesteld door de partijen die met elkaar in conflict liggen. Zij aanvaarden dan ook de uitspraak van die arbitrage, die juridisch bindend is en waartegen geen beroep mogelijk is. Het gaat om conflicten die normaal voor het vredegerecht zouden komen: burenruzies, conflicten tussen vrienden en kleine consumentengeschillen. De arbiter verzamelt informatie, laat beide klokken luiden en kan een beroep doen op experts. Een van de arbiters in het programma wordt André De Muylder, die 29 jaar advocaat was en vervolgens vrederechter werd. Hij is met pensi- oen, maar blijft magistraat en is nu ere-vrederechter. “Dat maakt dat we als arbiter kunnen fungeren. We kunnen in dit programma laten zien dat een vrederechter in de eerste plaats wil verzoenen. Ik ben zelf advocaat geweest en ik geef toe: er wordt te weinig gebruikgemaakt van die verzoening, er wordt in bepaalde gevallen te snel naar de rechtbank gestapt. Al zie ik dat er bij familiezaken meer en meer bemiddeld wordt, dat is een goede evolutie. Met gezond boerenverstand kom je al een heel eind.”

“Ik zetelde als vrederechter in Etterbeek en herinnerde me dat ik om kwart over negen twee partijen voor me kreeg die elkaar nooit hadden gesproken over hun conflict. ‘Ga naar buiten’, zei ik, ‘zet u aan tafel, praat met elkaar en kom dan terug binnen’. Om kwart voor twaalf hadden ze een akkoord. Dat is de essentie van de oproeping in verzoening.”

Hun gedacht zeggen

De Muylder gelooft niet dat de mensen onverdraagzamer geworden zijn, wel mondiger. “Ik laat de mensen dan ook hun gedacht zeggen als ze voor me staan. Te veel, zei een van mijn griffiers altijd. ‘Nee’, zei ik. Die mensen krijgen één kans om hun gedacht te zeggen en als ik een uitspraak doe, is dat definitief. Dan is het logisch dat ze bij mij tijd krijgen. Ook al houden hun argumenten geen steek.”

Met gezond boerenverstand kom je bij bemiddeling al een heel eind André DE MUYLDER

Ere-vrederechter