PAEPEN OP DONDERDAG Tuttimus Proximus
Toeval bestaat. Hadden we het vorige week in deze column niet over hoe goed de Noren hun pensioenzaken op orde hebben? De afgelopen dagen kon u mooi lezen hoe wij dergelijke zaakjes in ons land regelen. Toen Proximus nog Belgacom heette en een beursgang voorbereidde, kreeg het van de toenmalige regering het aanbod om in één keer van al zijn pensioenverplichtingen af te raken. Mits het betalen van de eenmalige som van 5 miljard euro. Dat bedrag bleek geen al te grote investering voor het telecombedrijf. Het stelde de regering in staat om het begrotingstekort in één klap weg te werken.
Een win-win situatie? Ik dacht het niet. De ene partij, Belgacom, koos voor de korte pijn en zag daarmee af van een zware toekomstige last. De andere partij, de regering, verkoos de korte winst. Dat dat op termijn fout zou aflopen wist men toen al. Het was immers bij aanvang voorspelbaar dat de 5 miljard euro snel zou opgegeten zijn door de gepensioneerde Belgacommers.
De hele affaire is maar een van de vele voorbeelden hoe winsten geprivatiseerd worden en verliezen te vaak gedragen worden door de hele maatschappij. Hoe vaak het ook voorvalt, het blijft wraakroepend. Hoe kan het belang van een firma, een manager of een beursgang nu groter zijn dan de welvaart van een heel land? Laat ons niet te streng zijn voor politici. Ook niet voor die uit het verleden. Laten we dus veronderstellen dat de beleidsmakers van toen echt van oordeel waren dat ze een goede zaak deden. Ze zouden die 5 miljard euro in staatsobligaties beleggen. Die zouden intrest opbrengen, waarmee de overheid de last van de pensioenverplichtingen kon compenseren. In het beste geval was dat echter een operatie vestzakbroekzak, omdat er in Belgische staatsobligaties werd belegd. Logisch is het ook al niet. Ik heb nog nooit geweten dat een bedrijf schulden aanging om daar vervolgens zelf in te investeren. Je zou ook simpelweg kunnen zeggen dat de regering 5 miljard minder schuld had na de transactie met Belgacom. Klopt. Maar dat was nog geen reden om de transactie te doen. De opbrengst van zo’n transactie is namelijk niet te voorspellen en hangt af van de evolutie van de rente en de levensverwachting van de voormalige medewerkers van Belgacom. De overheid heeft daartegen gegokt en verloren. En wij betalen allemaal de rekening. Had de regering destijds die 5 miljard niet aangenomen van Belgacom, dan pas zouden we een win-win situatie hebben gehad. Het geld zou op een professionele manier belegd geweest zijn, net zoals de Noren dat doen. Het rendement zou voldoende zijn voor de pensioenlasten. Gelukkig is het nooit te laat om in te zien dat we verkeerd bezig zijn. Hoop doet leven.
Het was voorspelbaar dat de 5 miljard euro snel zou opgegeten zijn door de gepensioneerde Belgacommers