Plots staat iedereen achter May
Britse premier krijgt van alle kanten steun in strijd tegen Poetin
Nadat ze Brits premier was geworden, werd ze uitgescholden voor ‘Theresa Maybe’, maar sinds deze week toont May zich een vastberaden en doortastende leider. Direct na de vergiftiging van de Russische dubbelspion Sergej Skripal en zijn dochter liet ze er nauwelijks twijfel over bestaan dat Moskou achter de moordpoging zat. En hoe arroganter Vladimir Poetin die aantijgingen van de hand wees, hoe meer steun ze van de rest van de wereld kreeg. Plots leek ze heel goed aan te voelen dat de aanslag in een slaperig Zuid-Engels stadje de spreekwoordelijke brug te ver was. Hiertegen kon niet halfslachtig opgetreden worden. Dit was een vorm van chemische oorlogsvoering. De publieke (en politieke) gevoeligheid daarvoor is nog groter dan voor een ‘gewone’ terreuraanslag. Wie dat niet meteen door had, was Jeremy Corbyn. De leider van Labour is sinds de Brexit bezig aan een gestage opmars in de populariteitspolls, maar deze week ging hij terug naar af.
Corbyn en zijn woordvoerder waren zo dom de schuld voor de aanval niet meteen helemaal in de schoenen van Rusland te schuiven. Dat was voor veel Britten opnieuw voldoende reden om Corbyn weg te zetten als ‘vriend van het Kremlin’ en ‘naïeve pacifist’. Ook in zijn eigen partij klonk de kritiek weer luid. Zijn eigen schaduwminister van Defensie ging vierkant achter Theresa May staan en steunde haar beslissing om 23 Russische diplomaten uit te wijzen.
Toch blijft de vraag: is May plots echt de premier die van aanpakken weet en de polsslag van de samenleving voelt? Is ze niet langer de Maybot? Die conclusie lijkt voorbarig. In de eerste plaats zijn de sancties voorlopig licht. In Moskou ligt niemand wakker van 23 terugkerende diplomaten. Meer zelfs: Poetin kan zijn geliefkoosde Calimero-spelletje spelen: kijk eens hoe bevooroordeeld het Westen is tegenover Rusland. Maar dit is natuurlijk nog maar een eerste schot. “Als blijkt dat Poetin zijn verwerpelijke gedrag volhoudt, zullen de gevolgen groter zijn”, waarschuwen hoge regeringsambtenaren.
Rijke Russen
Maar hoe kan May Poetin echt pijn doen? Iedereen verwijst dan naar de vele duizenden rijke Russen die Londen hebben uitgekozen als hun financiële pied-à-terre in het Westen. Sommigen zijn uit Rusland moeten vluchten omdat ze in onmin waren geraakt met Poetin, maar velen zijn nog altijd erg nauw met de president. Moeten zij vrezen het land uitgezet te worden? Of dreigt hun kapitaal in beslag genomen te worden? De boodschap van diezelfde regeringsfunctionarissen was ook duidelijk. “Het Verenigd Koninkrijk is een rechtsstaat. Alleen als het gerecht kan aantonen dat hun geld frauduleus verkregen is, kan er opgetreden worden.” Het Britse gerecht is bezig die geldstromen beter in kaart te brengen. Daarvoor is zelfs een nieuwe wet goedgekeurd. Wie een kast van een huis koopt in een chique Londense wijk, moet kunnen aantonen hoe hij dat geld heeft verdiend. Maar heeft de wet echte tanden? De kans is reëel dat Moskou zal helpen met de nodige bewijsstukken. Bevoorrechte waarnemers betwijfelen ook of Londen echt hard durft op te treden. Politiek analist en Rusland-kenner Edward Lucas is ronduit sceptisch. Dat is ook de mening van Bill Browder, de BritsAmerikaanse zakenman die via juridische weg jacht maakt op het illegale geld van Poetin en zijn kompanen. Daarvoor heeft hij zelfs een dossier ingediend bij het Belgische gerecht. Maar in het Verenigd Koninkrijk ving hij tot nu bot. “De Britse overheid heeft onze vraag voor een onderzoek al vijf keer afgewezen.”