Er gebeurt niets

Ik vertraagde m’n pas voor een koppeltje waggelende wilde eenden op het bospad. Mijnheer eend liet mevrouw voorgaan. Een deftig stel, behalve toen het mannetje, halverwege het pad, ongegeneerd een kakje liet vallen.

* * *

De wereld beleeft een chaotische periode. Dat is van alle tijden, maar toch lijkt het vandaag erger. Mensensmokkel, slavernij en chemische oorlog zijn helemaal terug. De bijval die ‘sterke leiders’ genieten, gaat ten koste van democratische vrijheden en bedreigt de wereldvrede.

Het beschavingsniveau dat we bereikt dachten te hebben, is in gevaar.

* * *

Het eendenstel nam zijn tijd voor de oversteek van de Tomatenbeek naar het zompige moeras aan de andere kant van het bospad.

Ik vond dat mijn geduld te lang op de proef werd gesteld, en zette enkele voorzichtige stappen in de richting van de waadvogels. Ondanks mijn behoedzaamheid, schrokken ze door mijn beweging en vlogen boos kwakend weg.

De luidruchtige vlucht van de eenden zette een andere paniekreactie in gang, die van een vijftal mandarijneendjes die links van me in een bocht van de Tomatenbeek verscholen zaten. Ze maakten een kabaal vanjewelste toen ze opgeschrikt opvlogen en rakelings boven mijn hoofd wegscheerden.

* * *

De reacties uit de ‘geciviliseerde wereld’ op de toegenomen chaos en het groeiende beschavingsdeficit, variëren van ontkenning tot het treffen van robuuste beschermingsmaatregelen. Hierdoor dreigt een ‘verdediging-aanval-verdediging’ kettingreactie op gang gebracht te worden, waarvan het einde niet te voorspellen is.

* * *

Ik wachtte even om te zien of er nog opgeschrokken vogels zouden wegvliegen, maar na het vallen van de eerste twee dominostenen werd het stil in het bos. Een beetje verderop versperde een gevallen boom me de weg. Omdat de kruin de volledige breedte van het bospad bedekte, kostte het me moeite om er omheen te stappen zonder in het roestkleurige beekwater te vallen.

Op enkele minuten tijd viel er opvallend veel te beleven langs de oevers van de Tomatenbeek.

* * *

In vergelijking met de internationale gebeurtenissen, stellen mijn belevenissen langs de beek natuurlijk weinig voor. Voor wie met de ogen van de wereld naar het bos kijkt, volgt onvermijdelijk de conclusie dat er niets gebeurt.

Maar iemand anders die met de ‘ogen van het bos’ naar de wereld kijkt, komt misschien tot hetzelfde besluit, dat daar ook niets gebeurt.

* * *

De wereld is deze week zijn bekendste natuurkundige verloren, de Britse kosmoloog Stephen Hawking. Ondanks een spierziekte die zijn bewegingsvrijheid en communicatievermogen progressief aantastte, slaagde hij erin om belangrijke inzichten te formuleren. Ook voor het bredere publiek wist hij zijn complexe theorie over zwarte gaten bevattelijk te maken. Hawking hielp ons om een nieuwe wereld te ontdekken. Samen met hem keken wij met de ‘ogen van de sterren’.

* * *

Het kan ons moedeloos stemmen wanneer we vergeten dat er nog andere werelden zijn buiten de chaotische waarin we vandaag lijken te verkeren. Maar ook in het bos en in het heelal gaat het er niet altijd even vredig aan toe. Door de klimaatverandering verdwijnen levensvormen en ontstaan onverwachte, nieuwe conflictsituaties tussen dier, mens en plant. In het heelal wordt ook oorlogje gespeeld wanneer de zwarte gaten van Hawking sterrenstelsels in de vernieling helpen.

Er gebeurt altijd wel iets minder fraais in de wereld, met welke ogen we er ook naar kijken.

* * *

De ogen moeten gewassen worden, we moeten anders kijken,

Ook de woorden moeten gewassen worden. Het woord moet de wind zelf, de regen zelf zijn.

Sohrab Sepehri (1928-1980); ‘De klank van de voetstappen van het water’ (1965); vert. Asghar Seyed-Gohrab

* * *

Op de terugweg zag ik geen eenden of andere waadvogels. De boom lag nog altijd over het pad, en ook uit de andere richting bleef het moeilijk om er omheen te stappen. In de verte hoorde ik het geroezemoes van de steenweg, dat in de winter tot ver in het bos doordringt.

Ik bleef stilstaan, en probeerde het geroezemoes in mezelf te horen – de woorden die zonder gesproken te worden elkaar op de hielen zitten en blijven achtervolgen. De chaos was van mezelf, niet van de wereld, begreep ik.

Mijn rusteloosheid eindigde pas toen ik begreep dat er niets gebeurt.

Good luck en tot ziens.

Uw trouwe dienaar, FB