Chemie tussen beeld en berg
The Gallery in Genk brengt twee Limburgse kunstenaars samen die elkaar voordien niet kenden.
Toch is er chemie tussen de sculpturen van Maasmechelenaar Eddie Symkens (54) en de foto’s van een mysterieuze Limburgse terril van Jos Coenen (64) uit Genk. Jos Coenen raakte als kleine jongen al gefascineerd door de Limburgse zwarte bergen toen hij vanuit zijn slaapkamerraam de terril van Winterslag zag liggen. Twintig jaar lang gaf hij fotografieles in Genk, de laatste jaren begon hij met het fotograferen van terrils. Op de expo in Genk focust hij op een ‘vergeten’ exemplaar: de Vesuvius van Eisden. Al zo’n twintig jaar smeult die terril net buiten wandelgebied Connecterra door zelfontbranding. “Daardoor kleuren de stenen rood”, zegt Coenen. “Vandaar zijn andere naam: de rode terril.”
De foto’s van Coenen lijken wel landschappen op IJsland: barsten gevuld met vuur, witte rook die over zwart gesteente rolt… “Mensen vragen me wel eens of ik veel reis om vulkanen te fotograferen. Wel, eh, ja, maar die liggen dich-
terbij dan je denkt.”
Ziel van de berg
Coenen wilde ook de ziel van de berg vatten. “Ik nam foto’s in spleten en geulen, maar ze mislukten allemaal. Ik bedacht een ander plan. Ik begroef ijzeren plaatjes een halve meter diep in de terril. Weken later hadden de dampen en andere chemische processen er haast abstracte schilderijen van gemaakt. Een aantal van plaatjes toon ik op de expo.” Hij zegt dat hij de littekens van het landschap wil tonen. “Van iets dat uiteindelijk zal verdwijnen, want ze zijn de berg aan het afgraven. Ik wil mensen ook eraan herinneren dat deze plek zich in Limburg bevindt. Velen weten dat niet. Af en toe organiseert de toeristische dienst er wandelingen. Een aanrader.”
die
Veerkracht
Coenen ziet de littekens die hij in het landschap ziet terug in de sculpturen van Eddie Symkens, met wie hij de exporuimte deelt. Maar Symkens zegt dat je langer moet kijken naar zijn beelden. “Mensen zeggen me weleens dat mijn beelden dominant overkomen. Dat ze pijn lijken te hebben. Maar wat ik wil overbrengen is net de levenskracht van de mens, de weerbaarheid. Intrinsiek geluk komt niet zomaar naar je toe gewaaid, een mens kent tegenslagen. Maar het is net de stap die daarna komt die ik in mijn beelden wil weergeven, het moment dat iemand weer is opgestaan.”
Littekens
Symkens is niet aan zijn proefstuk toe. Begonnen op zijn 17de, herbegonnen op zijn 30ste (“dat beeldhouwen bleef aan me knagen, ik moest het gewoon doen”) en exposerend vanaf zijn 40ste. Opvallend: héél vaak buiten Limburg, zoals op de biënnale voor beeldende kunst in Oostende, Lineart en een pak galerijen in Nederland. Hij is blij dat hij nu in Genk exposeert. “De combinatie met Jos werkt goed omdat de littekens die hij in de landschappen ziet uiteindelijk ook helen. De natuur kan verminkt worden, maar zal uiteindelijk weer opstaan en zijn levenskracht blijven tonen, net als de menselijke figuren in mijn beelden.”
Littekens § levenskracht, nog tot 8/4 The Gallery Genk (www.the-gallery.be)