“We steken onze kop niet in het zand”

Aanpak van Limburgse scholen tegen sexting lijkt te werken

In de meeste Limburgse scholen zorgt sexting wel eens voor problemen. Ze spreken over enkele gevallen per jaar, die uit de hand lopen. “In het begin waren we in paniek, maar we zijn een bijscholing gaan volgen bij Sensoa”, zegt Martine Vanherle van Viio Tongeren. Scholen die het probleem erkennen en het bewust aanpakken, hebben het gevoel dat het afneemt. “Net omdat wij onze kop niet in het zand steken”, zegt Eddy Willems van het Sint-Franciscuscollege in Heusden-Zolder.

“We gaan daar niet flauw over doen: sexting komt voor in elke school, ook in de onze”, zegt Eddy Willems, directeur van het Sint-Franciscuscollege (SFC). “In de eerste graad hebben we ongeveer drie gevallen per schooljaar. We merken wel dat het dit jaar rustiger is dan andere jaren, net omdat we het met ons preventieprogramma bespreekbaar maken.”

“De sexting-tsunami is een kleine vijf jaar geleden begonnen”, zegt Jochem Smets, zorgcoördinator van Humaniora Kindsheid Jesu (HKJ) in Hasselt. “Er zijn piekmomenten. Als één verhaal begint te rollen, komen andere verhalen mee aan de oppervlakte. Ik denk dat de kans dát het gebeurt alleen maar toeneemt. Maar we hebben er expliciet een werkpunt van gemaakt. Zowel de ouders als wij als school gaan er veel bewuster meer om en dat begint te werken.”

“We merken dat de leerlingen vrij vroeg met sexting beginnen”, zegt Martine Vanherle, adjunct-directeur van de tweede graad aan Viio Tongeren. “We zien dit het meeste in het tweede of derde middelbaar. Soms zijn er pieken, maar de laatste maanden is het redelijk rustig. Ik denk dat de leerlingen doorhebben dat het niet zomaar ongestraft kan gebeuren.”

Liefdesbrieven

Sensibilisering is volgens experts dé sleutel om sexting aan te pakken. “In de lessen als godsdienst of ICT komen sexting en afgeleide thema’s aan bod”, zegt Davy Scheelen van het Agnetencollege in Peer. “Aan de kinderen van het tweede jaar geven we een infonamiddag over veiligheid op het net. Sexting is niet fout: zolang het tussen twee partners gebeurt, is het niet strafbaar. Ze noemen het wel eens de nieuwe vorm van liefdesbrieven. Maar als het ontspoort, dan opent dat wel de ogen.”

“Wij geven een lessenreeks rond sociale media en seksueel grensoverschrijdend gedrag in drie vakken”, zegt ook Jochem Smets van HKJ. “We hebben zelf een bundel met vragen en concrete situaties opgesteld, om de leerlingen bewust te maken van de risico’s. We geven ook een opdracht aan de ouders mee, zodat ze er thuis samen een gesprek over kunnen hebben. 90 procent van de leerkrachten is niet bevriend met de leerlingen op de sociale media, wij als zorgleerkrachten wel. Zo komen we dingen te weten. Zoals de Instagram-account ‘Sletten uit Hasselt’, met foto’s van Hasseltse meisjes. Binnen het halfuur wisten wij wie er achter zat.”

Eind vorig schooljaar lanceerde Child Focus in samenwerking met Sensoa een plan voor scholen tegen sexting. Op de site www.sexting.be hebben ze tools gebundeld: van hoe ga je ermee om als leerkracht tot hoe stel je een sextingbeleid op. “Het is zo’n complex probleem, dat relatief nieuw was”, zegt Martine Vanherle van Viio. “We waren een beetje in paniek en overreageerden. Daarom zijn we een bijscholing gaan volgen bij Sensoa. We passen hun vlaggensysteem toe en dat werkt. Sexting is normaal puberend gedrag wanneer het gaat om twee leerlingen die even oud zijn, verliefd zijn, het vrijwillig doen. Dan is er sprake van de groene vlag. Gaat het te ver, dan geven we een gele, rode of zwarte vlag en grijpen we in. Bij zwart wordt ook de politie ingeschakeld. In het verleden deden we dat te vaak. Midden februari hebben alle Tongerse scholen met de politie rond de tafel gezeten. We zijn er ook mee bezig in de klas. Zo gaan alle derdejaars naar een toneelstuk over sexting van Child Focus.”

“We pakken het herstelgericht aan”, zegt Eddy Willems van SFC. “Ouders worden altijd betrokken. Als er een foto rondgaat, gaan we er meteen achteraan. We diepen uit wie het gedaan heeft, brengen slachtoffer en dader samen aan tafel, bespreken de situatie en proberen ervoor te zorgen dat de foto verwijderd wordt. Als het echt heel ver gaat, schakelen we de schoolpolitie in.”

“Het belangrijkste is dat de leerling beschermd wordt”, zegt Jochem Smets van HKJ. “Als een foto verspreid wordt, moet dat zo snel mogelijk stoppen. We gaan niet met het vingertje wijzen, niet bestraffen. We leggen de feiten op tafel: we zitten samen met het slachtoffer, zoeken uit wie de dader is en zorgen dat alles uitgepraat wordt. We contacteren de ouders en zeggen dat zij eventueel de politie kunnen contacteren.”