Korte uithaal van Trump en co
Belgische regering en Defensie vooraf niet verwittigd van raketaanval op Syrië
WASHINGTON/BRUSSEL - Zaterdagochtend rond 3 uur hebben gevechtstoestellen en marineschepen van de VS, Frankrijk en Groot-Brittannië in totaal 105 kruisraketten afgevuurd op drie Syrische doelwitten. Daarbij vielen geen slachtoffers. België werd vooraf niet verwittigd over de raketaanval.
Na de al bij al beperkte vergeldingsaanval op het wapenarsenaal van de Syrische dictator Assad, was gisteren de overheersende teneur dat nu opnieuw gezocht moet worden naar een politieke oplossing voor Syrië. Van nieuwe aanvallen was geen sprake. Hij zou overigens de Amerikaanse minister van Defensie James Mattis geweest zijn die Trump overtuigde om maar een beperkte, bijna symbolische interventie te doen.
Anders dan bij de raketaanval door de Amerikanen in april 2017 hebben de geallieerden nu pas na de feiten uitleg verschaft aan Defensie en de politiek in België. “Op militair niveau is er achteraf uitleg verschaft”, zegt Steven Vandeput. “En op het politieke niveau heeft mijn Franse collega mij na de aanval op de hoogte gebracht. België is niet gevraagd om de actie mee te ondersteunen, maar de regering heeft er wel begrip voor.”
WASHINGTON - Na de al bij al beperkte vergeldingsaanval van de VS, Frankrijk en GrootBrittannië op het chemisch wapenarsenaal van de Syrische dictator Assad, moet er nu opnieuw gezocht worden naar een politieke oplossing voor Syrië. Dat was de overheersende teneur van de wereldwijde reacties dit weekend.
Blijkbaar heeft de Amerikaanse minister van Defensie, oud-generaal James Mattis, zijn baas Donald Trump er dan toch van kunnen overtuigen dat een beperkte, bijna symbolische reactie op de gifgasaanval in Douma begin april, de beste aanpak was.
“Voorlopig eenmalig”
Zaterdagochtend rond drie uur vuurden gevechtstoestellen en marineschepen van de VS, Frankrijk en Groot-Brittannië in totaal 105 kruisraketten af op drie Syrische doelwitten. Daarbij vielen geen slachtoffers want het Syrisch regime had in de afgelopen week zowat al zijn militaire installaties ontruimd uit voorzorg.
De aanvallen waren gericht tegen een onderzoeksinstelling in het noordoosten van Damascus (foto hieronder) die het hoofdlaboratorium voor de ontwikkeling van chemische wapens zou zijn geweest, en tegen twee opslagplaatsen van chemische wapens en een commandopost in de streek van Homs. Volgens het in Groot-Brittannië gevestigde en meestal goed ingelichte ‘Syrische Observatorium voor de Mensenrechten’ waren de drie doelwitten “leeg”. Hoewel Rusland vooraf gedreigd had alle raketten te zullen uitschakelen en de lanceerplatforms aan te vallen, kwam de Russische luchtafweer in Syrië niet in actie. Dat hoefde ook niet want geen enkel van de projectielen kwam zelfs maar in de buurt van de sectoren die door de Russen bewaakt worden. De (30 jaar oude)
Syrische lucht- afweer kwam wel in actie. Volgens de Syriërs konden ze 73 van de 105 afgevuurde kruisraketten onderscheppen, volgens het Amerikaanse ministerie van Defensie geen enkele.
Nikki Haley, de Amerikaanse ambassadrice bij de VN, waarschuwde zaterdag dat de VS opnieuw zullen reageren bij een nieuwe chemische aanval in Syrië. Nochtans had minister van Defensie Mattis enkele uren eerder gezegd dat de aanval “voorlopig” een eenmalige actie was. Ook de Britse minister van Buitenlandse Zaken Boris Johnson weet van geen enkel plan voor nieuwe aanvallen.
Het dreigement van Haley kwam er tijdens een op vraag van Rusland bijeengeroepen spoedzitting van de Veiligheidsraad zaterdag. Die draaide uit op een diplomatieke nederlaag voor Rusland, dat er niet in slaagde een resolutie waarin de V-raad de “agressie tegenover Syrië” zou veroordelen, goedgekeurd te krijgen. Daar was zelfs geen veto voor nodig: de resolutie haalde niet de benodigde negen stemmen in de Raad. Ook zaterdag kwamen in Brussel de ambassadeurs van de NAVO bijeen om van de VS, Frankrijk en Groot-Brittannië uitleg te krijgen over hun actie in Syrië. Alle lidstaten spraken hun “volledige steun” uit voor de actie. Al was dat blijkbaar niet altijd echt van harte. Volgens de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok had de regering-Rutte “moeite om in te stemmen” met de steunverklaring, en deed ze dat uiteindelijk alleen omwille van de solidariteit binnen de NAVO. Volgens Blok spreekt Nederland normaal alleen steun uit als het eigen informatie heeft. En dat was nu niet het geval.
“Een grap”
Voor de rest klonk in de reacties vanuit het Westen vooral ‘begrip’ door, en het besef dat er in dit geval geen alternatief was voor het gebruik van geweld. De Duitse bondskanselier Angela Merkel zei te waarderen dat “onze Amerikaanse, Britse en Franse bondgenoten hun verantwoordelijkheid hebben opgenomen als permanent lid van de Veiligheidsraad”. In Syrië zelf zei president Assad dat hij “nu meer dan ooit vastberaden is om te strijden tegen het terrorisme.”
De Syrische rebellengroep Jaish al-Islam, tot vorige week actief in Douma, noemde de aanvallen van de VS, Frankrijk en Groot-Brittannië “een grap”, zolang Bashar al-Assad aan de macht kan
blijven in Syrië.