“Zes jaar langer met F-16’s kost 900 miljoen minder”
Klokkenluider Rudi Decrop verrast, Van Pee geeft tegengas
BRUSSEL - Klokkenluider ‘Kolonel X’ uit het F-16-dossier heet voluit luitenant-kolonel Rudi Decrop en heeft als gewezen materiaalbeheerder van de F-16-vloot een straffe boodschap: “Zes jaar langer vliegen met onze F-16’s is perfect mogelijk. Het kost de belastingbetaler 150 miljoen euro per jaar minder dan als we nieuwe toestellen zouden kopen. In totaal besparen we zo 900 miljoen euro.”
Rudi Decrop had als materiële F-16-beheerder een conflict met zijn meerdere kolonel Peter Letten, de eindverantwoordelijke voor de luchtwaardigheid van alle vliegend materieel. De twee waren het niet eens over het belang van een studie van Lockheed Martin. Dat stelt op basis van een extrapolatie - dat de algemeen gesproken zuinig gebruikte Belgische F-16-vloot qua structuur (de carrosserie m.a.w.), gemiddeld 9.500 uren luchtwaardig is in plaats van de altijd door leger en minister vooropgestelde 8.000 vlieguren. Dat bleek al op een internationale conferentie voor de F-16-gemeenschap in mei 2016. “Waarvan de boodschap voor zenuwachtigheid zorgde bij de hogere staf.” Dat werd nog eens bevestigd door een concrete studie voor België van F-16-producent Lockheed Martin in april 2017. Letten vond die studie niet relevant. Legerbaas Compernol achtte die keuze van Letten gisteren verdedigbaar. Maar Decrop vond die studie wel relevant. Net als kolonel Van Pee, de baas van het team dat de vervangingsprocedure leidt, schatte hij de informatie bovendien in als politiek gevoelig. Info die dus moést doorstromen naar chef Defensie Compernol als naar de minister. Wat niet gebeurde. Van Pee zei gisteravond laat dat Decrops e-mail tegen de dan al lopende vervangingsprocedure kon gebruikt worden en dat de minister dat daarom moest weten.
Goede staat huidige vloot
Inhoudelijk had Decrop, met 24 jaar ervaring in de F-16-wereld, hoe dan ook een opmerkelijke boodschap. “Mijn standpunt is persoonlijk. Onze huidige vloot is volgens mij in goede staat. We hebben inderdaad niet op elk toestel een apparaat dat de vluchtgegevens capteert, maar aangevuld met de historische administratieve vluchtgegevens en de kennis van de 3.000 F-16’s die internationaal rondvliegen, hebben ingenieurs van Lockheed Martin mij verzekerd dat onze vloot enkele jaren langer kan vliegen, zonder dat de veiligheid in het gedrang komt. Daarvoor is ook geen nieuw certificaat nodig. We kunnen interoperabel blijven tot 2030, gesteld dat we ons ambitieniveau niet veranderen. Het bespaart België zes jaar lang
150 miljoen per jaar. Bovendien hebben we dan ook zes jaar meer bedenktijd.”
Onze Wetstraatjournalist Liliana Casagrande houdt ogen en oren voor u open in Brussel
Oppositie
Consternatie bij de oppositiepartijen, sp.a, Groen en PS voorop. Wouter De Vriendt (Groen): “Ik concludeer dat de lopende aankoopprocedure gemanipuleerd en bevooroordeeld is. Dus moet die stoppen tot er duidelijkheid is. Als we zes jaar wachten, kunnen we in dit miljardendossier een veel betere beslissing nemen. Laten we die historische fout niet maken. Waarom veroorzaakte deze studie van Lockheed trouwens zoveel stress bij uw superieuren als die studie dan toch onbetekenend was?” Dirk Van der Maelen (sp.a): “Al jaren hoor ik dat onze F-16’s technisch niet langer kunnen vliegen dan 8.000 uren. Vandaag zegt een van dé specialisten dat dit wel kan. Drie keer heeft de legertop gelogen. Een eerste keer heeft Defensie de minister niet ingelicht over het feit dat de F-16’s wel langer kunnen vliegen. Een tweede informatie was de kostprijs. Langer vliegen zou 2,2 miljard extra kosten. Drie: langer vliegen zou de veiligheid van onze piloten in het gedrang brengen. Daarvoor zetten we nooit onze handtekening. Terwijl ze voor die 6 jaar niet eens een handtekening moeten zetten. Is Defensie een staat binnen de staat zoals de rijkswacht indertijd? Ik eis een stopzetting van de vervangingsprocedure tot de we de precieze prijs kennen van een korte of lange levensduurverlenging.”
Bij de meerderheid bleef alleen N-VA de visie van minister Vandeput en de legertop verdedigen. Ook CD&V en Open Vld eisten duidelijkheid. Opmerkelijk: uit een verklaring van de interne auditeur Henk Robberecht bleek dat de persoonlijke assistent van minister Vandeput zich tot twee keer gemoeid heeft met het interne onderzoek van Defensie. Die vroeg aan Robberecht om Decrop een verklaring te laten ondertekenen waarin hij bevestigde geen contact te hebben gehad met het kabinet. De assistent van Vandeput vroeg ook de e-mails van Decrop op.
Van Pee
Gisteravond laat maakte kolonel Van Pee evenwel brandhout van de analyse van Decrop: “In de 250 miljoen euro voor nieuwe toestellen zit bijvoorbeeld 100 miljoen euro personeelskosten. Die moet je altijd meenemen. Daarnaast is er sprake van 20 miljoen euro om twee basissen draaiende te houden, net als 15 miljoen voor tussentijdse evaluaties. Dan schiet er niet veel meer over van die 900 miljoen euro, die de basis is van zijn hele uiteenzetting”, stelde Van Pee.