De logica zelve

Driekwart van de Limburgers is voor de invoering van statiegeld op blikjes en petflessen. Dat blijkt uit een enquête die onderzoeksbureau iVox in opdracht van deze krant heeft uitgevoerd. Vlaanderen mag dan goed scoren in de gescheiden inzameling van glas en karton, als het over drankverpakkingen gaat, lopen we hopeloos achterop. De blauwe afvalzak ten spijt illustreren de ontelbare plastic flessen, verpakkingen en blikjes langs onze wegen dat elk jaar opnieuw. Nog erger dan die zichtbare overlast heeft dat plastic een verstorende, verontreinigende en dodelijke impact op ons milieu. Zo duurt het minstens 400 jaar voordat een in een bos weggegooide petfles volledig is afgebroken. In een maatschappij waar de voorbije tien jaar meer plastic is geproduceerd dan in de hele 20ste eeuw samen, moet dit tot nadenken stemmen.

Wie dat vooral niet willen, zijn de verpakkings- en voedingssector. Net omdat plastic licht, sterk, slijtvast en goedkoop is, staat er vandaag geen maat op hun - en dus ook op ons - plasticgebruik. Liever dan dit in vraag te stellen, euthanaseren ze het statiegeld, met de steun van hun lobbyisten in de verschillende maatschappelijke geledingen. Statiegeld op drankverpakkingen zal het zwerfvuilprobleem niet oplossen, klinkt het daar steevast. Bovendien is het een onpraktisch systeem dat burgers en winkels extra geld zal kosten omdat er inzamelmachines, bijkomende administratie en personeel nodig zullen zijn.

Deze argumentatie getuigt van een erg conservatieve kortetermijnvisie. Wat is er mis met mensen belonen om hun drankverpakkingen, samen met hun bak bier, terug naar de winkel te brengen? Is Noorwegen dan zo’n achterlijk land als het bewijst dat dit systeem er al twintig jaar uiterst succesvol werkt? En zijn Nederland, Duitsland, Denemarken en 30 andere landen dat ook? Waarom krijgt die heilige Vlaamse blauwe vuilniszak nergens ter wereld navolging? Waarom zouden we winkeliers voor de extra ongemakken en investeringen door de invoering van statiegeld niet compenseren met een stuk van de ecotaks-opbrengsten? Waarom zouden we geen inzamelmachines op containerparken installeren? En waarom zouden we niet een systeem starten waarbij de burger minder afvalbijdrage betaalt als er meer selectief wordt ingezameld? Mensen zullen pas minder geneigd zijn om hun verpakkingen weg te smijten wanneer afval in waarde stijgt. Daarom is statiegeld op blikjes en petflessen de logica zelve. We zijn dat ons milieu en onze (klein)kinderen verplicht, zelfs al zou ons dat iets meer kosten. Of leven we echt in het bekrompen Vlaanderen waar alles wordt afgemeten aan de inhoud van de eigen portemonnee? Limburg bewijst alvast het tegendeel.

Mensen zullen pas minder geneigd zijn om hun verpakkingen weg te smijten wanneer afval in waarde stijgt. Daarom is statiegeld op blikjes en petflessen de logica zelve