Oudste gebouw van Hamont-Achel ingestort
Middeleeuwse Laathoeve was “waardevolste gebouw van de regio”
Het oudste gebouw van Hamont-Achel, een schuur van de Laathoeve aan de Beverbeek, is ingestort. De schuur maakt deel uit van een van de oudste boerderijcomplexen uit de regio. De Erfgoedkoepel van de gemeente gaat klacht indienen tegen de eigenaar, die onderhoudsplicht heeft voor het gebouw. Vorige maand luidde de koepel al de alarmbel over de toestand van de schuur.
De schuur stortte woensdagavond in, maar het nieuws raakte afgelopen weekend pas bekend. Het gebouw maakt deel uit van de Laathoeve, een complex dat teruggaat tot 1300. In zijn huidige vorm bestaat de Laathoeve minstens sinds de 17de eeuw. Door zijn strategische ligging werd het een herberg, een knooppunt voor postkoetsen en groeide het uit tot het bestuurscentrum van het land van Grevenbroek. Tot de jaren 1980 was het gebied via een erfenis eigendom van de KU Leuven. “De huidige eigenaar, een landbouwer, leefde er als een soort beheerder”, zegt Luk Van de Sijpe, voorzitter van de Erfgoedkoepel HamontAchel. “Al jaren waarschuwen we dat de oudste schuur op instorten stond. Het dak was vervallen, maar ook de muren vertoonden scheuren en gaten. De Erfgoedinspectie heeft al een pv opgemaakt, maar ook dat haalde blijkbaar niets uit. De gevolgen zijn desastreus.”
De heemkundige kring laat het hier niet bij. “We gaan klacht indienen bij Agentschap Onroerend Erfgoed, en aankloppen bij de gemeente. We hopen dat net zoals bij het Teutenhuis Linmans in Eksel de eigenaar verplicht wordt het gebouw te herstellen. Dat niet doen, zou doodzonde zijn.”
Toeristen
Burgemeester Theo Schuurmans (CD&V) betreurt dat het op deze manier is uitgedraaid. “De Erfgoedinspectie komt volgende week ter plaatse en dan zal dit zeker een gevolg krijgen. We onder- handelen al geruime tijd met de eigenaar die de schuur niet kon gebruiken voor zijn landbouwactiviteiten, en ze daarom ook niet onderhouden heeft”, zegt Schuurmans. “Hij had nochtans de plicht om dit geklasseerde gebouw te onderhouden. Met de consulente van Onroerend Erfgoed heb ik hem proberen overtuigen, maar voorlopig kunnen we weinig doen. Als gemeente willen we graag een toeristische herbestemming voor de Laathoeve, met respect voor het historische karakter. Maar we beseffen dat dat niet simpel zal zijn. De hoeve ligt immers ook in natuurgebied. Een haalbaarheidsstudie moet uitwijzen wat mogelijk is. Natuurlijk moet ook de rendabiliteit onderzocht worden: kunnen de opbrengsten de onderhoudskosten wel dekken? Want een monument zonder invulling is gedoemd om te verdwijnen. Maar zonder akkoord van de eigenaar kunnen we moeilijk vooruit.”
De eigenaar wil enkel kwijt dat er onderhandelingen liepen met de gemeente. Vorig jaar reageerde de landbouwer nog verbolgen op de verwijten dat hij de schuur niet zou onderhouden. “Ik heb verschillende aannemers gecontacteerd, maar niemand wil aan die schuur beginnen. De muren zijn rot, ik durf er zelfs niet meer binnengaan. Ook heb ik het geld niet om het gebouw in orde te maken: de schuur moet van de onderste steen worden aangepakt.”