TE GORTIG VOOR INSTAGRAM
HASSELT - Billen met cellulitis, een pyjama met menstruatievlek of een selfie inclusief schaamhaar: in de oude gevangenis van Hasselt toont de expo ‘Pics or it didn’t happen’ de beelden die geweerd werden van Instagram en Facebook. Vrijdag, op de dag van de opening, moesten de eerste toeschouwers alvast even met de ogen knipperen.
De tentoonstelling is een voorgerechtje voor Stadstriënnale 5, die in 2019 plaatsvindt (zie kader). De foto’s zijn geplukt uit het boek ‘Pics or it didn’t happen: banned pictures from Instagram’ van kunstenaars-activisten Arvida Byström en Molly Soda. “Hun boek heeft vorig jaar heel wat teweeggebracht”, zegt Pieter Jan Valgaren, curator van de Stadstriennale. “Het is een bundeling van foto’s die geweerd zijn van Facebook of Instagram. Sommige foto’s hebben ze zelf gepost, andere zijn van bevriende kunstenaars. Het is voor het eerst dat de beelden in een expo gegoten zijn.” Een dertigtal beelden en twee video’s worden tot 1 juni getoond in de oude gevangenis, waar de Universiteit Hasselt onderdak heeft. Molly Soda nam een selfie – met schaamhaar – voor de badkamerspiegel. Een vrouw is ruggelings gefotografeerd op bed, met bloedvlekken op het laken en in de schaamstreek. Soms hebben de makers van de beelden de censuurpolitie bewust getest: ook een perzik in een slipje en een gefotoshopt mannenlijf met extra tepels werden zonder pardon verbannen.
Sexy outfit
“De filters van Instagram zijn erg strikt”, zegt Valgaren. “Alles wat niet beantwoordt aan de fake reality van influencers en Instagrambabes wordt geweerd. Gelikte beelden van een sexy outfit op een boot in Saint-Tropez zijn geen probleem, maar een vrouw met beenhaar of een ongelukje tijdens haar menstruatie kan niet door de beugel. Terwijl het tweede voor de meeste vrouwen herkenbaarder is dan het eerste. Soms lijkt de slinger van de preutsheid door te slaan. Met hun extreme beeldtaal willen de kunstenaars een debat opstarten over de verschillen tussen het leven op Instagram en het echte leven.”
Afschuw
“De tentoonstelling is interessant, maar de reacties van toeschouwers zijn dat zeker ook”, zegt Valgaren. “Het is kunst die even met de ogen doet knipperen.” En inderdaad. Studenten lopen gniffelend voorbij de foto’s, anderen steken hun afschuw niet weg. “Ik vind het erover”, zegt studente Eline Nijs. “Toen ik de foto’s de eerste keer zag, was ik in shock. Ik snap niet waarom je zulke foto’s op Facebook of Instagram zou willen zetten. Wie maakt zulke foto’s en waarom zou je ze hier ophangen?”
“Het is zeker niet de bedoeling om te choqueren, wel om een sereen debat op gang te brengen”, zegt Valgaren. “Ik zou er geen probleem mee hebben als de universiteit beslist om bepaalde foto’s weg te nemen als mensen daar aanstoot aan zouden nemen. De beelden komen van het internet. Daar moet je niet kijken als je niet wil. Nu ze getoond worden in een publieke ruimte vind ik dat we hetzelfde principe moeten hanteren.” De UHasselt staat volledig achter de tentoonstelling. “Maar als maatregelen nodig zijn, moeten we dat kunnen bespreken”, zegt pr-manager Marc Croes.