“Ik wil weer op het podium”
Xandee vecht terug na elf operaties
SINT-TRUIDEN - Vanavond is het de finale van het Eurovisiesongfestival, dat betekent dat het exact veertien jaar geleden is dat Sandy ‘Xandee’ Boets (39) onze driekleur verdedigde in Turkije. Toen blaakte ze van levenslust, vandaag probeert ze weer aansluiting te vinden met die gouden periode. Maar dat is niet makkelijk na drie hartoperaties, zes operaties aan haar been en twee ingrepen om gezwellen uit haar baarmoeder te laten verwijderen. Daarbovenop zag ze haar relatie van tien jaar stranden én verloor ze haar moeder. “Ik doe mijn best om positief te zijn”, zegt ze, “want ik heb geen zin om de rest van mijn leven in deze tristesse door te brengen.”
Vanavond weten we wie het drieenzestigste Eurovisiesongfestival wint. Eén ding staat vast: België wordt het niet, want Sennek slaagde er niet in om met ‘A Matter of Time’ door te stoten naar de finale. De Tiense Sandy Boets, die nu in Sint-Truiden woont, haalde die finale veertien jaar geleden wél. Op 12 mei 2004 mocht ze ‘1 Life’ een wereldhit in Vlaanderen gaan brengen in Istanboel. Voor de gelegenheid liet ze zich Xandee noemen en mat ze zich een strakke, rode jurk aan. “Het heeft een half jaar geduurd voor ik naar de opnames van mijn Songfestivaloptreden durfde te kijken”, zegt Sandy, met wie we hebben afgesproken op de Markt van SintTruiden. “Omdat ik zoveel kritiek had gekregen: ‘Ze hadden beter Barbara Dex gestuurd!’, en meer van dat fraais. Maar toen ik de beelden zag, vond ik dat ik het nog lang niet zo slecht had gedaan.”
Medische problemen
Dat vond men aan het thuisfront ook, maar in de rest van Europa dacht men daar anders over: Xandee eindigde voorlaatst, een gedeelde plaats met Ierland, maar dat kon de pret niet drukken, want haar carrière was gelanceerd. Veertien jaar later is er veel gebeurd. En dan hebben we het vooral over 2017, het jaar waarin ze gebukt ging onder medische problemen, haar moeder verloor én ze haar relatie met Jorg zag stranden. Sandy vertelt: “Na het Songfestival heb ik een album uitgebracht, die zomer nam mijn zangcarrière een hoge vlucht. Ik zat toen nog met Sergio in Touch of Joy, we werden overal gevraagd. Echt een zotte zomer. Maar in 2006 werd ik mama van mijn eerste kind, en een jaar later van mijn tweede. Daardoor kwam het zingen wat op het achterplan, wat niet meer dan normaal is. Ik leerde Jorg kennen, die mijn kinderen als die van hem beschouwde. Alles ging jaren goed, maar gaandeweg kreeg ik dus medische problemen. Het was voortdurend ziekenhuis in, ziekenhuis uit. Ik begrijp dat het voor Jorg allemaal wat te veel werd, dus heeft hij de beslissing genomen om weg te gaan.”
Had je het zien aankomen?
“Nee, al besef ik maar al te goed dat ik de voorbije jaren niet de gezelligste ben geweest. Dat moet zeer hard geweest zijn voor Jorg. Maar wat wil je? Ten tijde van mijn eerste hartoperaties werd mijn moeder zwaar ziek. We lagen in hetzelfde ziekenhuis, een heel intense periode, want de dokters hadden mama nog drie maanden gegeven. Maar ze heeft het toch nog een jaar volgehouden. Daardoor hebben we toch nog enkele leuke dingen kunnen doen: naar zee gaan, naar de Ardennen… En afscheid nemen, natuurlijk. Positief aan dit verhaal is dat de band met mijn vader nog hechter is geworden. Vroeger praatte hij bijvoorbeeld nooit over zijn gevoelens, maar sinds mama er niet meer is, doet hij dat wel.”
Zijn jouw hartproblemen ondertussen opgelost?
“Echt, ik ben een wandelende klok: die metalen hartklep hoor je voortdurend tikken, om gek van te worden. (lacht) Het goede nieuws is dat mijn kunstklep helemaal naar behoren werkt. Maar nu hebben de dokters weer een lek ontdekt in mijn andere hartklep, dus het is afwachten hoe ze dat probleem gaan aanpakken. Ik merk dat het gewoon nooit ophoudt: nadat er een gezwel uit mijn baarmoeder werd verwijderd, werd er een tweede gezwel ontdekt. Ook dat hebben ze weggehaald, maar nu zit er alweer een derde. Het is ondertussen al zo groot als een ei. Ik kijk er niet naar uit om nóg eens onder het mes te gaan. En dan is er nog mijn voet die half verlamd is. Een gevolg van mijn hartoperatie, wat op zich ook weer goed was voor zes bijkomende operaties.”
Ik neem aan dat je de moed wel eens verloren hebt.
“Absoluut. Ik kreeg sms’jes van vrienden en familie: ‘Hou de moed erin! Geef niet op!’ Heel lief dat ze me wilden oppeppen, maar het ging niet meer. Ik sloot mezelf op, wilde niemand meer zien.”
Hoe redde je het financieel?
“Ik heb mijn invaliditeitsuitkering, dat is het. Maar ik wil weer vooruit: optreden met mijn bandjes, misschien nog wat singles uitbrengen, songteksten schrijven… Ik heb nu genoeg meegemaakt om over te schrijven. (lacht) Dat is blijkbaar goed voor de inspiratie. Ik wil weer de Xandee van vroeger worden, want ik zit echt niet goed in mijn vel. Door de antidepressiva en door het feit dat ik met die verlamde voet nauwelijks kan bewegen, ben ik maar liefst twintig kilo aangekomen. Ook daar moet iets aan gedaan worden.” “Ook voor mijn kinderen, ze zijn nu elf en twaalf, is deze situatie niet makkelijk. Ze wonen bij hun papa, omdat ik er vaak niet ben met al die therapieën. Maar ze begrijpen dat, en willen niets liever dan dat hun mama snel weer beter wordt.”
Hoe was jij als kind?
(snel) “Hyperactief, vrolijk, altijd aan het zingen… Dus ik had zelf ook nooit gedacht dat ik in dit straatje zou belanden. Hoe zou ik wel? Ik denk dat niemand zoiets kan zien aankomen.”
Ben je doorgaans een vrolijk mens?
“Eigenlijk wel, ja. Ze zeggen altijd dat ik iemand ben die de ambiance erin brengt. Dat was het voorbije jaar natuurlijk wat minder, er waren zelfs momenten dat ik eraan dacht er een eind aan te maken. Dacht, zeg ik wel, want ik zou het nooit echt gedaan hebben. Zoiets zou ik mijn kinderen niet kunnen aandoen. Daarom probeer ik nu zo positief mogelijk te denken, ook al is dat niet gemakkelijk. (denkt na) Het is nu echt wel genoeg geweest. De ene klap na de andere. Ik dacht nochtans dat 2018 een nieuwe start voor mij zou betekenen, maar het jaar is alweer slecht begonnen. Ik besef dat er mensen zijn die veel erger dingen hebben meegemaakt dan ik. Het is misschien triest, maar aan hen probeer ik te denken als ik het allemaal niet meer zie zitten. En ik laat me professioneel begeleiden door middel van groepstherapieen, muziektherapie en praatsessies met mijn psychiater. Dat moest wel, want nadat ik gestopt was met antidepressiva kreeg ik angstaanvallen. Die voelden aan als kleine hartinfarcten. Dus moest ik in therapie. Raar hoor, zo’n groepssessie. Aan het begin van de eerste bijeenkomst moest ik mezelf voorstellen aan wildvreemden en uitleggen waarom ik daar was. Niet bepaald gemakkelijk. Sommige patiënten herkenden me dan ook nog… Maar goed, ik ben wie ik ben, dus moeten de mensen me ook maar leren kennen zoals ik echt ben. Trouwens, aan wie scheelt er niets?”
“Ik wil weer de Xandee van vroeger worden”
Misschien, als straks alles weer beter gaat, kan je de draad weer oppikken met Jorg?
(schudt het hoofd) “Ik denk dat zijn beslissing vaststaat, en ik kan niet anders dan dat respecteren.” “Het is echt moeilijk geweest voor Jorg. Ik kon niets meer, zat in een rolstoel en daardoor kwam zijn leven ook on hold te staan: we deden geen fijne dingen meer samen, hij kon niet meer met mij gaan optreden. Dat moet erg geweest zijn voor hem, want Jorg is een steengoede muzikant. Ik heb nu op Facebook gezien dat hij toch opnieuw aan het spelen is, dus ik ben echt wel blij voor hem.”
Je neemt hem niks kwalijk?
“Nee. Dat kan ik niet. (emotioneel) Jorg is zo’n lieve mens, hij heeft altijd goed voor mij gezorgd. Ik heb het wel moeilijk gehad met zijn beslissing, nog steeds trouwens. Maar kwaad zijn op hem, zou ongepast zijn. Dat verdient hij niet.”
Jorg is de drijvende kracht achter Xansation, een van jouw coverbandjes. Wordt het niet moeilijk om nog samen op te treden?
“We zullen zien. Hoe het op professioneel vlak zal werken tussen ons twee, zal de toekomst uitwijzen. Maar ik vind Xansation te waardevol om zomaar aan de kant te schuiven.”
Is het extra hard voor jou dat je, nu je geen partner meer hebt, alles in je eentje moet zien te klaren?
“Ja, dat vind ik het ergste van heel dit verhaal. Ik heb natuurlijk veel aan mijn papa, aan mijn kinderen en aan de mensen met wie ik groepstherapie volg, maar Jorg had ik toch ook nog graag aan mijn zijde gehad.”
Wat verwacht je van het leven voor de komende tien jaar?
“Muziek maken en weer op het podium staan. Ik wil terug kunnen zingen en dansen, want dat is mijn lang leven. Daarom ben ik nu hard aan het trainen om weer wat beweging te krijgen in die verlamde voet. (pauzeert) We zullen wel zien, want er is nog zoveel dat ik moet verwerken. Stap voor stap, niks overhaasten.”
Hoe voel je je vandaag?
“Ça va...”
Maar je bent er nog niet?
“Nee, nog lang niet.”
Hoeveel tijd geef je jezelf om er weer bovenop te komen?
“Ik durf er geen termijn op te plakken. In september weer optreden, dat is de enige deadline die ik ga proberen te halen. En verder kan ik alleen maar zeggen dat ik geen zin heb om de rest van mijn leven in deze tristesse door te brengen.
Wat optreden betreft: je hebt wellicht al meer dan één keer de vraag gekregen voor een reünie van Touch of Joy?
“Ja, maar dat is een afgesloten hoofdstuk. Om redenen die ik liever niet vertel. Sergio heeft het me ook al meermaals gevraagd, hoor. Vorig jaar nog: of ik het niet zag zitten om één keer in het Sportpaleis op te treden, maar ik heb daar geen behoefte meer aan. Ik doe liever een optreden met mijn liveband dan weer die liedjes van Touch of Joy te staan zingen.”
Kan je niet meer achter de muziek van Touch of Joy staan?
“Niet echt, nee. (lachje) Het zou nochtans werken, het publiek zou uit de bol gaan, daar twijfel ik niet aan. Maar het zegt me niks meer. Dan wil ik liever hard werken zodat ik met mijn eigen band in het Sportpaleis kan gaan staan.”
Maar die weg is lang, dat weet je.
“Ja. Maar ik heb geduld.” (lacht)
En daarna kan je weer meedoen aan het Eurovisiesongfestival.
(snel) “Nee, nooit meer! Eurosong is toch niet meer wat het vroeger was? Zeg nu zelf, Australië doet mee! Dat is toch te zot voor woorden. Ik heb deze week zelfs niet gekeken. Het ging niet. Omdat de laatste keer dat ik heb gekeken samen met mijn mama was. Het Songfestival was vroeger echt een familiegebeuren, maar sinds mama er niet meer is, hangen er te veel herinneringen aan vast. Het is te moeilijk. En ach, het liedje van Sennek vind ik toch al niet veel soeps, dus...”
Bedankt voor het gesprek. Wat mogen we je toewensen voor de nabije toekomst?
“Ik verhuis binnenkort van Velm naar Sint-Truiden. Ik zag nieuwjaar als een nieuwe start, maar dat is dus mislukt. Laat mijn verhuizing dan maar een nieuwe start zijn. Of tenminste toch een nieuw hoofdstuk.”
→ Sandy is meter van www.sarda-luky.be