Trump vuurt eerste salvo in handelsoorlog met Europa
Sinds middernacht invoerheffingen op Europees staal
WASHINGTON - Vandaag beginnen de Verenigde Staten met het heffen van invoertol op staal en aluminium uit de Europese Unie, Canada en Mexico. De tijdelijke uitzonderingen – recent nog verlengd met een maand – verliepen om middernacht. Daarmee vuren de VS het eerste salvo in wat steeds meer een wereldwijde handelsoorlog dreigt te worden. De EU maar ook Mexico en Canada antwoordden gisteren prompt met tegenmaatregelen in de vorm van heffingen op Amerikaanse producten.
De heffingen van 25 procent op staal en 10 procent op aluminium, die volgens de Amerikaanse regering noodzakelijk zijn omwille van de nationale veiligheid, werden eerder dit jaar aangekondigd als onderdeel van de campagne die er eerst en vooral op gericht was om de massale dumping van goedkoop Chinees staal op de Amerikaanse markt aan te pakken. Washington kwam in maart met in de tijd beperkte uitzonderingen voor de EU en de Naftapartners Mexico en Canada. Eind april kregen die nog eens extra uitstel van een maand, tot vandaag 1 juni.
Onderhandelingen
Tijdens overleg met de Europese Commissie en diverse Europese regeringen wilden de Amerikaanse onderhandelaars, geleid door handelsminister Wilbur Ross - een overtuigd aanhanger van Trumps ‘economisch nationalisme’ -, belangrijke toegevingen krijgen, zoals het verlagen van de (hoge) invoertarieven die de EU voor in de VS geproduceerde auto’s hanteert. Donderdag zei Ross dat die onderhandelingen niet het verhoopte resultaat hadden opgeleverd. De EU was niet bereid onder druk te onderhandelen en eiste dat eerst de invoertarieven van tafel werden gehaald. Ross wuifde dat gisteren weg: “De EU hanteert al veel tarieven en handelsbeperkingen voor onze producten. Die staan ook niet in de weg van onderhandelingen.” Een handelsoorlog dreigde volgens Ross enkel als de Europeanen zouden reageren met tegenmaatregelen in de vorm van nieuwe invoertarieven op VS-producten.
Handelsoorlog
En dat was uiteraard precies de boodschap waarmee de voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker en EU-handelscommissaris Cecilia Malmström gisteren prompt kwamen. “Het Europese antwoord zal in verhouding zijn en in overeenstemming met de regels van de Wereldhandelsorganisatie”, aldus Malmström. De Europese tegenmaatregelen waren eerder al aangekondigd en betreffen vooral Amerikaanse producten met een symboolwaarde zoals jeans, bourbon en Harley-Davidson-motoren, een pakket ter waarde van zo’n 2,8 miljard euro. Daarmee is een handelsoorlog zo goed als onafwendbaar. De Franse minister van Financiën Bruno Le Maire had gisteren nog overleg met Wilbur Ross in Parijs. Hij waarschuwde hem dat de “ongerechtvaardigde, overbodige en gevaarlijke” invoerbeperkingen de EU geen andere keuze dan “het aangaan van een handelsoorlog” lieten. “De verantwoordelijkheid daarvoor komt integraal voor rekening van de Amerikaanse regering”, aldus Le Maire. “Overcapaciteit op de staalmarkt komt alleen uit China, niet uit de EU.”
Veiligheid
Handelsminister Ross liet gisteren wel de deur open voor verder overleg. Hij verdedigde nog eens de motivatie van de invoertarieven: “Alleen met een sterke econo- mie is een sterke nationale veiligheid mogelijk.” Het veiligheidsargument dreigt nog uitgebreid te worden naar andere sectoren. Een week geleden kondigde het Witte Huis een studie aan naar de mogelijke gevolgen van invoertarieven tot 25 procent op buitenlandse auto’s en trucks. Vooral Duitsland voelt zich daarbij geviseerd, zoals het in de EU ook dat land is dat de gevolgen van de gisteren opgelegde heffingen het sterkst ervaart. Een Beiers instituut berekende dat van de 9 miljard euro ‘schade’ in de EU voor 5 miljard Duitse uitvoerders treft. De zwaarst getroffen partners zijn overigens buren Canada en Mexico. Beide landen sloegen gisteren al terug met tegenmaatregelen.
België
De Belgische staalexport naar de VS bedraagt zo’n 150.000 ton per jaar, goed voor 250 miljoen euro, vooral geproduceerd door ArcelorMittal en Aperam, met een vestiging in Genk. Het gros van hun productie blijft binnen de EU. De vrees is echter dat andere producenten het Amerikaanse verlies trachten te compenseren met dumping op de Europese markt. Ook staalverwerkende bedrijven in de VS zijn ongelukkig met de kosten verhogende heffingen. De staaltaks haalde gisteren meteen de beurzen onderuit. In Duitsland daalde de DAX-index met bijna anderhalf procent en ook Wall Street opende in de min.