Jongeren willen niet stemmen vanaf 16
Kwart van jeugd is niet geïnteresseerd in politiek
DIEPENBEEK - De Limburgse jongeren willen niet gaan stemmen op hun zestiende. Ruim 85 procent van de 16- tot 24-jarigen is geen voorstander om de stemgerechtigde leeftijd te verlagen van 18 naar 16 jaar. Dat blijkt uit de politieke jongerenenquête ‘Peilsnel’ van Hogeschool UCLL en Het Belang van Limburg.
Oostenrijk is vandaag het enige land in de Europese Unie dat de stemleeftijd al heeft verlaagd naar 16 jaar. Een voorstel voor stemrecht op 16 jaar bij de lokale verkiezingen van 2018 kreeg vorig jaar onvoldoende steun in het Vlaams parlement. Nochtans beveelt het Europees Parlement haar lidstaten aan om na te denken over een minimumleeftijd van 16 jaar, om zo de electorale gelijkheid van de burgers van de Unie verder te vergroten. Maar onze Limburgse jongeren voelen zich duidelijk nog niet klaar voor die stap. Uit de enquête blijkt verder dat de helft van de jongeren nog niet weet op wie te stemmen bij de komende gemeenteraadsverkiezingen. Ook opvallend: de jeugd voelt zich in de eerste plaats Limburger en daarna Belg. Vlaming en ‘inwoner van mijn gemeente/stad’ scoren veel lager.
DIEPENBEEK - “Toen Donald Trump verkozen werd tot president van de Verenigde Staten was ik in shock”, vertelt UCLLstudent Jorge Luyts. “Op dat moment heb ik beslist: nu stap ik de politiek in. Ik wil de wereld verbeteren, en ik denk niet dat Trump daar een positieve invloed op heeft.”
Ja, er is nog politieke interesse bij onze Limburgse jongeren. Alleen mag het vandaag meer over de inhoud gaan dan over de politieke spelletjes, vinden ze. Ruim 47 procent weet nu al dat ze zich nooit politiek willen engageren. Niet zo voor Jorge Luyts (23) en Lauren Jannes (21), zij zijn voor het eerst kandidaat bij de komende gemeenteraadsverkiezingen op 14 oktober, voor respectievelijk Groen Ham en CD&V Herk-deStad. Brecht Olijslagers (23) is lid van Pluz Zonhoven en de Maasmechelse Alysia-Lara Kitir (21 en nichtje van sp.a-fractieleider in de Kamer Meryame Kitir, nvdr.) is sterk politiek geïnteresseerd. Alysia-Lara mag op 14 oktober voor het eerst naar de stembus. “Daar ben ik blij om. Als ik zie dat 52 procent van de jongeren nog niet weet op wie ze gaan stemmen, dan vind ik dat jammer. Het vraagt bij wijze van spreken vijf minuten tijd om je te verdiepen in de standpunten van partijen en te bepalen wie het beste overeenkomt met jouw idealen. Zonder de politiek was ik hier niet. Mijn grootouders langs moederszijde zijn destijds vanuit Italië geëmigreerd naar Limburg om in de mijn te werken. Daarom vind ik politiek belangrijk. Als jongere moet je toch interesse hebben in je toekomst.”
Brecht zette vier jaar geleden de stap om zelf een lokale partij op te richten. “Ik voel me eerder idealist dan politicus. Als je ziet dat bepaalde dossiers in je gemeente niet op gang komen, dan kan je twee dingen doen: erover blijven klagen of zelf initiatief nemen. Pluz is een lokale partij die niet afhankelijk is van een partijsecretariaat in Brussel. Dat maakt dat we ook voluit voor Zonhoven kunnen gaan. Samenwerken met andere partijen wordt ook een stuk makkelijker. En die samenwerking vind ik belangrijk.”
Jong en vrouw
Opvallend resultaat in ons onderzoek: maar vijf procent van de mannen en twaalf procent van de vrouwen stemt bewust op een vrouw. Is het feminisme verdwenen? “De strijd voor gelijke rechten voor man en vrouw is vandaag minder aanwezig omdat het voor ons
Alysia-Lara KITIR
een stuk normaal is geworden dat een vrouw op een lijst kan staan of dat je op een vrouw kan stemmen”, vindt Lauren. “Maar ze moeten zich toch nog altijd drie keer meer bewijzen in de politiek, ik hoop dat dat ooit verdwijnt, al vrees ik er voor”, zegt Alysia-Lara. De mannen knikken instemmend. “Als de lijst gevormd wordt, streven we naar zo veel mogelijk gelijkheid tussen mannen en vrouwen, dat vind ik zelf positief ”, zegt Brecht.
“Vrouwen krijgen dertig procent meer stemmen dan de mannen op onze lijst, wij merken wel dat er be- wuster op een vrouw wordt gestemd”, vult Jorge aan.
Een op de vijf jongeren stemt bewust op een leeftijdsgenoot. “Dat is ook logisch, jonge mensen willen ook projecten realiseren voor jongeren, en dat sluit aan bij hun leefwereld. Maar jonge mensen stemmen even goed op figuren met ervaring die durven te spreken over de problemen waarmee de meeste jongeren kampen. Daarom was de Democratische presidentskandidaat Bernie Sanders (77) in de Verenigde Staten zo populair bij onze generatie.”
Vrouwen moeten zich nog altijd drie keer meer bewijzen in de politiek, ik hoop dat dat ooit verdwijnt
Stemmen vanaf 16
De stemgerechtigde leeftijd verlagen van 18 naar 16 jaar, is duidelijk geen vraag die leeft bij onze Limburgse jongeren: 85 procent is geen voorstander. “Jongeren moeten op die leeftijd al veel keuzes maken: welke studierichting wil ik volgen? Aan de universiteit of hogeschool? Als je dan moet kiezen wie je toekomst mee vormgeeft, is dat gewoon teveel”, vindt Alysia-Lara. Oostenrijk is het enige land in de Europese Unie dat de stemleeftijd al heeft verlaagd. “Zelf ben ik voorstander, omdat de politieke kennis niet veel verschilt tussen je zestiende en twintigste. Als er stemrecht is voor jongeren vanaf 16 jaar,
dan voert het onderwijs wellicht makkelijker een extra vak als maatschappijleer in. Op die manier kan de interesse in politiek ook groeien”, stelt Jorge.
En aan dat imago van de politiek is er nog werk. “Als je naar ‘De Zevende Dag’ kijkt, dan stel je toch vast dat politici niet meer naar elkaar luisteren. De nuance is ook uit het debat. Terwijl politiek net een mooie discipline is om samen na denken over oplossingen voor maatschappelijke problemen”, zegt Brecht overtuigd. “Door dat politiek gekrakeel haken mensen ook af en bestaan er vooroordelen”, stelt Lauren. “Oh, je komt op bij CD&V, N-VA of sp.a, je zal ook wel zó zijn. Terwijl ik net in de politiek gestapt ben om het anders te doen dan die oude politieke cultuur.”