Riemst profileert zich als ‘Mergelland van Vlaanderen’

In het kader van het Europees Jaar van het Cultureel Erfgoed heeft Vlaanderen zopas een financiële ondersteuning toegezegd aan twintig Vlaamse erfgoedprojecten. Eén daarvan is het unieke project van de gemeente Riemst om zich als ‘Het Mergelland van Vlaanderen’ te profileren.

Nagenoeg 480.000 euro trekken Vlaams minister-president en minister van Onroerend Erfgoed Geert Bourgeois (N-VA) en Vlaams minister van Cultuur Sven Gatz (Open Vld) uit om de twintig projecten te ondersteunen. Het project ‘Het Mergelland van Vlaanderen’ ontvangt daarvan 25.000 euro. De subsidie wordt toegezegd omdat - net als bij de overige projecten - de focus ligt op participatie en educatie waarbij een verhoging van het maatschappelijk draagvlak voor erfgoedzorg het doel is. Minister-president Bourgeois verduidelijkt: “In dit themajaar focussen we met ons erfgoed op onze Europese geschiedenis, onze gedeelde normen en waarden. Ook in Vlaanderen zijn we daar heel concreet mee bezig. We doen er alles aan om een kwaliteitsvol erfgoedbeheer uit te bouwen. Op die manier kunnen ook toekomstige generaties er blijven van genieten.” Minister Gatz vult aan: “Het project ‘Het Mergelland van Vlaanderen’ promoot en waardeert het ‘mergelerfgoed’ in de regio. Door sensibilisering, ontsluiting en educatie vergroten de initiatiefnemers het draagvlak voor dit erfgoed bij de inwoners van de gemeente, de ruimere regio en de bezoekers.”

Mergelgemeente

Riemst is zonder discussie de gemeente in Vlaanderen die zich de titel van ‘mergelgemeente’ mag toe-eigenen. In Wallonië zijn dat de buren van Eben-Emael en Visé. Ze sluiten grenzeloos aan bij het Mergelland in Nederlands Limburg, waar de mergel of krijtsteen ook dicht aan de oppervlakte ligt. Heel de mergelstreek is gekend om zijn ‘grotten’ of mergelgroeven die ontstonden door een eeuwenlange ondergrondse winning van het zachte gesteente. In de ondergrond van Riemst - en met name in de deelgemeenten Kanne, Zichen-Zussen-Bolder en Val-Meer - bevindt zich een gangenstelsel van naar schatting ruim 350 km. En precies daarop gaan de gemeentelijke diensten, de Intergemeentelijke Onroerend Erfgoeddienst Oost, Erfgoed Haspengouw en de Studiegroep On- dergrondse zich focussen. Burgemeester Mark Vos is blij met de subsidie: “De verschillende activiteiten onder de vlag ‘Het Mergelland van Vlaanderen’ kaderen in de doelstelling om het draagvlak voor ons boven- en ondergronds mergelerfgoed te vergroten bij de inwoners en bezoekers. De mergelgroeven zijn een erg belangrijk onderdeel van ons cultureelhistorisch en economisch erfgoed.”

Symposium

Kalksteengroeven

Begin oktober start het project met een ‘ondergronds’ symposium in de groeve Avergat in Kanne. Het wordt een weekend met lezingen van een tiental deskundigen die het onder meer hebben over de geschiedenis van de mergelgroeven en -ontginning, maar ook over de Roosburgramp, waar 18 mensen op 23 december 1958 het leven lieten. “We mikken op zo’n 200 bezoekers per dag”, zegt Mike Lahaye van de dienst Groeven. “Verder zal er een brede en gevarieerde tentoonstelling opgezet worden over ‘mergel’ in de lokale bibliotheek, waarin alle aspecten van de ontginning en de economische en ecologische waarden aan bod komen. Hierbij richten we ons ook op de Riemstse scholen. Voor het brede publiek tenslotte organiseren we - gespreid over het hele jaar - rondleidingen en maken we permanente informatiepanelen die geplaatst worden bij oude groeveingangen die landschappelijk zichtbaar en mooi zijn.”