“Woorden zijn enorme steun voor alle nabestaanden”
Koningin Máxima oogst lof met publieke reactie op zelfdoding van haar zus Inés
HASSELT - “Mijn zus Inés kon geen vreugde meer vinden, ze kon niet genezen. Onze enige troost is dat zij nu eindelijk vrede heeft kunnen vinden.” Met die woorden heeft de Nederlandse koningin Máxima nóg meer harten veroverd. Haar jongste zus Inés Zorreguieta (33) stapte twee weken geleden uit het leven.
“Ook al geloven we dat er wél altijd een oplossing is, toch is dit een enorme steun voor alle nabestaanden die iemand verloren na zelfdoding”, klinkt het bij de Zelfmoordlijn.
Inés, het dertien jaar jongere zusje van Máxima, werd op 6 juni dood aangetroffen in haar slaapkamer in Buenos Aires. Volgens Argentijnse media kampte ze met een eetstoornis en een depressie. De Nederlandse koningin verscheen dinsdag voor het eerst sinds die tragische gebeurtenis in het openbaar, bij een bezoek aan een therapiecentrum tegen kanker in Groningen. Ze reageerde kort maar erg pakkend op het overlijden van haar zusje. “Ik heb iets opgeschreven, misschien dat ik dat best even lees”, opende Máxima, die uiteindelijk geen blik wierp op haar briefje en recht uit het hart sprak. “Dit centrum betekent veel voor mensen met kanker. Mensen die ziek zijn, maar met hoop op genezing. Mijn kleine, lieve, begaafde zusje Inés was ook ziek. Zij kon geen vreugde vinden, zij kon niet genezen. Onze enige troost is dat zij nu eindelijk vrede heeft kunnen vinden”, zei de geëmotioneerde koningin, waarna ze iedereen bedankte voor alle steun. De aanwezige pers verstomde, geen fotograaf leek zich nog te bekommeren om het juiste beeld. En ook op sociale media regende het positieve reacties, van mensen die geraakt waren door de pakkende woorden van de koningin.
Schuldgevoel
“Máxima verwoordt zeker een gevoel dat leeft bij veel nabestaanden, nadat ze geconfronteerd worden met zelfdoding”, zegt Kirsten Pauwels van de Zelfmoordlijn. “Ook al geloven we vanuit preventief oogpunt dat er altijd andere oplossingen zijn, toch is haar reactie heel normaal, gezien ze recent een dierbare verloor.” Dat bevestigt Lore Vonck, coördinator van Werkgroep Verder. Die staat in voor de begeleiding van nabestaanden na zelfdoding. “In tegenstelling tot andere rouwprocessen, komt hier ook nog eens een factor ‘schuldgevoel’ bij. Dat is normaal, maar altijd onterecht. Mensen met suïcidale gedachten hebben zo’n tunnelvisie dat ze ervan overtuigd zijn dat hun omge- ving hen toch niet kan helpen. Dat koningin Máxima daar nu openlijk over praat, is een heel grote stap. Door te zeggen dat haar zus niet kon genezen, benadrukt ze ook dat nabestaanden geen schuldgevoel moeten hebben.” Tegelijk is het voor mensen die vandaag worstelen met een depressie geen fijne boodschap om te horen dat iemand “niet kon genezen”. “Die bedenking heb ik me ook gemaakt”, zegt Vonck. “In theorie kan echter iedereen gehol- pen worden, met de juiste behandelingen op het juiste moment. In de praktijk loopt het helaas anders, door wachtlijsten of onverwachte extra opdoffers.”
Niet opgeven
Volgens Koen Demyttenaere, professor psychiatrie aan de KULeuven, zijn niet alle depressies volledig te genezen. Al is dat ook niet nodig voor een gelukkig leven. “De helft van de gewone depressies is zonder behandeling na een jaar spontaan uitgeklaard. Maar met behandeling ligt dat aantal veel hoger, én gaat het sneller bij die helft die er ook zonder van genezen zou zijn. Bij depressies die wel behandeld worden, zien we dat 11 procent na vijf jaar nog aanwezig is. Na tien jaar is dat nog 7 procent. Dat toont aan dat we niet snel mogen opgeven.” Demyttenaere ziet dan ook weinig verschillen tussen psychiatrie en andere takken van de geneeskunde. “Wie de diagnose van diabetes krijgt, moet daar de rest van zijn leven mee leren leven. Dat geldt ook voor sommige mensen met een depressie. Ze zullen dan misschien nooit helemaal genezen, maar ze kunnen nog wel een gelukkig leven hebben, mits enkele aanpassingen.”
→
In theorie kan iedereen geholpen worden, met de juiste behandelingen op het juiste moment
Lore VONCK Werkgroep Verder