“Het is zinloos te denken dat het leven zinloos is”
Joke van Leeuwen maakt tijd voor een boek over tijd
Joke van Leeuwen (65) heeft al boekenplanken vol geschreven en zo’n dertig prijzen gewonnen. Romans, nonfictie, kinderboeken, dichtbundels … Maar een boek over tijd? Nee, dat was er nog niet. Maar het komt eraan en het heeft een wat cryptische, intrigerende titel: ‘Nu is later vroeger’.
“Waar kan je twee dagen na elkaar je verjaardag vieren? Weten honden hoe laat het is? En waar is 10 oktober 1582 gebleven?” is een stukje uit de triggerende covertekst die Joke van Leeuwen bedacht voor haar nieuwste boek, dat ze schreef naar aanleiding van MoMeNT. “Het is een non-fictieboek geworden over allerlei aspecten van het thema, voor jong en oud vanaf een jaar of tien. Verder heb ik een aantal zinnen over tijd geschreven en aangeleverd, waaruit er één zal worden gekozen om als lichtgevend object op een muur te worden aan- gebracht. Ik ben ook meter van de Wondere Pluim, een leuk schrijfproject voor kinderen van de basisschool.”
Heb je ooit geprobeerd het begrip tijd te definiëren?
“Nee. Laat tijd zich wel vangen in een definitie? Maar natuurlijk heb ik er al over nagedacht. Ook over de tijd waarin je wordt geboren en de gevolgen ervan voor je leven. Ik leef al 65 jaar zonder dat ik een oorlog moest meemaken, terwijl er in de tijd van mijn ouders en grootouders twee oorlogen waren. En ik kon studeren, terwijl mijn grootmoeder op haar tiende van school moest. Daar sta je toch wel even bij stil.”
Kijk je nu anders tegen tijd aan dan pakweg twintig jaar geleden?
“Mijn leeftijd versterkt het gevoel van eindigheid, maar eigenlijk heb ik altijd al – ook toen ik jong was – het besef gehad dat we in die lange geschiedenis van de aarde en de wereld even mogen komen kijken en dat we een hele ketting van voorouders hebben die
ons zijn voorgegaan.”
Is je besef van eindigheid gegroeid? En daarmee gepaard gaand het besef van zin of zinloosheid?
“Als een kind vroeger ergens geen zin in had, zeiden ze: ’Dan maak je maar zin’. Zoiets is het met het leven. Met alle moeite en verdriet die er ook is, vind ik het zinloos te denken dat het leven zinloos is. Het lijkt me wel belangrijk dat je je niet laat verblinden door status, rijkdom en andere – hoe praktisch ook – nu zo dominante schijnwaarden. De zinvolheid wordt eerder gevoed door subtiele dingen: tijd aan een ander geven, de tijd vergeten door geconcentreerd met iets bezig te zijn, de tijd nemen voor luisteren, liefhebben en lekker eten, om maar wat te noemen.”
→ Boekvoorstelling op 27 juni om 15 uur,
Standaard Boekhandel Tongeren. (gratis)