“Riis en Vinokourov horen niet thuis in de sport”
Oud-renner Rudi Verdonck voorspelde het epo-tijdperk
23 juli 1998. Exact twintig jaar geleden worden negen Festina-renners aangehouden voor verhoor. Hun verzorger Willy Voet was eerder namelijk opgepakt met een flinke dosis epo en andere prestatiebevorderende middelen in zijn auto. Het is het begin van de zwartste Ronde van Frankrijk, Le Tour Noir. En dan moest de affaire Armstrong nog komen... Twee jaar eerder, in 1996, had Looienaar Rudi Verdonck het profwielrennen al gedesillusioneerd de rug toegekeerd. “Het was duidelijk dat het peloton met andere brandstof reed.”
Rechtstreekse aanleiding voor het definitieve forfait van Rudi Verdonck was het Lotto-debacle op de beklimming van La Plagne, in 1995. Rudi Verdonck: “Maar liefst zestien renners kwamen buiten tijd aan, waaronder vijf Lottorenners. Het was verschrikkelijk. Wij werden van het kastje naar de muur gereden, terwijl wij ook bijzonder hard trainden en afzagen om naar de Tour te mogen. Het werd ons toen door de ploegleiding zwaar aangewreven en er werd met ons gelachen. Heel klein ben je dan nog. Zoals ik tegenwoordig met mijn kinderen naar Plopsaland ga, zo gingen de Festina-boys met ons naar de Tour. Zij speelden met ons. En wij speelden naïef mee in hun spel.”
Van leuk tot onmogelijk
Het was nochtans niet altijd kommer en kwel. Verdonck: “Helemaal niet zelfs. Toen ik de eerste keer naar de Tour ging in 1991 had ik het gevoel dat het iets voor mij was. Ik zou terugkomen en eens voor een ritoverwinning proberen te gaan. Bij mijn tweede deelname in 1994, drie jaar later dus, voelde ik dat er iets niet klopte. Het leek wel alsof ik de hele winter niets had gedaan. Ze reden gewoon drie tot vijf kilometer per uur sneller. Nochtans had ik hard getraind: achter de brommer, twee maal per naar de Ardennen, afzien tot en met. Ik deed er alles voor, maar dat mocht blijkbaar niet baten. Op een gegeven moment, in 1996, zat ik samen met Edwig Van Hooydonck achteraan in een koers te klooien. Edwig Van Hooydonck, hé, de dubbele winnaar van de Ronde van Vlaanderen. ‘Ofwel doen we mee met de rest, ofwel stoppen we’, werd er gezegd. We hebben toen allebei vrijwel onmiddellijk de fiets aan de haak gehangen.”
Mentaal erg zwaar
“Vijftien jaar lang heb ik mentaal erg afgezien van wat me toen is overkomen”, gaat Verdonck verder. “Peter De Clercq, mijn Lottoploegmaat die ook buiten tijd aankwam in La Plagne, kon er zelfs lang om huilen. Zo diep zat het. Pas de laatste jaren kan ik terug van de koers genieten. Als ik Greg Van Avermaet in de eerste Alpenrit zie strijden om zijn gele trui te behouden, zeg ik welgemeend chapeau. Zijn voorjaar was minder dan in 2017, maar hij zet een en ander recht in de Tour. Hij is een fantastische renner. Ook de geweldige prestaties van Peter Sagan kan ik waarderen. Hij steekt er echt bovenuit en ik verbind daar ook geen dopinggedachten meer aan. Sagan presteert al jaren op dat niveau. Hij is een uitzonderlijk talent, een klasbak, van nature. Dat is wat anders dan vroeger. Toen maakten ze van de gewoonste meeloper een rastalent. Kijk naar de resultaten van de Gewiss-ploeg in de jaren 90. Jevgeni Berzin, Bjarne Riis en Georgio Furlan waren gemiddelde renners, maar werden met epo opgefokt tot toppers. Nu ik het over Riis heb... Als men de geloofwaardigheid van het wielrennen wil opkrikken, moet men dringend figuren als Riis en Alexandre Vinoukourov uit de ploegen verwijderen. Daar kan of wil je jonge wielrenners toch niet naar laten opkijken. Of wel soms?”
Ik geloof wel dat mechanische doping tot voor kort nog bestond. Fabian Cancellara die Tom Boonen op de Muur van Geraardsbergen in de vernieling rijdt? Met die overmacht? Ik heb het er moeilijk mee Rudi VERDONCK
oud-renner
Froome
Twintig jaar later zit Verdonck terug in het wielermilieu. Hij is vipchauffeur voor Lotto Soudal, de ploeg die hem ooit afbrandde. “Die plooien zijn nu nagenoeg gladgestreken en ik beschouw mijn job als een soort van eerherstel. Ik geloof trouwens terug in het wielrennen. De sport is clean nu, hoewel er altijd wel uitzonderingen zijn. Dat klassementsrenweek
pas in de laatste vijf kilometer van een col demarreren, is een gunstig teken. Ze kunnen niet eerder. Ik heb het er jaren geleden nog met Jurgen Van den Broeck over gehad. ‘Waarom ga je niet eens op de voorlaatste col’, probeerde ik. ‘Maar Rudi toch’, zei hij, ‘dat houd ik onmogelijk vol’. Je kon het ook zien aan de raid van Steven Kruijswijk in de Alpen. Erg knap, maar uiteindelijk bleek het onhaalbaar. Of Alaphilippe. Hij deed een fantastisch nummertje, maar 's anderendaags was hij ner- gens. Je ziet ook nauwelijks nog een (jonge) renner plots boven de rest uitsteken. Sagan, zoals ik al zei, maar dat is een categorie apart.”
“In de Giro was er wel Chris Froome met een fenomenale rit, maar daar heb ik een dubbel gevoel bij. Hij had die Giro en ook deze Tour niet mogen rijden. Ik volg de mening van Bernard Hinault. Waarom mag Froome wel deelnemen met een salbutamolovertreding, en mochten Petacchi en Ulissi dat niet? Waarom mag Froome zelfs tijdens een wedstrijd puffen? Dat is toch ongelooflijk. Zal ik het zeggen?... Dat is een pure geldkwestie. Als Sky zich terugtrekt, dan verdwijnen er ook een pak tv-gelden en kijkers. Ik moet het Froome wel nageven dat hij lef heeft, maar... hij had er niet mogen bij zijn.”
Cancellara
Onbestaande in de jaren “90, maar nu wel mogelijk... mechanische doping. Op dit moment is er maar één geval bekend van meners chanische fraude: veldrijdster Femke Van den Driessche. Zelfs tijdens deze Tour was er discussie, nadat het wiel van de Let Tom Skuijns onverklaarblaar bleef draaien. Verdonck: “Die kwestie van Skuijns is ondertussen uitgeklaard, nadat beelden uit een andere hoek toonden hoe het wiel begon te spinnen bij het opleggen van de ketting. Maar het toont wel aan hoe achterdochtig het publiek is. Wel, ik denk niet dat er op dit moment sprake is van mechanische fraude. Alles wordt zo gecontroleerd dat het bijna onmogelijk is. Maar... Ik geloof wel dat die fraude tot vrij recent bestond. Fabian Cancellara die Tom Boonen op de Muur van Geraardsbergen (in de Ronde van Vlaanderen 2010, nvdr.) in de vernieling rijdt? Met die overmacht? Ik heb het er moeilijk mee... Kijk, had ik naast Cancellara gereden dan was dat compleet normaal, (lacht) maar een topper als Tom Boonen zo belachelijk maken? Neen, dat wringt.”
Een klasbak als Peter Sagan is wat anders dan de renners van vroeger. Toen maakten ze van de gewoonste meeloper een rastalent Rudi VERDONCK
oud-renner