Vallende bladeren en eikels
Het klinkt tegenstrijdig, maar door de extreme zomer zijn er nu al herfsttaferelen te zien in de Limburgse bossen. “De bossen zijn kurkdroog, bladeren vallen op de grond”, zegt Koen Thijs. “Bomen gaan in een soort herfstmodus. Door de warmte verdampt het water via de bladeren. Er is ook zeer weinig water beschikbaar in de grond, waardoor de wortels droogstaan. Bomen komen zo in een stresstoestand. Om zichzelf te beschermen trekken ze voedingsstoffen uit de bladeren, waarmee ze hun stam, wortels en knoppen voeden. De bladeren laten ze vallen. Ze behouden wel de vitale knoppen. Als het eindelijk gaat regenen, kunnen die knoppen uitkomen.” Vooral jonge boompjes zijn heel kwetsbaar en zijn bijna allemaal afgestorven, zegt Thijs. “We hebben vorig najaar tienduizenden boompjes aangeplant in heel Limburg: nieuwe bossen, maar ook nieuwe soorten in bestaande bossen. Die boompjes gaan allemaal dood.” Ook eikels liggen al op de grond. “Daarvoor geldt hetzelfde als voor de bladeren: eiken lossen hun eikels vroegtijdig. Eikels vragen te veel energie, dus bomen stoten ze af. Gevolg: in het najaar gaan verschillende dieren, zoals eekhoorns en houtduiven, minder voedsel vinden.” Niet enkel de bomen verliezen hun bladeren. “De droogte is ook nefast voor de kruidgroei in de bossen. De diepe bodemlaag, de humuslaag die werkt als een soort spons, is helemaal uitgedroogd. En die laag heeft heel veel water nodig om opnieuw voldoende water te absorberen. Een beetje regen zal niet volstaan.”