Kabila’s list
De Congolese president Joseph Kabila had volgens de grondwet van zijn land in 2016 zijn ambt na twee termijnen moeten opgeven. Zijn pogingen om een derde termijn te forceren, leidden tot massale protesten die genadeloos onderdrukt werden. Een door de katholieke bisschoppen onderhandeld akkoord op oudejaarsavond 2016 gunde Kabila een jaar verlenging. Maar ook dat was niet genoeg voor een van ’s werelds grootste kleptocraten.
Er zijn nu verkiezingen uitgeschreven voor eind december. Maar Kabila doet er alles aan om ook die democratische hoop de grond in te boren. Hij overschreed daarbij nieuwe limieten. Zo liet hij zijn troepen schieten op vreedzame demonstranten die zich op het terrein van een kerk hadden verzameld.
Sinds 2016 verloren al tientallen mensen het leven bij protest tegen het uitstellen van de stembusgang. Kabila creëert zo een klimaat van geweld waarin hij een uitvlucht voor het opschorten van de verkiezingscampagne kan zoeken. Vooraanstaande partijgangers pleiten intussen alweer schaamteloos voor een nieuwe, ongrondwettelijke kandidatuur. Een naar Kabila’s hand gezet Grondwettelijk Hof kan daarvoor mogelijk een interpretatie op maat leveren. Intussen doet hij er alles aan om mogelijke verkiezingsrivalen stokken in de wielen te steken, zeker nu ze hem in peilingen ruim voorbijsteken. De voorbije dagen mocht de voormalige Katangese gouverneur Moïse Katumbi het land niet in om zich te registreren als kandidaat. Dat leidde tot zware rellen in ’s lands tweede stad Lubumbashi, centrum van de mijnindustrieën die van Congo het rijkste land van Afrika zouden kunnen maken – als het niet in de corrupte greep van Kabila en zijn trawanten zat.
De deadline voor de registratie van de verkiezingskandidaten loopt morgen af. Het is dan ook wachten op een mogelijke zet van Kabila. Laat hij een ‘dauphin’ of stroman in zijn plaats kandideren? Of verzint hij een andere list om zijn desastreuze bewind te verlengen en vrije en eerlijke verkiezingen te verijdelen? Opvallend: de Verenigde Staten dreigen met verdere sancties tegen het regime nu het weer volop valsspeelt – met familieleden van de president als doelwit. De Amerikaanse VN-ambassadeur Nikki Haley was in oktober in Kinshasa om duidelijk te maken dat verkiezingen in december niet onderhandelbaar zijn. Kabila weigerde haar te ontvangen. Intussen laat de Europese Unie pijnlijk weinig van zich horen, terwijl ze toch ook groot belang heeft bij een vreedzame transitie naar het post-Kabila-tijdperk.
Er zijn nu verkiezingen uitgeschreven voor eind december. Maar Kabila doet er alles aan om ook die democratische hoop de grond in te boren
REACTIES: DEKERN@HBVL.BE