“Huiswerk vergroot sociale kloof”
Blijkt uit onderzoek hogeschool UCLL
HASSELT - Huiswerk in de lagere school heeft weinig meerwaarde, het heeft amper effect op de leerprestaties en het vergroot de sociale kloof in de klas. Dat blijkt uit onderzoek naar gelijke onderwijskansen van UCLL. Vanaf dit schooljaar start de hogeschool op vraag van gedeputeerde van onderwijs Jean-Paul Peuskens (sp.a) met het uitbouwen van een “lerend netwerk” waarmee ze samen met scholen nadenken over hoe ze hun beleid op dat vlak kunnen aanpassen.
“We zijn als voorbereiding op de vorming van dat netwerk gaan praten met scholen over heel Vlaanderen die erin geslaagd zijn om hun gelijkekansenbeleid af te stemmen op de noden van de leerlingen”, zegt docent Hilde Vanbrabant die samen met Liesbeth Francken aan het UCLL-onderzoek heeft gewerkt. “We hebben gefocust op zittenblijven en op huiswerk, twee belangrijke thema’s. Sommige scholen bekijken die zaken heel kritisch en slagen er ook in om die zaken te veranderen.”
Huiswerk
“We hebben in elk geval gemerkt dat huiswerk geven in de lagere school weinig meerwaarde geeft. Het heeft weinig effect op de leerprestaties en het vergroot de sociale kloof in de klas, want leerkrachten gaan ervan uit dat ouders hun kinderen begeleiden bij dat huiswerk. Maar niet alle ouders zijn daartoe in staat. Leerkrachten geven vaak aan dat ze via huiswerk ouders meer willen betrekken bij wat er in de klas gebeurt, maar er zijn betere manieren om die communicatie te bevorderen, vinden wij. In elk geval merken we dat huiswerk de sociale kloof vergroot.”
Wat is hun raad aan scholen? Stop met huiswerk? “Een eenduidig antwoord kunnen we niet geven. Voor elke school geldt niet dezelfde oplossing, elke school
heeft een eigen populatie met eigen noden. Een school moet zelf kiezen hoe ze dit aanpakt. In elk geval is het best om het huiswerk te beperken tot bijvoorbeeld iets dat je in de klas hebt geleerd en dat je thuis uittest of tot een opdracht als bijvoorbeeld het inoefenen van de rekentafels of om goed te leren lezen. Je kan ook verschillende opdrachten geven aan verschillende kinderen. Een leerling die het gemakkelijk heeft, laat je dan bijvoorbeeld meer oefeningen maken dan iemand die trager werkt. De scholen die dit nu al met succes toepassen, mikken op een halfuurtje per dag. Zo zijn er dus verschillende mogelijkheden.”
Leerkrachten geven vaak aan dat ze via huiswerk ouders meer willen betrekken bij wat er in de klas gebeurt, maar er zijn betere manieren om die communicatie te bevorderen
Hilde Vanbrabant (UCLL)
Zittenblijven
Ander probleem is het zittenblijven. “Veel leerkrachten staan positief tegenover het zittenblijven. Op korte termijn lijkt dit wel een verbetering. Een leerling kan meer en voelt zich zekerder.” Maar na twee jaar ebt dat gevoel weg en komen de leerlingen vaak opnieuw in de problemen. “We zien ook dat de kans op vroegtijdig schoolverlaten sterk toeneemt bij de zittenblijvers”, stellen de onderzoekers vast. Probleem is dat er momenteel niet veel alternatieven zijn. Leerkrachten zijn voorstander van een systeem waarbij een kind voor een aantal vakken blijft zitten, maar voor de rest in de groep van zijn leeftijdsgenoten blijft. “Maar dat is niet in het huidige schoolsysteem niet evident.”