Gevallen god
Hij had zich zijn politieke nadagen wellicht anders voorgesteld. Jaak Gabriels, drie keer minister voor Open Vld, jarenlang volksvertegenwoordiger en Vlaams Parlementslid, voormalig voorzitter van de Volksunie en vooral 36 jaar onafgebroken burgemeester van Bree, eindigt zijn rijkgevulde carrière in mineur. Maandag berichtte onze krant dat het corruptieonderzoek tegen Gabriels en de voormalige top van de Breese Open Vld na vijf jaar is afgerond. In september zal de raadkamer beslissen wie wordt doorverwezen naar de correctionele rechtbank en wie buiten vervolging wordt gesteld.
Dat nieuws sloeg in Bree in als een bom. Hoewel er nog geen straf is uitgesproken en Gabriels onschuldig is tot het tegendeel is bewezen, was het bericht de druppel in een proces dat al langer rijpte. Dinsdagavond liet hij weten dat het aangekondigde lijstduwerschap - waarover al even twijfels bestonden - te laten varen. Een beslissing die hij nam onder druk van zijn partij, waarbinnen vooral de jongeren zich willen distantiëren van de generatie Gabriels.
Voor de minister van staat is het een pijnlijk afscheid van de politiek. Zes jaar geleden kreeg Gabriels een eerste tik toen hij - ondanks een riante verkiezingsoverwinning - buitenspel werd gezet door zijn rivale Liesbeth Van der Auwera (CD&V). Volgens Gabriels is deze hele zaak dan ook niet meer dan een politieke afrekening om hem voorgoed uit te schakelen. Sta ons toe daar vraagtekens bij te zetten. De timing van het onderzoek en de eventuele rechtszaak komen inderdaad ongelegen, maar de leidende rol van Gabriels in Bree was wel al langer uitgespeeld dan vandaag. Daar was dit corruptieonderzoek niet voor nodig. En als er niets strafbaars was gebeurd, was dit onderzoek al lang met een sisser afgelopen. Quod non.
Dat Gabriels’ carrière op deze manier moet eindigen is vooral jammer. Voor hemzelf en voor Bree. Tijdens zijn 36 jaar als burgemeester onderging het provinciestadje een ware metamorfose, vooral op het vlak van handel en industrie. Met amper 16.000 inwoners speelde Bree ver boven zijn gewicht, zowel in binnen- als buitenland, zelfs tot in China toe. Dat was de verdienste van Jaak Gabriels.
Maar aan zijn lange ambtstermijn is - als we het parket mogen geloven - ook een keerzijde. Belastinggeld en middelen van bedrijven doorsluizen naar de eigen partij is onverdedigbaar. Politici lang op dezelfde stoel laten zitten bevordert de continuïteit, maar houdt ook reële gevaren in. Gabriels was God in Bree, maar ook goden kunnen van hun voetstuk vallen. Wie te lang aan de macht blijft, schijnt dat wel eens te vergeten.
Gabriels was God in Bree, maar ook goden kunnen van hun voetstuk vallen. Wie te lang aan de macht blijft, schijnt dat wel eens te vergeten