Imkers op zoek naar bijenvretersnest
Aziatische hoornaar vormt geen gevaar voor de mens
OPGLABBEEK - Het nest Aziatische hoornaars in Opglabbeek zal ten vroegste komend weekend worden verdelgd door de brandweer en specialisten van Honneybee Valley (UGent), het bijenexpertisecentrum dat de opmars van de invasieve bijenvreters opvolgt. “Maar dan moeten we het nest uiteraard eerst vinden”, zegt de Opglabbeekse imker Hugo Geerkens, bij wie de Aziatische hoornaar maandag genadeloos toesloeg. “Ik volg nu samen met collega’s de vlieglijnen van de insecten in de hoop het nest te lokaliseren.”
De Aziatische hoornaar, een invasieve wespensoort die bijenkolonies uitmoordt, is al jaren aan een opmars bezig in Europa. “In 2004 is één koningin via internationale handel vanuit Azië in ZuidFrankrijk beland”, weet onderzoeker Karel Schoonvaere van Honeybee Valley. “Intussen zit het beestje in heel Frankrijk. Vorig jaar dook de Aziatische hoornaar voor het eerst in Oost-Vlaanderen op, maar het was een kwestie van tijd voor hij ook Limburg zou bereiken. De soort kent hier nauwelijks natuurlijke vijanden.” Hoewel er geen enkel gevaar is voor de mens – een Aziatische hoornaar is wel groter, maar niet giftiger of agressiever dan een gewone wesp – betekent de soort een serieuze bedreiging voor de inlandse honingbijen. “In enkele uren kunnen ze tot 30 procent van een bijenkolonie uitroeien.”
Bijenvreter
Opglabbeekenaar Hugo Geerkens gaat lopen met de twijfelachtige eer om als eerste Limburgse imker de Aziatische hoornaar op bezoek te hebben gehad in zijn kasten. “Maandag zag ik die opvallend grote geel-zwarte wespachtigen in de buurt van mijn kasten rondvliegen”, vertelt de imker. “Ik heb er onmiddellijk eentje doodgeslagen en aan een collega getoond. Die bevestigde dat het om de Aziatische hoornaar ging, waarna we de Limburgse imkersbond op de hoogte hebben ge- bracht. Hoeveel bijen er zijn opgevreten? Moeilijk te zeggen, maar de schade lijkt mee te vallen. Ik heb mijn kasten extra beschermd met speciale roosters zodat de Aziatische hoornaar er niet meer in kan.”
Van Honneybee Valley kreeg Hugo de vraag om de vlieglijnen van de insecten te observeren. “Zo kunnen we hun nest hopelijk lokaliseren, maar het blijft zoeken naar een speld in een hooiberg. Ik woon in de Broekkantstraat, een bosrijk gebied. Vermoedelijk zit het nest ergens hoog in een boom verstopt.”
Niet gevaarlijk
Als de imkers het nest kunnen vinden, zakken de mensen van Honneybee Valley dit weekend af naar Opglabbeek om het samen met de brandweer uit te roeien. “Probeer dat vooral niet zelf”, waarschuwt Schoonvaere. “Want hoewel de Aziatische hoornaar normaal geen interesse voor de mens heeft, verandert dat wanneer ze zich bedreigd voelen. Hun steken zijn weliswaar niet giftiger dan die van een gewone wesp, maar bij sommige personen kan een heftige allergische reactie ontstaan. Bovendien biedt een ‘gewoon’ imkerpak niet voldoende bescherming tegen de Aziatische hoornaar. Doordat hun angel langer is, prikken ze door het gaas dat het gezicht beschermt. In zo’n geval kan het gif in de ogen of het gezicht
Het nest van de hoornaars vinden, is zoals zoeken naar een speld in een hooiberg. Vermoedelijk zit het hoog in een boom
Imker Hugo GEERKENS
terechtkomen. Daarom dragen wij tijdens de verdelging speciale maskers.”
Waarschuwing
Door het nest te vernietigen vóór de nieuwe koninginnen uitvliegen - traditioneel vanaf september vermijden de onderzoekers dat er volgend jaar nieuwe nesten opduiken. “Maar het is een illusie om te denken dat we de opmars van de Aziatische hoornaar nog kunnen stoppen. Imkers zullen moeten leren leven met de aanwezigheid van deze soort en hun kasten beter beschermen.” Recent werd in Vlaanderen Vespa-watch gelanceerd, een éénjarig project om de invasie van de Aziatische hoornaar in kaart te brengen. “Onder meer in de educatieve bijenhal in Hasselt plaatsen we binnenkort auditieve herkenningssystemen zodat imkers worden gewaarschuwd als een Aziatische hoornaar hun kasten binnendringt.”
→ Meldingen van Aziatische hoornaars mogen gemaild worden naar onderzoekers van Honneybee Valley: dries.laget@ugent.be