Beter waterbeheer van Schulensbroek tot Diest
Zondag presentatie Life Deltaproject
Natuurpunt, de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM), het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) en Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren vzw stellen nu zondag in het Schulensbroek en in het Webbekomsbroek hun mobiele tentoonstelling voor om alle belangstellenden te informeren over het Life Deltaproject. Dat voorziet in 6,3 miljoen euro aan Europese steun om het waterbeheer in het hele gebied te verbeteren en zo de natuurwaarden te versterken. “We zijn al volop bezig het gebied meer open te maken om zo weidevogels meer kansen te geven”, zegt projectcoördinator Chris Dictus (Natuurpunt).
Het projectgebied in West-Limburg en Diest is ongeveer 2.000 hectare groot. “De hoofdfunctie ervan is het waterbeheer”, beklemtoont Koen Martens van de VMM. “In totaal kan het meer dan 12 miljoen m3 water bergen en zo de veiligheid in het bekken van de Demer verhogen. Maar het gebied is ook heel rijk aan natuur. Het doel van het Life Deltaproject is om het beheer van het gebied, en het watersysteem in het bijzonder, te optimaliseren, zodat ook de natuur er maximaal baat bij heeft. Een jaarlijks terugkerend fenomeen is de verdroging van het gebied. In deze warme zomer is dat bij uitstek waargenomen. Grachten stonden kurkdroog. Door het water langer vast te houden kunnen we de verdroging tegengaan.”
Water sturen
Om het plaatselijk waterbeheer in het gebied efficiënter uit te voeren, voert de Vlaamse Milieumaatschappij nu een ecologische studie uit. Chris Dictus, projectcoördinator Natuurpunt: “Daarin worden scenario’s bekeken over het bewegen van het water. Aan de hand van die scenario’s kan het water optimaal ‘gestuurd’ worden om de natuur er maximaal van te laten profiteren.”
Een van de oplossingen om het gebied vochtiger te maken is de loop van de Oude Herk in Herk-deStad te herstellen: “De oude arm van de Herk staat nu droog. We willen die weer watervoerend maken, zodat die water naar het broekgebied brengt.”
Meer water in het gebied maakt het mogelijk om variatie in de vegetatie te brengen. Jan Ruymen, projectmedewerker ANB: “Het plan is om aan de zuidzijde van het meer twee grote rietmoerassen te creëren. Samen zijn ze goed voor een oppervlakte van 20 hectare. Rietmoerassen vormen de ideale biotoop voor vogels als de roerdomp, de bruine kiekendief en de woudaap. Dat is het kleinste type reiger. Ook een zeldzame vis, de grote modderkruiper, zal van deze actie profiteren.”
Aankopen gronden
Het Schulensbroek is van oudsher een open gebied, maar massale aanplantingen hebben dat beeld gewijzigd. Het herstel van het open gebied is al gestart. “Het Schulensbroek is door privépersonen gebruikt om commercieel bomen te kweken”, zegt Dictus. “We proberen zo veel mogelijk gronden te verwerven en die bomenrijen dan te verwijderen. In het Webbekomsbroek zijn ook al aanplantingen verwijderd en omgevormd tot het grasland van vroeger. Het aankopen van gronden is nu uitgebreid naar het ge- bied Borchbeemden in Zelem bij Halen.”
Ook aan de recreatie in het gebied wordt gedacht. “Aan de noordwestzijde wordt een kinderavonturenpad aangelegd, een pad voor rolstoelgebruikers, een plankenpad ook”, zegt Erik Van Esch van het Regionaal Landschap. “De noordoostzijde wordt samen met de vissers aantrekkelijker gemaakt om te hengelen, zodat ook hier de natuur en de hengelaars er beide baat bij hebben.”
DemerDelta
Zondag stellen de vier partners ook de mobiele tentoonstelling rond Schulensbroek en Webbekomsbroek voor. Jan Ruymen: “De tentoonstelling bestaat uit twee luiken. Eén helft is het vaste luik, met aan elk bezoekerscentrum een vast deel van de tentoonstelling, de andere helft is een mobiele constructie die we buiten het projectgebied kunnen opstellen. We kunnen zo mensen informeren aan het cultureel centrum, de bibliotheek of tijdens evenementen. Ook willen we met de tentoonstelling de naam ‘DemerDelta’ introduceren, om zo mensen te laten kennismaken met het projectgebied en ook de naam na het Lifeproject te blijven uitdragen. De bezoekers krijgen antwoorden op vragen als ‘wat is typisch aan deze binnenlandse delta?’, ‘vanwaar komt het water in dit gebied?’, ‘hoe gebeurt het waterbeheer?’, ‘wat is de rol van het water, niet alleen voor planten en dieren, maar ook voor de mens?’ en zo voort.”
Het LIFE-project wordt voor 60 procent gefinancierd door Europa. Vlaanderen betaalt via het Agentschap voor Natuur en Bos en de Vlaamse Milieumaatschappij 32 procent en de andere partners acht procent.
→ Voorstelling mobiele tentoonstelling en gegidste wandelingen: zondag 26 augustus om 14 uur in ’t Vloot in Lummen en bezoekerscentrum Halve Maan in Diest.