Nederlandse studenten hebben 11 miljard schuld bij overheid
Schuldenberg studielening groeit indrukwekkend
DEN HAAG - Nederlandse oud-studenten hebben elf miljard euro studieschuld bij de overheid. De totale schuld ten gevolge van studieleningen bij de Nederlandse staat is op een jaar tijd nog eens met een miljard gestegen en op nog geen tien jaar tijd ruim verdubbeld. Studentenorganisaties slaan alarm: de studieschuld zorgt ervoor dat jonge mensen bij het kopen van een huis op forse obstakels stoten. En bovendien wil de overheid nu ook nog eens meer rente opstrijken.
Studenten in Nederland moeten een pak meer collegegeld betalen dan hun Belgische tegenhangers. Ze kunnen daarvoor bij de overheid een lening aangaan via het systeem van voorheen studiefinanciering en sinds 2015 studielening. Ten gevolge daarvan bestaat er in Nederland een nationale studieschuld: de schuld van de 777.000 studenten die bij de staat geleend hebben en die lening momenteel aflossen - waarvoor een periode van vijftien jaar voorzien is.
De studieschuld en het aantal schuldenaars stijgen gestaag. In 2009 - het eerste jaar waarover cijfers zijn - hadden 442.429 oudstudenten 4,5 miljard euro schuld. Volgens de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) die de leningen van studenten en scholieren afsluit en de lerarensalarissen uitbetaalt, is er nu een schuldenberg van 11,2 miljard euro.
Hypotheek
In dat bedrag is de schuld niet meegerekend van meer dan 700.000 studenten die nog in opleiding zijn. Bovendien beginnen ze pas na twee jaar af te betalen ook de twee laatste lichtingen afgestudeerden zijn niet meegeteld. Wat ook nog niet meegerekend werd: dat in het nieuwe systeem studielening de basisbeurs is afgeschaft. Dat was een bedrag dat kwijtgescholden werd aan wie binnen de vastgelegde tijd zijn studie afmaakte.
Volgens studentenorganisaties is de reële schuldenberg dan ook nog veel hoger dan de 11 miljard die DUO voorrekent: meer dan 20 miljard euro, aldus het Interstedelijk Studentenoverleg (ISO). Nederlandse oud-studenten (met of zonder diploma) betalen nog jaren af. En dat heeft volgens het ISO gevolgen voor hun financiële status. Zo heeft de omvang van een (toren)hoge studieschuld directe gevolgen voor de hypotheek bij de aanschaf van een woning. ISO-voorzitter Tom van den Brink: “Studenten wordt verteld dat ze ‘gunstig’ lenen maar ze lopen bij het kopen van een huis tegen een immense muur aan.”
Rente
Er is sprake van een schuldengeneratie, vinden Nederlandse studentenorganisaties. De argumentatie van de Nederlandse overheid voor het systeem luidt dat mensen met goede diploma’s in (veel) hogere inkomensgroepen terechtkomen dan mensen die niet gestudeerd hebben. Dat privilege moet in eerste instantie betaald worden door wie er de vruchten van plukt. Maar nu wil ook de Nederlandse overheid vruchten plukken. Er is een wet in de maak om de rente op de studieleningen te verhogen. Volgens de Landelijke Studentenvakbond worden minder bevoorrechte studenten het hardst geraakt - ze krijgen minder steun van thuis of hebben minder spaargeld en moeten dus meer lenen. De ‘leenangst’ in die groep is een reële drempel om te studeren, aldus de bond.