Meer kinderen in buitengewoon onderwijs ondanks M-decreet
Verwachte daling van leerlingen in Limburg al gestopt
BRUSSEL - De forse daling van het aantal leerlingen in buitengewoon basisonderwijs is in Limburg gestopt. De scholen lijken weer te groeien, zo blijkt uit een rondvraag van deze krant. De koepel van de vrije CLB’s wacht op officiële cijfers alvorens daar conclusies aan vast te koppelen, want een lichte stijging betekent ook dat het inclusief onderwijs zich niet verder doorzet.
“Het is nog te vroeg voor conclu- sies en ik kan me moeilijk voor- stellen dat die stijging algemeen is”, zegt Stefan Grielens, hoofd van de koepel van de vrije Centra voor Leerlingenbegeleiding. “Want dat zou dan betekenen dat het M-decreet een maat voor niets zou zijn.” In elk geval zeggen de scholen dat de CLB’s zich de laatste tijd soepeler opstellen. Kinderen worden vlotter doorverwezen naar het buitengewoon onderwijs, de procedures gaan sneller. Begin dit jaar heeft Crevits aangekondigd dat ze het M-decreet ging bijsturen. “Die regels moeten nog ingaan, in de praktijk worden ze al gebruikt.” Doel van het M-decreet was om het onderwijs meer inclusief te maken.
OVERPELT - Pallieter in Overpelt, een basisschool voor buitengewoon onderwijs, heeft dit schooljaar 10 procent meer leerlingen dan in september vorig jaar. Ook andere scholen uit het buitengewoon onderwijs zien het aantal leerlingen weer lichtjes stijgen. En dat ondanks het M-decreet, dat sinds 2015 van inclusief onderwijs de eerste optie maakt en leerlingen die nood hebben aan speciale zorg stimuleert les te volgen in het ‘gewone’ onderwijs. Stefan Grielens, hoofd van de vrije Centra voor Leerlingenbegeleiding (CLB’s), wacht op de officiële cijfers om zich uit te spreken. “Als die stijging algemeen zou zijn, dan is dat M-decreet een maat voor niets.”
Volgens de laatste tellingen (van 1 februari 2018) lopen in het Vlaamse buitengewoon basisonderwijs 26.531 leerlingen school. Dat zijn er 3.881 minder dan bij de start van het M-decreet op 1 september 2015. Vooral in de eerste jaren was de daling fors. Maar in de scholen voor buitengewoon onderwijs die wij gisteren contacteerden, zit het aantal inschrijvingen weer in stijgende lijn. Bijvoorbeeld bij Pallieter in Overpelt: daar tellen ze zelfs twintig leerlingen meer dan een jaar geleden. Dat is ongeveer plus 10 procent.
Aandacht voor zorg
“Hoe dat komt? We zijn een goede school zeker”, lacht Noëlla Schildermans, directeur van Pallieter. “Wij hebben trouwens aan het M-decreet geen enkele leerling verloren. Ik denk dat het aantal kinderen bij ons stijgt omdat in het gewone basisonderwijs de problemen die de speciale zorg
voor leerlingen kan veroorzaken, sneller gedetecteerd worden. Van sommige leerkrachten uit deze basisscholen hoor ik ook dat ze alsmaar meer kinderen in de klas hebben die zorg nodig hebben. Tot negen leerlingen in één klas toe. Hoe moet je daar in het gewone onderwijs aan beginnen? Wij hebben in onze school dit jaar in totaal 54 nieuwe leerlingen. Dat is veel. Van die 54 zou geen enkel kind passen in een gewone school. Een andere reden voor de groei van onze school zou kunnen zijn dat de negatieve stempel die het buitengewoon onderwijs vroeger had, verdwenen is.”
Niet meer zo strikt
Pallieter is niet de enige basisschool voor bijzonder onderwijs die het leerlingenaantal dit schooljaar ziet stijgen. “In onze basisschool zijn er negen inschrijvingen meer dan vorig jaar”, zegt Claudine Paredis, directeur van Sint-Elisabeth in Peer. “Wij hebben hier ook geen kinderen verloren door het M-decreet.”
“In de voorbije tien jaar hebben we het aantal kinderen hier zien dalen met 150”, zegt Luc Piccard, directeur van De Berk in Hasselt. “Ook in de aanloop naar de invoering van het M-decreet in 2015, noteerden we al minder inschrij- vingen. Maar kijk, dit jaar hebben we tien kinderen meer dan vorig schooljaar. Sinds minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) aangekondigd heeft dat ze het M-decreet gaat bijsturen, merken we ook dat de regelgeving niet meer zo strikt wordt toegepast. De CLB’s luisteren nu beter naar de ouders voor het opstellen van hun verslag (voor toegang tot buitengewoon onderwijs of voor een leerprogramma in gewoon onderwijs, nvdr.). Zeker als het om emotionele problemen gaat. We hebben wel minder kinderen met een verstandelijke beperking. Dat komt, denken we, omdat er min- der kinderen met zo’n beperking worden geboren. Ook dat is op zich positief nieuws.” “Sinds het M-decreet hebben we wel minder kinderen met een migratieachtergrond”, zegt Piccard. “Ik denk dat deze ouders de weg naar het buitengewoon onderwijs niet makkelijk vinden.”
Gedragsproblemen
“Wij zijn dit jaar van 105 naar 109 leerlingen gegaan”, zegt Annick Vanhees van De Blinker in Lummen. “In het gewone onderwijs doen ze echt wel hun best, maar wij kunnen meer zorg op maat geven, ook al omdat wij meer middelen krijgen. Het M-decreet heeft het doorverwijzen naar het buitengewoon onderwijs eerst vertraagd, maar nu is het versoepeld voor kinderen met gedragsen emotionele problemen, merken we. Ook de regels voor het IQniveau zijn niet meer zo strikt.” Kids in Hasselt heeft ook iets meer leerlingen. “Zes meer dan eind vorig jaar. Vorig schooljaar zijn we ook gestegen”, klinkt het. De Regenboog in Tessenderlo heeft ongeveer evenveel kinderen als een jaar geleden. “Maar bij ons zijn ook twee grote klassen naar het middelbaar getrokken”, zegt Hanne Jacobs.