“Vlaanderen pleegt woordbreuk”
Mijnorganisaties in beroep tegen sloop en declassering kolenwasserij 1 en 3
Acht Limburgse organisaties die werken rond het mijnverleden in Limburg, gaan in beroep tegen de sloopvergunning voor kolenwasserij 1 van de mijnsite in Beringen. Die is immers nog beschermd. “Met de sloop pleegt de Vlaamse regering woordbreuk”, klinkt het. Vlaanderen werkt nu bovendien, op initiatief van be-MINE, aan een gedeeltelijke opheffing van die bescherming zodat de sloop alsnog kan doorgaan.
In het voorjaar leverde de provincie een sloopvergunning af voor kolenwasserij 1 op de mijnsite in Beringen. Acht Limburgse organisaties die werken rond het mijnverleden in Limburg, gaan nu in beroep. Ze vinden dat de impact van de sloop wordt onderschat. Een van de acht organisaties is vzw Het Vervolg, waar Paul Boutsen de kar trekt. “Wij begrijpen niet dat de deputatie een sloopvergunning aflevert voor een gebouw dat nog beschermd is”, zegt Boutsen. “Beringen Mijn zou het sluitstuk moeten worden. Maar wat doen zij nu? Ze gommen het gewoon weg. Dat is moeilijk te begrijpen, zeker als je weet dat de vier kolenwasserijen van Beringen in 1994 als monument zijn beschermd door de Vlaamse regering. Met de sloop plegen ze woordbreuk”, aldus Boutsen.
Uitzonderingen
Theo Donné van LRM bevestigt dat de site in Beringen destijds beschermd werd. “De mijnsite in Beringen werd inderdaad geklasseerd. Dat wilt zeggen dat men de gebouwen moet onderhouden en niet mag afbreken en dat men ze in hun originele vorm moet bewaren. Maar, er zijn uitzonderingen mogelijk”, vindt hij.
De provincie leverde dus de sloopvergunning af. Volgens Inge Moors (CD&V), gedeputeerde van Ruimtelijke Ordening, gebeurde dat op vraag van be-MINE als onderdeel van het SALK-plan voor Limburg na de sluiting van Ford. “Het SALK-plan spreekt van een herontwikkeling van de mijnsite in Beringen”, zegt Moors. “De sloop is één van de concrete acties in dit plan. De Vlaamse regering heeft haar toestemming gegeven voor de sloop en ook het Agentschap voor Erfgoed Vlaanderen heeft dit positief geadviseerd. Tijdens overleg tussen be-MINE, de Vlaamse overheid en stad Beringen is de intentie tot slopen bevestigd. Wij hebben dat advies gevolgd.”
Niet haalbaar
Bij de Vlaamse overheid is te horen dat het niet haalbaar is om de hele site te behouden en restaureren. “In het kader van het SALK-programma is er een hele reconversie en moderne exploitatie van de mijnsite gepland door be-MINE nv. Vlaanderen maakt 20,5 miljoen vrij voor de restauratie. Alleen blijkt het niet haalbaar om de hele site te behouden en te restaureren”, reageert Vlaams minister-president Geert Bourgeois (N-VA). “Daarom heeft het Agentschap Onroerend Erfgoed, op initiatief van be-MINE, een dossier voor de opheffing van de bescherming van Kolenwasserij 1 en 3 opgemaakt. We wachten nu eerst het advies af van de Vlaamse commissie voor Onroerend Erfgoed, maar de sloop van Kolenwasserij 1 en 3 zal volgens mij niet raken aan de erfgoedwaarde van het geheel.”
Bezwaar
Zodra de voorlopige opheffing van de bescherming een feit is, moet de stad Beringen een openbaar onderzoek organiseren over deze opheffing. “Tijdens dat openbaar onderzoek kunnen stad en erfgoedverenigingen bezwaar indienen tegen deze opheffing en kunnen ze opmerkingen formuleren”, gaat Bourgeois verder. “Er is dus wel inspraak voorzien. Daarna neem ik een definitieve beslissing over de gedeeltelijke opheffing van de bescherming. Zelfs in dat geval blijft deze grote mijnsite nog steeds een van de meest unieke mijnsites in Europa en bovendien eentje die met het be-MINEproject aan 300 mensen een job zal verschaffen.” Be-MINE bevestigt dat het een sloopvergunning heeft verkregen voor kolenwasserij 1. Volgens Jeroen Huysman, de kersverse directeur van be-MINE, is er geen haalbaar economisch project mogelijk in kolenwasserij 1. “Vier kolenwasserijen rendabel maken op één mijnsite is quasi onmogelijk. We hebben een totale visie ontwikkeld voor de kolenwasserijen. De sloopvergunning voor kolenwasserij 1 ligt op dit ogenblik bij de Raad voor vergunningsbetwistingen. Voor kolenwasserij 2 en 4 is er al een herbestemming en is de restauratie bezig. Voor kolenwasserij 3 wachten we de bestemmingsherziening af.”
De sloop van Kolenwasserij 1 en 3 zal volgens mij niet raken aan de erfgoedwaarde van het geheel
Geert BOURGEOIS Vlaams minister-president