Spanning Midden-Oosten met een ruk omhoog
Rusland neemt Syrisch luchtruim over Iran bedreigt Israël en VS
MOSKOU/DAMASCUS/TEHERAN - De spanning in het MiddenOosten is gisteren dramatisch gestegen met de Russische beslissing om een gesofisticeerd luchtafweersysteem te installeren in Syrië, en de Iraanse dreiging met represailles tegen Israël en de VS voor de aanslag van zondag op een militaire parade.
Hoewel er wel vijftien Russische militairen bij gedood werden, leek het allemaal zo erg niet, toen de Syrische luchtafweer op 17 september per ongeluk een verkenningsvliegtuig van bondgenoot Rusland uit de lucht schoot, met een raket die eigenlijk bedoeld was voor een Israëlisch gevechtsvliegtuig. Het Russische leger begon wel met de verantwoordelijkheid bij Israël te leggen, omdat de Israëlische jets die net een Syrische basis gebombardeerd hadden zich ‘verstopt’ zouden hebben achter het Russische vliegtuig. Maar president Poetin suste vrij snel. Hij had het over ‘een tragische samenloop van omstandigheden’ en beklemtoonde dat het niet Israël was dat het Russische vliegtuig had neergeschoten.
Confrontatie
Maar intussen hebben ze zich bedacht in Moskou. Rusland legt de schuld voor het incident opnieuw volledig bij Israël en kondigt aan dat het bondgenoot Syrië ‘binnen twee weken’ zal uitrusten met het zeer gesofisticeerde S-300-luchtafweersysteem. De S-300 en de ervan afgeleide S-400 worden ook in het Westen beschouwd als een van de meest efficiënte luchtafweersystemen die er bestaan. Het Syrische luchtdefensiecommando zal ook rechtstreeks en automatisch verbonden worden met Russische commandoposten. Volgens de Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe, die het nieuws bekendmaakte in een televisietoespraak, betekent dat vooral dat de Syrische luchtafweer de Russische toestellen voortaan zal herkennen in plaats van ze af te schieten. Bovendien gaat het Russische leger in delen van Syrië de communicatiesystemen verstoren van gevechtsvliegtuigen die doelen in Syrië zouden aanvallen. Dat komt er eigenlijk op neer dat Rusland de controle over het Syrische luchtruim overneemt, en wijzigt de verhoudingen in het Midden-Oosten grondig.
Israël heeft de voorbije achttien maanden meer dan 200 luchtaanvallen uitgevoerd boven Syrisch grondgebied, meestal op doelwitten van Syriës bondgenoot Iran. Syrië kon daar weinig tegen doen, maar met het nieuwe RussischSyrische luchtverdedigingssysteem wordt dat voor Israël veel gevaarlijker.
Sommigen verwachten dat Israël en/of de VS zullen proberen het luchtafweersysteem te vernietigen vóór het operationeel is, maar dat zou tot een rechtstreekse confrontatie met Rusland kunnen leiden.
Marionettenstaten
En ook de verhoudingen tussen de VS en Israël enerzijds en aan de andere kant Iran staan meer dan ooit op scherp. Het regime van de ayatollahs moest dit weekend een zeer zeldzame aanslag incasseren waarbij aanvallers het vuur openden op een militaire parade in de stad Ahvaz. Daarbij vielen twintig doden, zowel militairen als burgers.
In die streek, tegen de grens met Irak, zijn Arabische separatisten actief. Die hebben de aanslag ook opgeëist, net als IS.
Maar Iran ziet achter die terroristen ‘Arabische marionettenstaten’, waarmee de Emiraten of Saudi-Arabië bedoeld kunnen worden, en ultiem Israël en de VS. Brigadegeneraal Hossein Salami van de Revolutionaire Wacht heeft Israël en de VS uitdrukkelijk bedreigd met “een verwoestend antwoord”.
De zaak komt morgen zeker ter sprake op de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties. Dat die zeer uitzonderlijk zal worden voorgezeten door de Amerikaanse president Donald Trump zelf is ook al geen geruststelling.