Vlaamse trots
We zijn ons als Vlamingen te weinig bewust wat Vlaanderen aan glorieuze kunst in huis heeft. Dat is de stelling waarmee Vlaams minister van Toerisme Ben Weyts gisteren in Brussel het startsein gaf voor de campagne ‘Vlaamse meesters - het zit in onze genen’. Je kunt daar smalend op reageren met een ‘spreek voor jezelf, Weyts’. Of er achterdochtig electoraal baatzuchtige N-VA-natiebouwerij op de kap van die meesters in zien.
Maar de minister slaat natuurlijk de nagel op de kop als hij zegt: ‘Vlaamse meesters bezetten in buitenlandse musea de beste plaatsen en populairste zalen. Ze worden er gevierd en commercieel vermarkt. Maar wij gaan niet op dezelfde manier om met hun werk. We moeten meer fierheid aan de dag leggen en hun erfenis beter uitspelen.’
Hoe vaak zijn die woorden niet bewaarheid? Telkens wanneer een meesterwerk dat met al zijn vezels hier thuis hoorde, niet hier bleef maar naar vreemde oorden vertrok. De lijst is lang. Met als historisch dieptepunt bijna dertig jaar geleden de uittocht van Ensors ‘Intrede van Christus in Brussel’ naar Californië. Hoe het anders kan tonen de Nederlandse buren. Daar slagen musea er ieder jaar weer in indrukwekkende financiële middelen te mobiliseren om aanwinsten te doen waarmee precies dat gebeurt waar minister Weyts het gisteren over had: fierheid aan de dag leggen en de nationale artistieke erfenis uitspelen.
Welk Vlaams museum doet het bijvoorbeeld het Noordbrabants Museum – een provinciale instelling – na met zijn recente verwerving van liefst drie werken van local boy Vincent van Gogh? En dan hebben we het nog niet over de 80 miljoen overheidsgeld waarmee een paar jaar geleden de helft van een Rembrandt-dubbelportret voor het Rijksmuseum gewonnen werd. Openbare en genereus gespendeerde particuliere middelen zorgen ervoor dat de collectie Nederland jaar na jaar rijker en mooier wordt, uiteraard ook met de aanschaf van niet-Nederlandse kunst.
De gisteren geopende publiekscampagne is Toerisme Vlaanderen 27 miljoen waard. Dat geld gaat onder andere naar een ‘belevingscentrum’ rond het Lam Gods in Gent, een Brussels parcours in Bruegeljaar 2019 en een paar miljoen euro naar toeristische promotie in het buitenland. Prima allemaal. Goed besteed geld. Maar zou de Vlaamse regering ook niet eens nadenken over manieren en middelen om de aan haar zorg toevertrouwde musea de kans te geven lacunes te vullen en hun collecties zinvol te verrijken? Zodat we die met nog meer trots aan het buitenland kunnen tonen. En er uiteraard op de eerste plaats zelf van genieten.
Toerisme Vlaanderen gaat de Vlaamse meesters promoten. Zou de Vlaamse regering ook niet eens nadenken over manieren en middelen om onze musea de kans te geven lacunes te vullen en hun collecties te verrijken? REACTIES: DEKERN@HBVL.BE