“Negen van de tien keer is zo’n faillissement een lege doos”

Curatoren klagen te soepele regels rond faillissementen aan Hoe weet ik of een firma betrouwbaar is?

HASSELT - “50 tot 70 procent van de faillissementen zijn tegenwoordig frauduleus van opzet”, zei curator Geert Vandendriessche gisteravond in het reportagemagazine ‘Pano’. Een trend die wordt bevestigd door een aantal curatoren die wij opbelden. “Het ondernemingsrecht wordt steeds soepeler, maar de keerzijde van de medaille is wel dat leveranciers en klanten daarvoor opdraaien als het misgaat.”

“Vroeger was het zo dat iemand die failliet ging daar zijn hele leven zwaar voor werd gestraft. Maar nu is de wetgeving wel zeer soepel geworden”, vindt een curator uit de Kempen. “De curator kan een strafklacht neerleggen bij een vermoeden van fraude, maar dat heeft als nadeel dat het de burgerlijke procedure opschort en dat je als curator enkel een provisie kan vragen. Vaak blijft er niets over na een faillissement en moet de Staat opdraaien voor ons ereloon (wat 1.000 euro bruto bedraagt, nvdr.). Steeds vaker is de maatschappelijke zetel van zo’n malafide bedrijf een postbusadres met een virtueel kantoor. Je vindt er niets meer.”

Handhaving

“Als je vroeger failliet ging, dan was een flink deel van de opbrengsten die je daarna verdiende voor de schuldeisers”, zegt een Limburgse curator. “Als je nu failliet gaat, vallen de inkomsten na het faillissement erbuiten. Als je fouten hebt gemaakt, kun je als bestuurder wel nog aansprakelijk gesteld worden voor de schulden van de vennootschap, maar dat is louter een theoretische mogelijkheid. In de praktijk is dat geen prioriteit voor de parketten en dus besteden de curatoren er ook niet veel aandacht aan. Er schort ook wat aan het handhavingsbeleid. Frauduleuze faillissementen maken nochtans veel meer slachtoffers dan andere misdrijven. Tegenwoordig tref je negen van de tien keer een lege doos aan.”

Slinger

“De verse start in het faillissement is in se een uitstekende regel, maar kan misbruikt worden door iemand die bewust schulden wil maken om ze onbetaald achter te laten”, zegt Joeri Vananroye, professor ondernemingsrecht aan de KU Leuven. “De nadruk ligt nu erg op het stimuleren van ondernemerschap en minder op het bestraffen van misbruiken. In het ontwerp van nieuw vennootschapsrecht wordt ook het minimum te storten kapitaal van 18.500 euro afgeschaft. Daarnaast zal ook de bestuurdersaansprakelijkheid begrensd worden tot een maximumbedrag. Schade daarboven blijft onvergoed. Die grens geldt niet bij fraude, maar dat is zeer moeilijk te bewijzen. De slinger wordt beter teruggebracht van bescherming van de ondernemer naar bescherming van derden, zonder van de gefailleerde opnieuw een paria te maken.” Het kabinet van minister van Justitie Koen Geens (CD&V) laat weten dat curatoren de rechtbank kunnen aansporen om een kwijtschelding na een faillissement te weigeren. Ze krijgen nu ook een hoger ereloon als ze een aansprakelijkheidsvordering instellen tegen ondernemers die hoorden te weten dat een faillissement onvermijdbaar was. Het parket gaat bij elk faillissement na of er geen strafbare feiten zijn gebeurd. Bij het Limburgs parket zeggen ze dat er wel een duidelijk beleid is rond frauduleuze faillissementen. “Het is absoluut niet waar dat dit niet op onze agenda staat. We treden zelfs proactief op door malafide ondernemers een beroepsverbod te geven”, luidt het.

➜ Check de Kruispuntbank van ondernemingen (KBO) voor de status van de firma.

➜ Check via het ondernemingsnummer of de firma op de lijst van www.checkinhoudingsplicht.be staat.

➜ U kunt ook op zoek gaan naar de jaarrekeningen van de firma via de toepassing consult van de Nationale Bank. De jaarrekening geeft aan of een firma financieel gezond is.

➜ Ten slotte kunt u nuttige informatie verzamelen via de online zoekfunctie van het Belgisch Staatsblad. Een firma die vaak van naam of adres verandert, kunt u best even verder onderzoeken.