“Labour is het nieuwe gezond verstand”
Jeremy Corbyn preekt roodgroene revolutie
LIVERPOOL - “The new common sense”, de nieuwe redelijkheid, het gezond verstand van nu. Dat is het onverschrokken socialistische alternatief voor het “hebzucht-kapitalisme” dat Labourleider Jeremy Corbyn gisteren geschilderd heeft op het congres van zijn partij. Maar voor de Brexit heeft ook hij geen pasklaar plan.
‘Democratisch eigenaarschap’ (zeg niet: hernationalisering) van de onder Margaret Thatcher geprivatiseerde nutsbedrijven, belasting op tweede huizen, een winstaandeel voor werknemers in grotere bedrijven, 30 uur gratis kinderopvang, en een groene banenomwenteling, nodig om de zwaarste uitdaging, de klimaatverandering, aan te pakken. Nadat hij drie jaar lang de partij naar links manoeuvreerde, onder meer via zijn radicale ‘basisbeweging’ Momentum, verkondigde Jeremy Corbyn gisteren zijn plan voor een roodgroene revolutie. De Labourleider deed dat in een toespraak van een uur die, merkwaardig genoeg, zelfs door de Britse werkgeversclub CBI voorzichtig positief onthaald werd.
Kapot systeem
In zijn zelfzekere speech riep Corbyn de plannen van Labour uit tot “het nieuwe gezond verstand”, noodzakelijk om Groot-Brittannië her op te bouwen na tien jaar bezuinigingen sinds de crisis van 2008. Hij lanceerde een aanval op het “kapotte systeem”, het “hebzucht-is-goed-kapitalisme” dat het land grote schade heeft toegebracht en ontgoochelde kiezers in de armen van extreemrechts heeft gedreven. Het hele systeem, aldus Corbyn, dat een generatie lang was geprezen als de enige manier om een economie te runnen en dat “tien jaar geleden ineenstortte, met vernietigende gevolgen voor miljoenen mensen”. “In plaats van het systeem te hervormen, spande het politieke en economische establishment zich tot het uiterste in om het overeind te houden.” Tien jaar bezuinigen leidde tot een crisis in de gezondheidszorg, vooral de geestelijke, en tot woningnood en een almaar slechtere zorg voor de ouderen, “de mensen die het moderne GrootBrittannië hebben opgebouwd”.
Brexit
Daar kan volgens Corbyn snel een eind aan komen, nu de Conservatieve regering wankelt door de Brexit-chaos. De Labourleider wil vervroegde verkiezingen binnen maanden “want Labour is klaar om te regeren”, zeker nu de aanpak van premier Theresa May dreigt te leiden tot een “rampzalige” Brexit zonder akkoord. Maar Corbyn deed ook een aanbod aan May. Hij zou voor een Brexit-akkoord stemmen als dat tot een “verstandige” uitstap leidt: met een douane-unie en zonder een harde grens met de Ierse republiek. Daarmee omzeilde hij de eigen verdeeldheid binnen Labour: een deel van de aanhang wil een tweede referendum waarin ook in de EU blijven een optie is, een ander deel wil de uitslag van het referendum in 2016 respecteren, vooral omdat die tot stand kwam door de stem van veel Labourkiezers in armere gebieden. Corbyn zelf is zoveel is duidelijk - hoogstens een erg koele minnaar van de EU.