“Ouders vragen zich soms af of ze wel verdrietig mogen zijn”
Wat als de nipt-test je voor een hartverscheurende keuze zet?
HASSELT - Wat als de uitslag van een nipt-test, die bij een ongeboren kind speurt naar de aanwezigheid van onder meer het downsyndroom, je voor een onmenselijke keuze zet? Wat als je moet kiezen tussen een leven met beperkingen en afwijkingen, of het enige alternatief: de zwangerschap afbreken? De getuigenis daarover van een Bilzens koppel in de rubriek ‘Het laatste woord’ van onze krant, weekte vrijdag veel emoties los. “Vaak vragen ouders zich af of ze wel verdrietig mogen zijn, want ze hebben er zelf over beslist”, klinkt het bij Fara, een vzw die ouders bijstaat bij zwangerschapskeuzes.
“De puurste vorm van liefde is loslaten, en dat is wat jullie gedaan hebben.” Het is maar één van de vele bemoedigende reacties die Veerle Lindelauf en Peter Ceulemans kregen. Vrijdag getuigden ze in onze krant over hoe de nipttest aan het licht bracht dat hun zoontje Mathis met 99 procent zekerheid het syndroom van Down had. Daarbovenop had hij nierproblemen en was er een verhoogde kans op leukemie en een hartafwijking.
Die informatie bracht het koppel, na lang overwegen, tot de zwaarste beslissing uit hun leven. Na vijf maanden werd de zwangerschap afgebroken.
Hun verhaal raakte veel gevoelige snaren. “We hebben heel veel warme reacties gekregen, onder andere van lotgenoten”, zegt Veerle. “Daar hebben we heel erg veel aan. Ik denk soms dat Mathis al die mensen op ons pad stuurt. We willen iedereen bedanken, en ik ga zeker alle mensen antwoorden.”
Roze wolk
Aan een beslissing als die van Veerle en Peter gaat altijd een erg intens proces vooraf. Een proces dat begint met de mededeling van de arts of gynaecoloog. “Dat is erg ingrijpend, want mensen donderen op enkele seconden van hun roze wolk”, zegt dr. Caroline Van Holsbeke, gynaecologe in het ZOL in Genk. “Daarna zijn er gesprekken met artsen die gespecialiseerd zijn in de problematiek van het kind. Zij zullen dan ook het leven van het kind schetsen.” Wettelijk is bepaald dat er nadien minstens zes dagen bedenktijd moeten volgen. Een periode waarin Veerle en Peter naar Nederland trokken, om alles op een rijtje te zetten. Een vlinder in huis was voor hen een teken van Mathis dat het goed was als ze hem lieten gaan. “Dat ouders geraakt worden door betekenisvolle signalen komt vaker voor dan ze durven toegeven”, zegt Silke Brants van Fara vzw. “Ook nadien vinden ze op die manier soms nog bevestiging voor hun keuze. Dat is dan toch een geruststelling.” Als het koppel er uiteindelijk voor kiest om de zwangerschap af te breken, volgt er een intense periode van afscheid nemen. “We raden aan om in die fase zo veel mogelijk familie en vrienden erbij te betrekken”, zegt Brants. “Voor hen is dat immers vaak een onzichtbaar verlies. Ze komen af met dooddoeners als ‘het is niet zo erg’ of ‘je zal wel snel opnieuw zwanger worden’. Ik wil het verlies van een ongeboren kind niet vergelijken met de dood van een tienjarige. Maar de omgeving gaat wel veel sneller over het eerste dan over het tweede.”
Schuldgevoel
Ook na de bevalling kunnen ouders nog terecht bij Fara, voor rouwverwerking, of voor contact met lotgenoten. Helaas duikt er ook al te vaak een schuldgevoel op. “Veel ouders die zelf de keuze hebben moeten maken, vragen zich af of ze wel verdrietig mogen zijn, omdat ze er zelf over beslist hebben”, zegt Brants. “De verantwoordelijkheid dragen voor hun keuze, is soms heel erg moeilijk.” Van Holsbeke: “Als er een genetisch probleem bij mama of papa aan de grondslag ligt, is het vaak moeilijk om geen schuldgevoel te hebben. Daar praten we dan wel hard op in. Het is dan ook aan de andere partner om daar goed mee om te gaan. Het zou de eerste echtscheiding niet zijn die ontstaat in dat rouwproces.”
Zo’n mededeling van de arts is erg ingrijpend. Mensen donderen op enkele seconden van hun roze wolk
Caroline VAN HOLSBEKE
Gynaecologe ZOL
→ Wie met vragen zit, kan terecht bij Fara
vzw via www.fara.be of 016/38.69.50