De Waalse ruk naar links

Bekende Waal en journalist Christophe Deborsu laat zijn licht schijnen over de gemeenteraadsverkiezingen bij onze zuiderburen

Iemand die sinds zondag gelukkig kan zijn is Thierry Bodson, de baas van het Waalse ABVV. Hij wenst een coalitie tussen PS, Ecolo en PTB op Waals en federaal vlak. De cijfers geven hem nu gelijk, ze hebben samen nu al de meerderheid, door de Waalse ruk naar links.

De PS heeft weliswaar nooit zo slecht gepresteerd in de geschiedenis, 25% van de stemmen in Wallonië, 7% minder dan bij de federale verkiezingen in 2014, haar laagste score ooit sinds de invoering van het algemeen stemrecht. Maar Ecolo komt het linkse front merkwaardig versterken. Bezuiden de taalgrens, was het niet “de groenste zondag ooit”, maar toch een groene golf: als de provinciale verkiezingen regionale waren geweest kon Ecolo twee keer groter worden, van 8 tot 16%, die golf is quasi een tsunami. Wat de PTB betreft is de berekening moeilijker. De felrode partij heeft lijsten ingediend in slechts 16 Waalse steden en 7 in Brussel, namelijk waar de partij op een goede score rekende. Dit is niet uitgebleven: 25% in Seraing en Herstal, 16% in Luik en Charleroi. Het blijft echter moeilijk om van een PTB-overwinning te spreken door de (zeer) beperkte deelname, minder dan 1 Franstalige gemeente op 10. Wat wel vaststaat is dat PS, Ecolo en PTB van een alliantie spreken in Molenbeek, de voorloper van iets groters?

Ondertussen doet de MR het slecht, min 2% in Wallonië, vergeleken met 2014. In Brussel is het nog erger: de Franstalige liberalen verliezen 4 van hun 6 burgemeesterssjerpen, dit hadden de blauwen absoluut niet verwacht. Ze betalen voor het eerst in cash hun verbond met - in de geesten van veel Franstaligen - het te rechtse N-VA. Andere factor: de vergroening van de maatschappij. Door het alomtegenwoordige thema “klimaat”. Plus: meer dan in Vlaanderen is Ecolo een “bobo-partij”, bourgeois-bohème, die door haar pragmatisme een veel ruimer publiek dan de traditionele groene beweging aanspreekt. Zo is Ecolo altijd sterk geweest in Waals-Brabant, de op Vlaams-Brabant na rijkste provincie van het land.

En het CDH? Voorzitter Benoît Lutgen verpletterde zijn boer Jean-Pierre, de baas van Ice-Watch, in Bastenaken. Maxime Prevot blijft een populaire burgemeester van Namen, de enige Waalse grootstad die uit de handen van de PS blijft. Maar in het algemeen geven de Humanisten terrein prijs, 2 % vergeleken met 2014, hun laagste score sinds de oorlog.

Moraal: zondag was geen hoogdag voor België. Vlaanderen is nog een beetje rechtser, Wallonië linkser. Zorgwekkend voor de formatie van een federale regering na 26 mei 2019. De gemeenschappelijke (relatieve) vergroening is een matige troost voor wie in het land gelooft.