Zorgen voor Zweedse coalitie
Regering verliest meerderheid als provincieraadsresultaten zich doorzetten in mei 2019
BRUSSEL -
De regeringspartijen moeten hun huiswerk maken. Als de provincieraadsresultaten zich doorzetten bij de federale verkiezingen in mei volgend jaar, dan verliest de huidige Zweedse coalitie haar meerderheid.
De resultaten van de provincieraadsverkiezingen vergelijken met de Kamerverkiezingen is altijd een beetje lastig. Partijen die historisch lokaal verankerd zijn, zoals CD&V, scoren beter dan bijvoorbeeld N-VA en Vlaams Belang. Maar de provincieraadsverkiezingen bieden - beter dan welke peiling dan ook - een uniek inzicht in de krachtsverhoudingen tussen de verschillende partijen.
Uit een studie die het onderzoekscentrum Vives (KU Leuven) begin deze week publiceerde, blijkt dat als de resultaten van de provincieraadsverkiezingen zich doorzetten in mei 2019, de federale regering een probleem heeft.
Moeilijke onderhandelingen
Zowel in Vlaanderen als Wallonië boeren de traditionele partijen (op CD&V na) er op achteruit. Vlaanderen is er de afgelopen verkiezingen niet minder rechts op geworden. Wat N-VA verloor, werd goedgemaakt door Vlaams Belang. Groen stijgt, maar dat lijkt vooral ten koste van de sp.a te gebeuren. De Vlaamse regeringsvorming lijkt dus relatief gemakkelijk te worden. De huidige coalitie met N-VA, CD&V en Open Vld blijft met dit resultaat gemakkelijk in het zadel.
In Wallonië en Brussel daarentegen rukt links verder op, met opvallende successen voor Ecolo en PTB, ten koste van de drie traditionele partijen. Zo worden in Brussel-stad de liberalen gewipt en komen Ecolo-Groen en sp.a weer in het bestuur. Ook elders in Brussel verliest vooral de MR en in premier Michels thuisstad Waver zakt de MR van 55 naar 40 procent (Michel stond niet op de lijst). De tegenstellingen tussen een rechts Vlaanderen en links WaalsBrussels blok groeien dus en dat zou de onderhandelingen na mei 2019 wel eens erg moeilijk kunnen maken.
Zorgen voor N-VA
Vooral N-VA moet zich zich zorgen maken. Voor de partij waren deze verkiezingen de generale repetitie voor mei, met thema’s als identiteit, veiligheid en migratie. Maar die worden nu succesvol heroverd door Vlaams Belang. Moet N-VA een gematigdere koers varen of nog steviger uit de hoek komen? Daar zal binnen de partij de komende weken en maanden hard over worden gediscussieerd.
MR wordt in Wallonië en Brussel dan weer afgestraft voor haar regeringsdeelname als enige Franstalige partij. Wil ze in 2019 opnieuw dat risico lopen?
Groen als alternatief?
Zowel een klassieke tripartite als een paarsgroene regering behoren met deze resultaten tot de mogelijkheden, maar de vraag is of de MR bereid is de PS er opnieuw bij te nemen.
Het is opvallend hoe Bart De Wever in Antwerpen de hand reikt richting Groen. Dat is geen toeval. Wil hij vermijden dat vanuit Wallonië een progressieve coalitie of klassieke tripartite wordt opgedrongen, zonder N-VA, dan moet hij rekenen op Groen. Een coalitie met N-VA, Open Vld en Groen en aan Waalse kant MR en Ecolo, heeft in beide landshelften met deze uitslagen een meerderheid. Maar uiteraard blijft het slechts een extrapolatie en is mei nog ver weg.