Hoe front op links cordon sanitair op rechts onder druk zet
ZELZATE - Voor het eerst komt PVDA in een gemeentebestuur in ons land. Zaterdag sloot de partij samen met sp.a een bestuursakkoord in het Oost-Vlaamse Zelzate. Nu extreemlinks bestuursverantwoordelijkheid krijgt, komt ook het cordon sanitaire rond het Vlaams Belang onder druk te staan.
Niet in een van de Vlaamse centrumsteden of in Wallonië, maar wel in Zelzate. Daar zal de extreemlinkse PVDA voor het eerst in haar bestaan deelnemen aan het bestuur. De gemeente van 12.000 inwoners ligt langs het kanaal Gent-Terneuzen en is sterk geïndustrialiseerd. Een groot deel van de bevolking werkt in Gentse havenbedrijven zoals staalreus ArcelorMittal. Al sinds 1982 zetelt PVDA er in de gemeenteraad en op 14 oktober haalde de partij er andermaal bijna een kwart (22,8 procent) van de stemmen, na vergelijkbare resultaten in 2006 en 2012. Die goede scores verzilvert PVDA nu met een bestuursakkoord met sp.a. Architect van dat linkse front is de 30-jarige leraar Brent Meuleman (sp.a), die ook de nieuwe burgemeester wordt. Naast twee schepenen voor sp.a, krijgt ook PVDA twee schepenmandaten. Geert Asman, een van de dokters van Geneeskunde voor het Volk, wordt bevoegd voor Sociale Zaken, Welzijn, Financiën en Begroting, Openbare Werken en Technische Dienst. Steven De Vuyst, parlementair medewerker van Raoul Hedebouw, krijgt de bevoegdheden Jeugd, Wonen, Milieu, Klimaat en Ontwikkelingssamenwerking.
Eerste keer
Het is de eerste keer sinds de oprichting van de extreemlinkse PVDA/PTB in 1979 dat de partij deelneemt aan de macht. Vanuit de andere politieke partijen kwamen daar afgelopen weekend hevige reacties op. Volgens aftredend burgemeester Bruggeman is met de keuze voor PVDA het cordon sanitaire tegen extreme partijen doorbroken. Hij eist een hertelling van de stemmen. Open Vld-voorzitter Gwendolyn Rutten ziet in extreemrechts en extreemlinks spiegelbeelden. “Ze zijn symbolen van onvrijheid en onderdrukking. Ook al begrijp je hun analyse of vind je hen sympathiek... Hun principes halen de liberale democratie onderuit. Daarom werken we er nooit mee samen.”
Ook CD&V-voorzitter Wouter Beke sluit samenwerking uit. “Voor CD&V is samenwerking met PVDA geen optie. Het programma van een christendemocraat zal altijd onverenigbaar zijn met extremen. Ongelooflijk dat sp.a doet, waar zelfs PS niet aan wil beginnen”, verwijst Beke naar de stukgelopen onderhandelingen tussen PS en PTB in onder andere Luik en Molenbeek.
Lokale keuze
Bart DE WEVER Voorzitter N-VA
Opvallend: de partijleiding van sp.a deed er afgelopen weekend alles aan om Zelzate voor te stellen als een louter lokale keuze. “Dit is een verhaal over de toekomst van Zelzate, over niets anders”, Joris Vandenbroucke, sp.a-fractieleider in het Vlaams Parlement. Deze beslissing vergelijken met het doorbreken van het cordon sanitaire slaat nergens op, zo zegt de partij. “Ik kan enkel vragen om dit bestuursakkoord te lezen en mij te tonen wat er extremistisch of communistisch aan is. Dit is een positieve, lokale keuze.”
Of de samenwerking een precedent is en sp.a in 2019 ook Vlaams of federaal een samenwerking met PVDA zou overwegen, is niet aan de orde, zegt Vandenbroucke.
Wij besturen nooit met mensen die geen democratisch fatsoen hebben. Voor de rest zijn er nu voor ons geen beperkingen meer
Cordon?
Hoe dan ook zwengelt de keuze in Zelzate de discussie over de houdbaarheid van het cordon tegen het Vlaams Belang wel opnieuw aan. N-VA-voorzitter Bart De Wever vindt alleszins dat de hypocrisie moet stoppen. “PVDA heeft in de statuten nog altijd staan dat ze communisten zijn. Waar communisten besturen, is er armoede en meestal dictatuur. Dat doe je gewoon niet. Die linkerzijde hamert altijd op het cordon sanitaire. Niet met extreemrechts en radicaal rechts, maar extreemlinks en radicaal links zijn even erg en wat mij betreft nog veel erger. Dit is absoluut het doorbreken van het cordon sanitaire”, zegt De Wever. Vlaams Belang reikt al langer de hand naar N-VA voor een rechts front in Vlaanderen, een optie die De Wever altijd afwees, maar nu lijkt hij toch een opening te laten. “Wat N-VA betreft, geldt er geen cordon. Maar wij besturen nooit met mensen die geen democratisch fatsoen kennen. Voor de rest zijn er nu voor ons geen beperkingen meer.”
De komende weken zal duidelijk worden wat De Wever daarmee bedoelt. Onder andere in Ninove zoekt Vlaams Belang-lijst Forza Ninove nog altijd partners om een coalitie op de been te brengen.