’t Is gebeurd

“’t Is gebeurd”, zou Erik Van Looy zeggen. Voor het eerst sinds haar oprichting in 1979 krijgt de extreemlinkse PVDA vanaf januari bestuursverantwoordelijkheid. Niet in de centrumsteden of in Wallonië, wel in het Oost-Vlaamse Zelzate. In de sterk geïndustrialiseerde gemeente aan de rand van de Gentse haven haalt de PVDA nu al drie verkiezingen op rij ruim 20 procent. Afgelopen weekend werd dat bekroond met een links bestuursakkoord met de sp.a.

Dat de partijtop van sp.a groen licht gaf om met PVDA in zee te gaan, lokt hevige kritiek uit bij CD&V, Open Vld en N-VA. De laatste jaren was een stilzwijgende afspraak ontstaan om niet samen te werken met PVDA, maar de sp.a lapt die nu aan zijn laars. De Vlaamse socialisten denken weinig te verliezen te hebben bij een lokaal links front. Dat de PS in Wallonië niet in zee durft gaan met de Waalse vleugel van de PVDA, de PTB, heeft andere redenen. Hoe langer hoe meer wordt de Waalse socialistische vakbond FGTB geïnfiltreerd door de PTB. Hedebouw en co vormen in Wallonië een reële bedreiging voor de tanende linkse almacht van de PS. Dat risico loopt sp.a in Vlaanderen (nog) niet.

Toch schuilt in de keuze voor de PVDA een reëel gevaar, al was het maar omdat sp.a opnieuw munitie geeft aan de tegenstanders van het cordon sanitaire rond het Vlaams Belang. Als extreemlinks mag meebesturen, waarom dan extreemrechts niet? Het is een vraag die niet eenduidig te beantwoorden is. Op wereldschaal hebben zowel uiterst links als uiterst rechts miljoenen doden op hun geweten. Daar zomaar aan voorbijgaan zou fout zijn.

Maar is dat voldoende om in eigen land PVDA gelijk te stellen aan het Vlaams Belang? Beide partijen beleiden extreme ideologieën, maar PVDA zoekt in tegenstelling tot het Vlaams Belang niet bewust de rand van onze democratie op. PVDA werd in tegenstelling tot het Vlaams Blok ook nooit veroordeeld voor feiten van racisme en xenofobie. Feiten die ingaan tegen wat wij in onze grondwet als onze waarden en normen definieerden.

Of Zelzate de geschiedenis zal ingaan als de plek waar het cordon sneuvelde, hangt van N-VA-voorzitter Bart De Wever af. Vlaams Belang roept al langer op tot Vlaamse frontvorming ter rechterzijde. Een idee dat De Wever niet ongenegen is, zou hij niet worstelen met de ranzige kant van het Vlaams-nationalisme. Tot zijn eigen teleurstelling is het niet gelukt om het Vlaams Belang leeg te zuigen, ondanks de inlijving van tientallen oud-Belangers in de rangen van N-VA en het de facto (deels) opheffen van het cordon.

De N-VA moet nu op zoek naar een nieuwe omgangsstrategie met het Vlaams Belang. Misschien begint die wel aan de andere kant van Oost-Vlaanderen, in Ninove, waar Vlaams Belang-lijst Forza Ninove nog altijd een coalitiepartner zoekt. Is De Wever echt bereid het cordon op de helling te zetten? Of blijft het bij dreigementen?

Als extreemlinks mag meebesturen, waarom dan extreemrechts niet? Het is een vraag die niet eenduidig te beantwoorden is.