Gespierde cheeta

Gespierde cheeta, dat is de totem die de jonge Jo Vandeurzen ooit kreeg bij zijn jeugdbeweging. Probeer u daar maar iets bij voor te stellen. Een cheeta is een groot, krachtig roofdier en het snelste landdier ter wereld. Slank, flexibel en gespierd. De link met de populaire Genkse politicus ligt eerlijk gezegd niet meteen voor de hand. In tegenstelling tot zijn totem, is Vandeurzen ver verwijderd van een roofdier. En ook wat die andere typische kenmerken van de cheeta betreft, kan het verschil tussen mens en dier niet aantoonbaar groter zijn.

Vandeurzen is tijdens zijn politieke loopbaan vaak met dingen, figuren en voorwerpen vergeleken. Niet altijd even fraai, trouwens. Zo kreeg hij ooit het verwijt dat hij het charisma van een lavabo had, het imago van een nat kartonnen bekertje en dat het nummer Arme Joe helemaal op zijn lijf was geschreven. Dat is nu allemaal voorbij. De volgende dagen zal de CD&V-topper overstelpt worden met complimenten, idolatrie en anekdotes die enkel verafgoding doen vermoeden. Zo gaat dat immers met toppolitici die met geheven hoofd zelf beslissen om uit de ring te stappen. Vrienden zijn begripvol, concurrenten halen opgelucht adem. Dat zal nu niet anders zijn.

Voor de christendemocratische volkspartij betekent het vertrek van Vandeurzen zonder meer een gigantisch verlies. Als stemmenkanon tijdens de verkiezingen, in visie tijdens de opmaak van regeringsplannen en in staatsmanschap ten tijde van crisis. Hij maakt ondertussen deel uit van het meubilair van de partij en hoort bij de CD&V als mayonaise bij frieten. Jo Vandeurzen heeft altijd op een eigenzinnige manier aan politiek gedaan. Zichzelf of zijn wetsvoorstellen verkopen en in de krant krijgen, was meer een verplicht nummer dan een noodzaak. Meer dan eens gebeurde het dat journalisten bijna per ongeluk op een van zijn verwezenlijkingen stootten. Waarna het nog een huzarenstukje was om de minister zélf aan het woord te krijgen. Vandeurzen is geen marketeer. Hij werkt graag in de luwte, maakt deals en afspraken in de coulissen.

Door de jaren heen bouwde hij een solide reputatie op, bij vriend en vijand over de partijgrenzen heen, als dossierkenner en integere bruggenbouwer. Drie keer werd Vandeurzen in onze krant verkozen tot Machtigste Limburger. Hij heeft menig akkoord in de schaduw gesloten, ver van alle nieuwsgierige blikken. In Limburg deed hij dat onder meer als Mister SALK, met toenmalig sp.a-minister Ingrid Lieten. Dat gebrek aan straatvechtersmentaliteit en goesting om de (sociale) media te bespelen, is misschien deels de reden waarom hij nu op een hoogtepunt wil stoppen. Hij heeft willens nillens lang genoeg in de spotlights gestaan. “Nu is het tijd voor iets anders”, zegt Vandeurzen in ons weekendinterview. “Ik ga niet met pensioen, daarvoor ben ik nog te jong, maar 60 jaar is wel de leeftijd om nog een nieuwe switch te maken.” Vandeurzen is slim. Door vandaag zelf een stap opzij te zetten, geeft hij niet alleen kans aan de broodnodige verjonging van zijn partij. Hij houdt meteen het heft zelf in handen. Want hoe onvervangbaar partijtoppers ook lijken, wie te lang blijft zitten, wordt uiteindelijk altijd een oude krokodil. Ook gespierde cheeta’s.