De Waalse gelehesjesrevolutie
Al vijf dagen blokkeren de Waalse gele hesjes petroleumdepots in de provincies Luik, Namen en Henegouwen. Ze ageren in kleine groepjes, versperren de doorgang met hun eigen wagen of houten paletten. Zo hopen ze zoveel mogelijk benzinepompen droog te leggen. Met een duizendtal zijn ze. Ze putten inspiratie uit de Franse gilets jaunes. Net als hun Franse collega’s vinden ze dat de verhoging van de brandstofprijzen hun leven onmogelijk maakt. Ze willen dat de Belgische accijnzen dringend worden verlaagd. Voor diesel heeft ons land het vierde hoogste tarief van Europa. “Ik betaal elke maand 500 euro voor brandstof. Ik kan de rest van mijn facturen niet meer betalen”, vertrouwt een actievoerder me toe. “Ik vecht voor mijn leven. Zo erg is het.” Het klinkt pathetisch, maar mijn gesprekspartner is doodernstig. Drie cijfers volstaan om deze malaise te begrijpen. Een Waal verdient gemiddeld 14 procent minder dan een Vlaming. Daarbij is Wallonië groter dan Vlaanderen, 17.000 km2 tegenover 13.500 km2. Een wagen legt meer kilometers af en kost dus meer in het zuiden. Waarschijnlijk wist u niet eens dat de Waalse gele hesjes bestonden. In Frankrijk zijn ze inderdaad talrijker, met zo’n 300.000 man. Maar ook bij ons kan je van een (bescheiden) succes spreken. Een drietal grote Waalse oliedepots kan niet meer functioneren. Eigenaar Total heeft deurwaarders op pad gestuurd, maar er is een gat in de wetgeving: als ze een dwangsom aan hun been krijgen, weten de manifestanten dat ze exact een uur de tijd hebben vóór die dreiging effectief wordt. Ze blijven nog maximaal 55 minuten ter plaatse om dan te worden afgelost.
Probleem: gelehesjesrevolutionairen vindt men niet in Vlaanderen, laat staan in Limburg, of bent u kandidaat? Welnu, het hart van de petroleumsector bevindt zich in het noorden van het land. De Waalse pompen worden nu simpelweg door Vlaamse tankwagens bevoorraad. Moeilijk te verteren voor de betogers. Ze komen meestal niet uit de hogere sociale klassen, de ene is arbeider bij Arcelor, de andere werkt als kelner. Ze spreken geen woord Nederlands en kunnen dus niets ondernemen om het noorden mee aan boord te hijsen. De beweging is immers spontaan ontstaan via Facebook en heeft geen banden met de vakbonden… die vooral achterdochtig zijn. “We weten niet precies wat die mensen willen, er is geen structuur”, zegt een lid van het ACV.
Naar alle waarschijnlijkheid zal de beweging uitdoven. Vooral nu sommige leden het hebben over de oprichting van een nieuwe politieke partij, wat de gele hesjes een andere tint geeft, hun zuiverheid aantast. De revolutie zal moeten wachten.