“26 bladzijden gewauwel”
Brexit-akkoord valt niet goed in Brits parlement
LONDEN/BRUSSEL - Er is een akkoord over de Brexit. Nadat eerder al overeenstemming bereikt was over het 585 pagina’s tellende scheidingsverdrag, zijn Britse en EU-onderhandelaars het nu ook eens geraakt over de toekomstige relaties tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie.
Europees Raadsvoorzitter Donald Tusk meldde donderdagochtend dat de onderhandelaars het eens waren geraakt over een 26 pagina’s tellende tekst die de krijtlijnen uitzet voor de verhouding tussen het Verenigde Koninkrijk en de Europese Unie eens de Brexit na 29 maart volgend jaar – plus een overgangsperiode tot eind 2020 – een feit is.
Die tekst is een ‘politieke verklaring’ die niet bindend is, maar toch belangrijker geacht wordt dan het scheidingsakkoord zelf. Zondag komen de staatshoofden en regeringsleiders van de 27 en Theresa May (foto) naar Brussel om het scheidingsverdrag en de politieke verklaring te ondertekenen. De overeenstemming betekent nog niet dat alles nu in kannen en kruiken is. De tekst blinkt namelijk uit door vaagheid. Zo zijn een aantal Europese landen ongerust over de toegang van hun vissersvloten tot de Britse wateren na de Brexit. De tekst vermeldt daarover alleen dat Londen en de 27 overblijvende lidstaten ‘het maximum’ zullen doen om daarover een akkoord te vinden tegen 2020. Geen woord ook over Gibraltar, hoewel de Spaanse premier Pedro Sanchez al tweemaal gedreigd heeft zijn veto te stellen als Spanje niet meer garanties krijgt betrokken te worden bij elke beslissing over de toekomst van Gibraltar. Enerzijds wordt er van uitgegaan dat Spanje “iets zal krijgen” zondag. Anderzijds hebben zowel de Franse president Emmanuel Macron als de Duitse kanselier Angela Merkel al laten weten dat ze zondag enkel en alleen naar Brussel komen om de teksten te ondertekenen zoals ze nu zijn. Geen sprake van nog te onderhandelen over wat dan ook.
Toch ligt de grootste horde die nog genomen moet worden niet in Brussel, maar in Londen.
“Gewauwel”
In een korte verklaring noemde Theresa May de overeenkomst gisteren “het juiste akkoord voor Groot-Brittannië”. “Het komt tegemoet aan de keuze van het referendum… Dit geeft ons terug de controle over onze grenzen, over ons geld en over onze wetten, en het beschermt onze jobs, onze veiligheid en de integriteit van het Verenigd Koninkrijk.” Daarna trok de premier naar het Lagerhuis om haar akkoord te verdedigen tegenover de parlementsleden. Geen gemakkelijke taak, want zowel de Labouroppositie als een groot deel van haar eigen Conservatieve partij zijn tegen. Labourleider Jeremy Corbyn maakte brandhout van de politieke verklaring: “26 bladzijden gewauwel waar niets concreets in staat en die twee jaar geleden al geschreven hadden kunnen worden”.
Volgens Corbyn maakt de politieke verklaring zoals ze nu is de onzekerheid alleen maar groter: “Het is duidelijk dat er helemaal geen akkoord is, over niets”. Maar ook veel leden van Mays eigen Conservatieven, te beginnen met ex-minister van Buitenlandse Zaken Boris Johnson, lieten geen spaander heel van het akkoord. “Deze deal maakt complete onzin van de Brexit”, aldus Johnson. Als er zondag een akkoord komt met de EU dan volgt er op 11 december een stemming in het Brits parlement. May heeft tot dan de tijd om een meerderheid voor haar Brexitakkoord te vinden, want op dit ogenblik is die meerderheid er niet.
Over één ding was de premier gisteren duidelijk: er komt geen nieuw referendum zolang zij eerste minister is. Als het parlement daarvoor kiest, neemt ze ontslag.