DAG VOL CHAOS
Kamer roept premier op om Migratiepact goed te keuren N-VA met de rug tegen de muur in regering
BRUSSEL - Na een dag vol chaos en politiek theater rond het VN-migratiepact staat de dwarsliggende N-VA helemaal klem. Een ruime wisselmeerderheid in de Kamer, zonder regeringspartij N-VA, riep premier Michel gisterenavond laat expliciet op om het pact goed te keuren. Het Migratiepact is nu een probleem van de regering, die vandaag om 9 uur samenkomt.
Hoe lang kan deze regeringscrisis nog blijven duren? Dat was de vraag die donderdag op ieders lippen brandde in de Kamer, waar het tot een ongeziene woordenstrijd kwam tussen regeringspartijen Open Vld en CD&V enerzijds en N-VA anderzijds. Met de openlijke verwijten werd de breuk in de regering pijnlijk blootgelegd. N-VA eiste aan het begin van de zitting dat premier Michel naar Marrakech gaat om daar te zeggen dat ons land het Migratiepact niet goedkeurt. Michel zelf hield het eerst bij een vage verklaring, maar werd om 21 uur teruggefloten door een ruime wisselmeerderheid tussen regeringspartijen CD&V, Open Vld en MR en de verzamelde centrumlinkse oppositie. Zij roepen Michel expliciet op om het pact wél goed te keuren. Zo staan de Vlaams-nationalisten nu volledig geïsoleerd. Wordt de ministerraad die vanochtend om 10 uur begint de laatste van dit kabinet of wordt de doodsstrijd nog langer gerekt?
BRUSSEL - Na een dag vol chaos en politiek theater, staat N-VA helemaal klem. Een ruime wisselmeerderheid zonder N-VA riep premier Michel gisterenavond laat in de Kamer expliciet op om het Migratiepact goed te keuren. N-VA, dat een goedkeuring absoluut niet ziet zitten, staat zo met de rug tegen de muur. Deze voormiddag om 10 uur volgt een ministerraad. Mogelijk wordt dat de laatste van een regering die nu al dagen in comateuze toestand verkeert, maar waarvan niemand het overlijden wil vaststellen.
Een zelden geziene woordenstrijd tussen regeringspartijen was het donderdagmiddag in de Kamer. N-VA, dat zich blijft verzetten tegen de goedkeuring van het VNmigratiepact, werd door coalitiepartners Open Vld en CD&V bont en blauw geslagen. De zitting van de Kamer om iets na 14 uur kon niet slechter beginnen voor de Vlaams-nationalisten toen een uitgelekt document aantoonde dat minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR) al op 3 oktober de instructie gaf aan de Belgische diplomatieke vertegenwoordigers om het VNmigratiepact goed te keuren. Reynders deed dat op basis van overleg binnen de CoorMulti, het interfederale overlegorgaan voor Multilaterale Coördinatie dat zich buigt over internationale dossiers, en waarin onder andere ook het kabinet van staatssecretaris Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) betrokken werd. In die CoorMulti werd nooit de alarmbel geluid door N-VA, zoals dinsdag al bevestigd werd door topdiplomaat JeanLuc Bodson.
“Wie zijn kar keert, moet daar zijn conclusies uit trekken”, trok Open Vld-fractieleider Patrick Dewael van leer tegen N-VA. “Ofwel legt men zich neer bij de beslissing, ofwel verlaat men de regering. Een partij kan niet tegelijk binnen en buiten de regering staan.” N-VA-fractieleider Peter De Roover, die eerder had geëist dat de premier naar Marrakech zou gaan om te zeggen dat ons land het Migratiepact niét zou goedkeuren, vroeg zich daarop af of Dewael aanstuurt op de val van de regering, maar die kaatste de bal keihard terug. “Ik stel vast dat mijnheer De Roover naar de radio gaat met dezelfde regelmaat als Frank Deboosere. Net als de weerman vertelt hij elke dag iets anders.”
Ook CD&V-fractieleider Servais Verherstraeten viel de N-VA frontaal aan. “Als je twee jaar samenwerkt en successen boekt, dan zet je door. Als je problemen hebt, leg ze dan op tafel. Ik heb gelezen dat N-VA een dertigtal problemen heeft met het pact. Ik heb ze niet gezien. Ik heb ze nooit gehoord.”
Vage Michel
Na die harde uithalen, werd verwacht dat premier Michel niet achter kon blijven en dat hij de druk op N-VA zou opvoeren. Maar tot ieders verbazing deed de eerste minister dat niet. In een zeer vage en weinigzeggende verklaring zei Michel dat hij “ten persoonlijke titel” naar Marrakech zou gaan. Michel leek daarmee zijn premierschap met alle mogelijke kracht te willen redden. Op vraag van de PS werd de zitting daarop geschorst. Eerst voor 10 minuten, maar dat bleek al snel anderhalf uur te worden. Coalitiepartners Open Vld en CD&V, die hun nek de hele dag hadden uitgestoken, verlieten woedend de zaal. Ook de oppositiepartijen waren niet tevreden over Michels vage woorden. In de coulissen van de Kamer vormde zich daarop in ijlvoor
een nieuwe wisselmeerderheid om de resolutie die woensdag in de Kamercommissie Buitenlandse Aangelegenheden werd goedgekeurd verder aan te scherpen. Groen-fractieleider Kristof Calvo kwam met een extra amendement, waarin de regering expliciet wordt opgeroepen om het VN-migratiepact goed te keuren. Dat amendement kreeg uiteindelijk de steun van de verzamelde centrumlinkse oppositie (PS, sp.a, Ecolo-Groen, cdH en DéFI) én de meerderheidspartijen CD&V, Open Vld en MR. De Franstalige liberalen leken zich daarmee te realiseren dat de uitspraken van de premier niet ver genoeg gingen. Of was het een afgesproken manoeuvre door eerst de premier halvelings een opening te laten creëren en daarna keihard toe te slaan?
N-VA geïsoleerd
Rond 21 uur werden de resolutie en het amendement dan eindelijk in de plenaire vergadering gestemd. Alleen N-VA en de kleine fracties van Vlaams Belang, Vuye&Wouters en de Parti Populaire stemden tegen.
Zo komt N-VA helemaal geïsoleerd te staan en wordt de eis die Peter De Roover eerder op de dag uitsprak (“De regering moet naar Marrakech gaan om daar te zeggen dat ons land het pact niet goedkeurt”) helemaal van tafel geveegd.
De vraag is nu welke conclusies N-VA aan deze stemming verbindt. De partij hield gisteren de hele dag vol dat er een grondwettelijk probleem is als Michel zonder consensus binnen de regering het Migratiepact goedkeurt. Dat moet officieel pas op 19 december op de Algemene Vergadering van de VN gebeuren en niet in Marrakech. Volgens N-VA volstaat een parlementaire wisselmeerderheid niet voor een Belgisch standpunt, al zeggen grondwetsspecialisten zoals Stefan Sottiaux (KU Leuven) ook dat als N-VA in de regering blijft en Michel naar Marrakech afzakt, hij dat eigenlijk doet in naam van de regering.
Laatste ministerraad?
Vanochtend om 10 uur komt de ministerraad satempo men. De vraag die iedereen zich in de Wetstraat stelt, is of dit de laatste wordt van de regering-Michel in de huidige constellatie. Al dagenlang voert het kabinet een doodsstrijd. Gisteren in de Kamer werd duidelijk dat de breuk binnen de regering compleet is, maar dat niemand bereid is om de stekker eruit te trekken. Afwachten of N-VA, na de overschrijding van de zoveelste rode lijn, nog veel toekomst ziet in de huidige coalitie die alleen nog maar aan elkaar hangt in het besef dat wie betrapt wordt met de stekker in handen daar electoraal misschien voor wordt afgestraft. Blijft de partij koppig in de regering en duurt de politieke crisis voort tot de ultieme goedkeuring in de VN op 19 december? Of houdt N-VA vandaag de eer aan zichzelf en trekt ze haar conclusies nu blijkt dat haar verzet tegen het Migratiepact een verloren strijd is?