Stakingsmodus
Door Indra Dewitte
Een Vlaams kind op de twaalf groeit op in armoede, het aantal voedselbedelingen is in 2018 voor het zoveelste jaar op rij gestegen, de ziekenfondsen worden tot 20% duurder, rijkste Belg Albert Frère betaalt nul euro successierechten (terwijl u tot minstens dertig procent moet ophoesten voor de staat), we hebben vier klimaatministers, maar krijgen geen klimaatakkoord rond en ondertussen laten we een regering vallen over een niet-bindend akkoord in Marrakech. En ja, de koopkracht is de laatste jaren wel gestegen, maar we zeggen er zelden bij dat de prijzen van water, energie en brandstof veel sterker zijn toegenomen dan de inkomens. Vooral in deze periode van het jaar komen die extra rekeningen hard aan. Dat is misschien niet heel voelbaar voor iedereen, maar des te meer voor wie het met een laag inkomen moet doen. En laat dat nu precies de groep mensen zijn die gisteren massaal het werk heeft neergelegd. In honderden bedrijven -vooral in de voeding, metaal, textiel en bouwsectoren- was er een grote bereidheid tot staken. In die mate zelfs dat de vakbonden er zelf verbaasd over waren. Van AlkenMaes tot Bravi en Friesland Campina tot Yoko in Genk en Konings Juices in Borgloon: Limburg was gisteren in ware stakingsmodus. Dat betekent één ding: mensen zijn kwaad en bang voor de toekomst.
Wie vandaag de schuld enkel in de nek van de vakbonden wil schuiven, speelt gevaarlijk spel. Want vakbonden zijn eigenlijk niet meer dan een uitlaatklep. Ze zijn een symptoom van iets, niet de oorzaak. Natuurlijk spelen ze graag megafoon en maken ze gebruik van hun achterban om de politieke druk op te voeren. Maar toch, wanneer zoveel mensen op straat komen, moet worden geluisterd naar het onderliggende probleem. Dat gaat over pensioenen en koopkracht. Er speelt een psychologische component, waardoor de algemene malaise groeit. Hoe je het ook draait of keert, het gevoel dat het altijd de kleintjes zijn die moeten opdraaien voor de kosten, stijgt. Die onvrede krijg je niet weg met dooddoeners of krakkemikkige cijfers. Wie vandaag zegt dat de bevolking onvoldoende beseft dat er in de toekomst meer en flexibeler moet worden gewerkt, blaast maar wat. Iedereen is daar ondertussen van overtuigd. Mensen vragen zich alleen af hoe dat georganiseerd zal worden. Waar blijven de concrete plannen voor werkbaar werk? Wanneer landt de lijst met zware beroepen? En het is al lang niet meer zo dat wanneer je een job hebt, je de rekeningen op het einde van de maand kan betalen. Ons welvaartsmodel is nog te veel gestoeld op een traditioneel gezin van tweeverdieners. Ambitieuze hervormingen zijn dus inderdaad nodig, maar dan liefst van het soort dat koopkracht en menselijk langer werken mee in de plannen opneemt.
Vakbonden zijn eigenlijk niet meer dan een uitlaatklep. Ze zijn een symptoom van iets, niet de oorzaak