Onzekerheid

Het Europees Hof van Justitie heeft de overgangsmaatregel vernietigd waardoor nieuw gehomologeerde dieselwagens tot 2020 tot tweemaal zoveel NOx mogen uitstoten dan bepaald in de milieunorm Euro 6. Het zijn de stadsbesturen van Brussel, Parijs en Madrid die de maatregel voor het Hof in Luxemburg hebben betwist en zij krijgen nu gelijk. Voorlopig althans, want de Commissie kan in beroep gaan. Het Hof oordeelt dat de norm te hoog ligt en dat de Commissie niet bevoegd is om een afwijking toe te staan. De Commissie heeft een jaar de tijd om de normen aan te passen.

Waarover gaat het? Vooraleer auto’s op de markt komen, wordt er gemeten of zij beantwoorden aan een aantal normen op het vlak van emissies, zoals roet en stikstofoxiden. Dat gebeurde decennialang in een laboratorium. De Europese Commissie en de industrie onderhandelden jarenlang over een nieuwe meetmethode, onderhandelingen die door het dieselschandaal in een stroomversnelling terechtkwamen. Vandaag worden nieuwe automodellen onderworpen aan een veel realistischer test in dagelijkse rijomstandigheden. De autoconstructeurs kregen één troostprijs. Tot het jaar 2020 mogen zij de norm voor NOx met een factor 2,1 overschrijden. In plaats van een maximale NOxuitstoot van 80 milligram per kilometer, mag een nieuwe diesel nog 168 milligram uitstoten. Voor die overgangsregel waren best goede argumenten. Autoconstructeurs plannen verschillende jaren vooruit. Nieuwe motoren worden immers niet van vandaag op morgen ontwikkeld, daar gaat wel wat tijd overheen. Waarbij de objectiviteit gebiedt te vermelden dat de autolobby jarenlang de invoering van de nieuwe test heeft vertraagd en dat technologie om de NOx-uitstoot te reduceren al jarenlang op het schap lag. Ook op de metingen zelf zit nogal wat afwijking, argumenteert de sector, zelfs tot 40 milligram per kilometer naar verluidt.

De gevolgen van de uitspraak van het Europees Hof hebben mogelijk grote gevolgen voor de dieselrijder. De uitspraak is hoe dan ook koren op de molen van de antidiesellobby. In de discussies over dieselverboden en lage emissiezones bleven dieselwagens die beantwoorden aan de meest recente editie van de milieunorm Euro 6 immers buiten schot. Het waren vooral de oudere diesels die het, overigens terecht, moesten ontgelden. In hun ijver om de luchtkwaliteit te verbeteren zouden lokale besturen immers best wel eens in de verleiding kunnen komen om nu ook de meest recente diesels aan te pakken. Met mogelijk grote gevolgen voor automobilisten die pas hun oude diesel hebben ingeruild voor een modern exemplaar en dachten: daar kunnen we weer een paar jaar mee verder. Voor hen vangt een nieuwe periode van onzekerheid aan.

En eigenlijk zou dat niet eens nodig moeten zijn. Uit metingen blijkt dat de meeste dieselmotoren die vandaag aan de norm Euro 6d Temp beantwoorden, ruim onder de limiet van 80 milligram NOx zitten. Uit een meting van de Duitse automobielclub ADAC bleek onlangs dat één voertuig in reële omstandigheden zelfs een NOx-uitstoot haalde van 8 milligram per kilometer, tien keer onder de norm.

Of dat voldoende is om de discussie over diesel uit de ideologische en soms zelfs religieuze sfeer te halen is onwaarschijnlijk. Maar in afwachting van betaalbare en praktische elektrische auto’s (uit de stekker of uit waterstof) blijft de moderne dieselmotor (niet de rijdende hoestbuien van Euro 3, 4 en 5) een interessante technologie. Maar wie wil dat nog horen?