3,6 miljard euro geïnvesteerd in nieuwe scholen
Groen ziet geen versnelling in scholenbouw
Scholen van Morgen is een soort van “leasesysteem” voor gebouwen waarbij ook het onderhoud in de prijs zit. Daardoor kan je die bouwkosten niet vergelijken met die van gemeer wone scholen. Het systeem is in 2006 in het leven geroepen omdat de scholenbouw met een grote achterstand kampte. Vlaanderen wilde die investeringen uit de begroting houden, wat intussen niet
mag van Europa. Groen is verbaasd over het feit dat de huidige achterstand niet in het rapport staat. “In het vorige rapport stond nog dat er 5 miljard nodig was om de achterstand weg te werken, nu staat er niets meer.” De onderwijskoepels hebben intussen al méér dan 5 miljard euro nodig. Katholiek Onderwijs Vlaanderen 3 miljard en GO! 3 à 3,9 miljard. Katholiek Onderwijs Vlaanderen vraagt 300 miljoen euro extra per jaar, wat ongeveer drie keer zoveel is als nu. GO! heeft 245 miljoen nodig, vier keer zoveel als nu.
BRUSSEL - Tijdens deze legislatuur is er in Vlaanderen 2,48 miljard euro geïnvesteerd in de bouw van scholen en nog eens 1,11 miljard euro via het leasesysteem Scholen van Morgen. Dat blijkt uit een rapport dat donderdag in het Vlaams Parlement wordt besproken. “Maar de lijst van scholen die op een nieuw gebouw wachten is nog altijd niet korter”, zegt Vlaams Parlementslid Elisabeth Meuleman van oppositiepartij Groen. “Intussen slorpen die Scholen van Morgen een derde van het budget op en die rekening blijft nog jaren doorlopen.”
Deze week bespreekt de Commissie Onderwijs van het Vlaams Parlement het tweede rapport dat bekijkt hoe het masterplan voor de scholenbouw uit 2015 evolueert. Volgens dat rapport is in deze legislatuur 3,6 miljard euro geïnvesteerd in scholen, zowel door de Vlaamse regering als door de gesubsidieerde scholen zelf (30 à 40%). “Onderwijsminister Hilde Crevits (CD&V) is vooral goed in communiceren”, vindt Elisabeth Meuleman van Groen. “Want als je die cijfers goed analyseert, schiet er eigenlijk maar 300 miljoen euro per jaar over: 250 miljoen voor reguliere scholenbouw en 50 miljoen om de capaciteit te verhogen. Dat is niet minder maar ook niet meer dan onder de vorige onderwijsminister Pascal Smet (sp.a). Wat ook niet in het rapport staat is hoe lang de scholen nog moeten wachten. Want die wachtlijst is nog altijd niet korter.” Toch is Groen ook over een aantal zaken tevreden. “Zoals de nieuwe vormen van financiering voor scholen, de huursubsidies, de verlaging van btw, het aanzetten tot het opruimen van asbest… Maar hoeveel geld hebben ze nu eigenlijk nodig om alle bouwdossiers weg te werken? In het vorige rap- port stond dat er een wachtlijst was voor de reguliere dossiers van 5 miljard euro, maar nu vinden we er niets van terug in dit rapport.”
Onderwijskoepels
De onderwijskoepels weten zelf zeer goed hoeveel geld ze nodig hebben. Met die 5 miljard uit het vorige rapport komen ze al niet meer toe. “We hebben jaarlijks 245 miljoen euro nodig om ons patrimonium te onderhouden en te vervangen”, zegt Raymonda Verdyck, de topvrouw van GO! “Daarvoor gaan we er van uit dat een gebouw 50 jaar meegaat.” Maar GO! krijgt niet meer dan 55 miljoen euro per jaar. “In totaal hebben we 3 à 3,9 miljard nodig om alles in orde te maken.” Ook Katholiek Onderwijs Vlaanderen kampt met een achterstand. “De minister heeft al veel gedaan, maar we hebben 3 miljard euro nodig om alle ingediende projecten te bouwen”, zegt topman Lieven Boeve. “Daarom vragen we aan de volgende regering alvast 300 miljoen extra per jaar.” Dat is ongeveer drie keer zoveel als nu, want nu krijgt het katholieke net 170 miljoen euro per jaar. Hier gaan ze er zelfs van uit dat een gebouw 60 jaar moet meegaan.
Scholen van Morgen
Dat die bedragen voor Scholen van Morgen deze legislatuur al opgelopen zijn tot 1,11 miljard euro verbaast deze onderwijskoepel niet. “In die kost zit ook het onderhoud, de financiering, de mensen die alles moeten regelen”, zegt Dirk Van Stappen, verantwoordelijke schoolgebouwen bij Katholiek Onderwijs Vlaanderen. “In totaal zijn die Scholen van Morgen maar goed voor 4 procent van de oppervlakte, maar je kan die kostprijs niet vergelijken met de andere scholen. Als ze afbetaald zijn, zullen ze ook beter onderhouden zijn dan de andere scholen en dus ook meer waard. Het vreemde is dat Scholen van Morgen indertijd in het leven zijn geroepen omdat er te weinig geld was via het gewone systeem, maar dat onze wachtlijst intussen niet verminderd is.” In Limburg is er voor Scholen van Morgen ook flink geïnvesteerd: er zijn 18 scholen gebouwd voor een totaalbedrag van 234 miljoen euro. Over heel Vlaanderen zijn er 158 scholen klaar, zeven zijn in aanbouw en zestien zijn er vergund. Het Spectrum College in Beringen is met 27.000 m2 zelfs het grootste project van Scholen van Morgen voor heel Vlaanderen.
Zien bouwen doet bouwen
“Zien bouwen doet bouwen”, reageert minister Hilde Crevits op de vaststelling dat de wachtlijst maar niet korter wordt. “Hoe meer er publiek gepraat wordt over scholenbouw, hoe meer schoolbesturen en directies zien en horen dat er massaal geïnvesteerd wordt in de vernieuwing en uitbreiding van schoolinfrastructuur, hoe meer schoolbesturen aangemoedigd worden om zelf een subsidieaanvraag in te dienen.” Minister Crevits wijst er ook op dat er nog nooit zoveel geïnvesteerd is in scholenbouw als nu. “De goedgekeurde investeringskredieten voor scholenbouw zijn de voorbije jaren flink toegenomen. Dankzij de btw-verlaging op scholenbouw (naar 6 procent, nvdr.) zorgen we er bovendien voor dat we met eenzelfde investeringsbedrag aanzienlijk meer schoolbouwoppervlakte of schoolbouwprojecten kunnen realiseren.”