ODYSSEE ROND DE NOORDZEE
Vanavond laat Eén de eerste aflevering van ‘Rond De Noordzee’ te water, een reisprogramma waarin reportagemaker Arnout Hauben (42) u meeneemt op een odyssee van 5.000 kilometer rond de Noordzee. Tussen de majestueuze vergezichten door viste Hauben naar verhalen bij Noordzeebewoners van divers pluimage die zijn pad kruisten.
De tocht van Arnout Hauben, cameraman Philippe Niclaes en geluidsman/dronepiloot Ruben Callens begon in Vlaanderen, stak door naar Frankrijk, Engeland, Schotland, Noorwegen, Denemarken, Duitsland en Nederland en eindigde in Antwerpen. Het trio zocht naar verhalen over heden en verleden, cultuur en natuur. “De mensen aan de Noordzee delen allemaal een groot stuk van hun DNA. We zijn letterlijk en figuurlijk verbonden”, steekt Hauben van wal.
Onze Vlaamse kust wordt vaak als lelijk bestempeld. Waar ligt het mooiste plekje aan de Noordzee?
“Ik ga er drie kiezen. Op drie: de Schotse kusten en de Orkney-eilanden. Heel sfeervol en heel goed bereikbaar. Op twee: het magische Noorwegen, de wereld van de fjorden die honderden kilometers landinwaarts snijden. We zijn er bij boeren te gast geweest die heel afgelegen wonen, ze zijn enkel met een boot of na een rotsklimpartij te bereiken. Toch vinden ze niet dat ze geïsoleerd zijn: ‘Als ik mijn vinger in het water van de fjord steek, heb ik contact met de hele wereld’, redeneren ze. En op één: de Halligen, een groep eilandjes in de Duitse Waddenzee, ten noorden van Friesland. Het zijn platte eilandjes zonder duinen of dijken. Bij hoogtij worden ze overspoeld en dus staan de boerderijen op terpen, een soort heuveltjes. Er wonen ongeveer twintig mensen. We waren er bij een familie die nog 80 jaar moet afbetalen voor een lening omdat ze hun boerderij 30 à 40 centimeter moeten verhogen vanwege het stijgen van de zeespiegel door de opwarming van de aarde. We zijn naar de Halligen gereisd in een treintje door de zee. Dat spoor stamt nog uit de tijd van Hitler.”
Hoelang hebben jullie over die 5.000 km rond de Noordzee gedaan?
“Ongeveer honderd dagen, maar niet in één stuk. Ik kom tussendoor graag naar huis om te monteren en filmmateriaal veilig te stellen en om even afstand te nemen van wat je aan het doen bent. En ik heb ook nog een vrouw en kinderen, een zoon van 15 en een dochter van 12. Het is goed om die af en toe wat opvoeding te geven. (lacht) Ze hebben ook een stukje meegereisd trouwens. Ik vond Noorwegen zo schoon dat ik mijn gezin heb laten overkomen voor een vakantie. Het was tof om ze deelgenoot te maken van wat ik aan het doen was.”
Wat was de spectaculairste etappe van de reis?
“Van de Shetlands naar Noorwegen zouden we met een historische boot varen, maar die was vastgelopen op rotsen. Na een oproep op de BBC mochten we met vissers mee. Best wel pittig. De oversteek duurde 36 uur, op ruwe zee. Niet ideaal als je pas een match van de Rode Duivels hebt gevierd. We hebben alle drie overboord gehangen om euh, de krabben te voeren. ’s Morgens bleek dat het reddingsvlot in de loop van de nacht overboord was geslagen. Dan besef je dat je toch een groot risico nam.”
In de loop der eeuwen zijn de Noordzeekusten fel veranderd. Hoe zie jij de situatie over 100 jaar?
“Als je ziet dat ze elk jaar onze kust moeten opspuiten met zand… hoelang kan je dat volhouden? Dat kost gigantisch veel geld, hé. Maar tot waar kan de mens zich blijven verdedigen tegen zoiets krachtigs als de zee? Als het de slechte kant uitgaat en het zeewater stijgt, waar stopt dan onze verdediging? Er is ook nog het probleem van de vervuiling. Plastic soup zijn we niet tegengekomen op zee maar voor de Noorse kust liggen idyllische onbewoonde eilanden waar generaties plastic liggen waarin vogels verstrikt zitten. Dat probleem is gigantisch maar ik ben optimistisch van aard, het is iets wat we kunnen aanpakken. Ik ben daarom ook meegestapt in de klimaatbetoging. Mijn kinderen zijn daar fel mee bezig, zij schoppen mij een geweten.”