De klim op El Capitan
Vorige maand werd ‘Free Solo’ bekroond met een Oscar voor beste documentaire. De film over Alex Honnold (33), die als eerste alleen en zonder touwen de 900 meter hoge, steile rotswand El Capitan in het Californische Yosemite Park beklom, loopt bij ons nog in enkele zalen en is vanavond te zien op National Geographic, zonder reclameonderbrekingen.
Pure horror, zo voelt het aan om de documentaire te bekijken, je hoeft daarvoor niet eens aan hoogtevrees te lijden.
De filmploeg onder leiding van het koppel Jimmy Chin en Elizabeth Chai Vasarhelyi wist dat uiteraard niet van tevoren. Zij stonden voor een ethisch probleem: wat als we getuige zijn van de dood van onze vriend Alex Honnold? Mag je zoiets filmen? Legt de aanwezigheid van een filmploeg geen extra druk op een atleet die iets gaat ondernemen wat nooit tevoren een mens is gelukt? El Capitan eiste eerder al een veertigtal doden. Er werd gefilmd met drones, telescopische camera’s en schoudercamera’s door een cameraman die zelf ook tegen de rotswand hing. Zijn posities werden echter zo gekozen dat hij buiten het blikveld van Alex bleef om hem niet uit zijn concentratie te brengen. Twee jaar lang was de filmploeg getuige van de voorbereiding en op 3 juni 2017 was het zover. De film opent met een vooruitblik op de beelden van de klim. Dan gaat het terug naar 2016, wanneer Alex bezig is aan een tournee n.a.v. zijn boek waarin hij toelicht waarom hij dit ‘gekkenwerk’ doet. “De kans dat je naar beneden tuimelt is klein maar de gevolgen zijn groot”, merkt hij droogjes op. Jaren geleden werd bij Alex een fMRI-scan uitgevoerd, die aan het licht brengt dat hij nauwelijks reageert op prikkels die ‘normale’ mensen schrik aanjagen.
Busje
Hij leeft helemaal voor zijn doel: hij woont in een busje dat hij heeft omgebouwd tot camper en eet voornamelijk goedkoop voer uit blik, zodat hij de kosten voor zijn levensonderhoud kan drukken. Je krijgt in de documentaire een goed idee hoe technisch en uitdagend het is om El Capitan te beklimmen, zeker als je dat doet zonder touwen. Alex oefent zich suf om de moeilijkste delen van de klim onder de knie te krijgen. Zijn levensfilosofie komt hierop neer: “Je bereikt niks groots wanneer je gelukkig en zelfgenoegzaam bent. In het leven gaat het niet om geluk maar om prestatie”. Het laatste halfuur is een verslag van de eigenlijke klim en alhoewel we weten dat het uiteindelijk wel zal lukken, blijft het een huiveringwekkende kijkervaring. Als je Alex bezig ziet, het millimeterwerk waarmee hij zijn schoeisel plaatst in de kleine richels, zit je op het puntje van je stoel.
Tom Waes
Tom Waes beklom zeven jaar geleden voor ‘Tomtesterom’ ook El Capitan. Hij deed dat toen via de Noseroute, een avontuur van vier dagen. Alex Honnold deed het langs de Freerider-route in drie uur en 56 minuten. In juli 2006 had ook Marc Herremans zich aan een klim gewaagd, wat te zien was in de documentaire ‘To Walk Again’ van Stijn Coninx. De rolstoelatleet moest toen na één dag opgeven.