Britse en Amerikaanse wapens tegen betogers in Hongkong

HONGKONG - De VS en Groot-Brittannië leverden het traangas dat Hongkong afvuurt op zijn burgers. Al een paar weken vragen de activisten in Hongkong de internationale gemeenschap om niet langer wapens te leveren aan de oproerpolitie. Naast traangas gaat het o.a. om losse ammunitie, spionagesoftware of klapkogels.

De belangrijkste producenten zitten in Groot-Brittannië en de VS, nota bene de landen die zich het duidelijkst hebben uitgesproken over de crisis in Hongkong. Maar voorlopig aarzelen zelfs zij nog om hun wapenhandel met Hongkong aan banden te leggen. Eén Amerikaans Congreslid beloofde op Twitter om een voorstel in te dienen dat de wapenverkoop aan Hongkong opschort. Daar is nog niets concreets van in huis gekomen. Kogels en hulzen van minstens één Amerikaans bedrijf zijn al teruggevonden in de straten van Hongkong. De Britse regering zei op 25 juni dat alle exportlicenties opgeschort zijn. Maar op dat moment was er volgens de Hongkong Free Press geen enkele actieve verkoop die nog vergund moest worden. “Al het materiaal was toen al in grote hoeveelheden verkocht”, aldus Andrew Smith van de ngo Campaign against Arms Trade tegen onze zusterkrant De Standaard. “En die verkopen hadden nooit mogen plaatsvinden, gezien het slechte parcours op het vlak van mensenrechten dat Hongkong al sinds 2014 loopt.” Betogers vonden traangasampullen van het Britse bedrijf Chemring.

9,4 miljoen pond

Groot-Brittannië vergunde in juli 2018 de export van handgranaten en traangas naar Hongkong voor ‘trainingsdoeleinden’. In juli 2015 werden rubberkogels verkocht. Een vergunning voor beschermende schilden werd in april van dit jaar wel geweigerd. “Sinds de Paraplubeweging van 2014 heeft Groot-Brittannië voor minstens 9,4 miljoen pond wapentuig verkocht aan Hongkong”, zegt Smith. “Dan reken ik alleen maar de licenties met beperkingen in kwantiteit mee, niet de open licenties.” Volgens hem zijn er ook geen formele mechanismes ingesteld om verkopen in de toekomst tegen te houden. “Het zou niet de eerste keer zijn dat er nieuwe vergunningen komen als de media-aandacht verslapt.” Groot-Brittannië nodigde Hongkong overigens vorige vrijdag nog uit naar de Londense DSEI wapenbeurs in september. DSEI wordt georganiseerd door de wapensector en het Britse ministerie voor Internationale Handel. Smith: “Mensenrechten en democratie zijn duidelijk geen prioriteit voor Groot-Brittannië.” De Hongkongse activist Joshua Wong die eerder al een petitie richtte aan het Witte Huis om de wapenverkoop te stoppen, reageerde ontgoocheld. In een tweet aan Boris Johnson schreef hij: “Je kunt de autoriteiten van Hongkong toch niet uitnodigen als de politie betogers probeert te vermoorden.”

Vervallen traangas

Tot nu toe zijn in Hongkong alleen ‘antioproerwapens’ ingezet. Maar volgens de VN-Commissie voor de mensenrechten schendt de politie de internationale afspraken rond het gebruik ervan. Zo werd o.a. traangas afgeschoten in afgesloten metrostations. Betogers fotografeerden vervallen traangasgranaten, wat het gas nog schadelijker maakt. Een actievoerder raakte ook zwaargewond aan het oog door een klapkogel die vanop korte afstand afgevuurd was.