Alkense geitenboer ruilt boerderij in voor hulp aan Afrikaanse boeren
GEITENBOERDERIJ
Remy Schiffeleers is in de eerste plaats een landbouwer. Zijn kleinschalig landbouwbedrijf ontstond in 1980 en tot voor kort was hij dan ook actief in de ‘korte keten’. De melk van de honderd geiten op zijn boerderij verwerkte hij al die jaren volledig zelf. De dieren van De Levende Aarde aten alleen ruwvoer, gras en klaver dat op de boerderij zelf geproduceerd werd. De melk verwerkte Schiffeleers op de boerderij tot kaas en yoghurt en verkocht hij zelf via wekelijkse markten in het Leuvense, maar ook via de voedselteams en in lokale zaken.
Maar na bijna veertig jaar houdt Schiffeleers er nu mee op. “We zijn altijd radicaal anders geweest dan doorsnee westerse landbouwbedrijven”, vertelt de geitenboer. “Collegalandbouwers zag ik tijdens mijn carrière afhankelijker worden van systemen waar ze geen vat meer op hadden. Bij wie - soms noodgedwongen bleef boeren, zag ik de motivatie plaatsmaken voor kopzorgen en stress. Zoals vandaag in Vlaanderen geboerd wordt, is er geen model met toekomst. En al zeker niet voor het Zuiden.”
Afrikaanse veeartsen
Schiffeleers is een grote voorstander van de uitwisseling tussen noord en zuid. Meer dan twintig jaar lang was de methode van ‘duurzame landbouw’ van de geitenboerderij in Alken een module in de opleiding van Afrikaanse veeartsen aan het
Instituut voor Tropische Geneeskunde van Antwerpen. Zo werden honderden contacten gelegd in Afrika. Nadat de opleiding in Antwerpen stopte, werd de samenwerking overgenomen door de Universiteit van Luik en Gembloux. Tientallen studenten maakten in samenwerking met de Alkense geitenboerderij thesissen en doctoraten rond thema’s van duurzame landbouw en de strijd tegen ondervoeding. Ook werden er jarenlang honderden Afrikaanse boeren opgeleid en werden Alkense melkgeiten geschonken aan de beste stagiairs-boeren in Afrika.
Aan dat hoofdstuk komt nu een einde, maar niet aan de droom van Schiffeleers. Integendeel. “Ik rond hier alles af om meer tijd te hebben om mee te werken op de boerderijen van mijn vrienden-boeren in Afrika”, vertelt de geitenboer. “Ik wil werken aan een manier van duurzame landbouw die voor de boeren in hun thuisland haalbaar is. Ook wil ik hun zelfstandigheid ondersteunen.” Door de jaren heen zijn er al heel wat boerderijen met een pedagogisch doel tot stand gekomen, intussen in een 10-tal Afrikaanse landen.
Geiten voor genetica
“Mijn 20 top-geiten schenk ik aan vrienden-boeren in Senegal, Benin en Togo. Zij zullen dienen om de genetica voor melkgeiten in die landen een duwtje in de rug te geven”, legt Schiffeleers uit. “De geiten zullen gevoederd worden met aangeplante vlinderbloemige struiken waarvan de bladeren rijk zijn aan eiwitten, die op hun beurt stikstof fixeren in de bodem. Door de geiten op stal te houden, is er dan weer stalmest om de akkers te bemesten. Zo krijg je een integratie van landbouw, veeteelt, herbebossing en groenteteelt. Kortweg: duurzame ecologische landbouw.” Momenteel is een tiental vrijwilligers in de weer om de kleine familiale boerderij Kabakedi op te starten in Luwero (Oeganda). De bedoeling is om op termijn de plaatselijke bevolking zelfstandig gezonde voeding te laten produceren en een beter inkomen te verwerven. Drijvende krachten hierachter zijn Jean-Luc Nkurunziza, een erkend Rwandees politiek vluchteling die in Kortessem woont, samen met zijn broer Benjamin die de boerderij ter plaatse beheert. “Het worden allemaal plaatsen van hoop”, besluit Schiffeleers. “Mijn werk is nog niet af.”