Poetin verzekert zich voor rest van zijn leven van de macht
De Russische president Poetin heeft een referendum aangekondigd over een wijziging in de grondwet. Poetin, die aan zijn laatste ambtsperiode bezig is, wil de macht van zijn opvolger inperken én voor de rest van zijn leven zijn eigen macht veiligstellen.
RUSLAND
President Poetin verraste gisteren tijdens zijn State of the Union vriend en vijand met zijn plannen. Na de bekendmaking ervan, nam de volledige regering van premier Medvedev, zijn trouwe bondgenoot, ontslag om de transitie naar het nieuwe systeem mogelijk te maken.
Poetin zal nu een nieuwe premier en een regering kiezen die het grondwettelijk werk moet voorbereiden. Medvedev werd bedankt met een functie als voorzitter van de Nationale Veiligheidsraad,
net onder Poetin zelf. Dat orgaan heeft de voorbije jaren meer macht gekregen en controleert het leger, de veiligheidsdiensten en de inlichtingendiensten. De overkoepelende macht zeg maar, die het dagelijks bestuur van het land aan president en premier overlaat maar haast absolute controle heeft.
Voor Poetin zelf verandert er momenteel niets. Zijn vierde ambtstermijn loopt pas af in 2024. Momenteel is hij al twintig jaar aan de macht, wisselend met Medvedev tussen het premierschap en het presidentschap. Zo kon hij twee keer het maximum van twee opeenvolgende mandaten als president invullen en Rusland kneden tot wat het nu is. Alleen Jozef Stalin bleef ooit langer aan de macht.
Overgangspremier
Poetin knipt met de ingreep de vleugels van zijn opvolger als president. Zo voorkomt hij een ‘nieuwe Poetin’ die zijn erfenis als leider zou kunnen uitwissen of hem zou viseren. Zijn opvolger zal striktere nationaliteitsregels opgelegd worden, zal maximaal twee ambtstermijnen in het Kremlin mogen zitten en ziet de keuze van premier en ministers verlegd worden naar de Doema, het Russische lagerhuis. Poetin heeft tot nu nooit in zijn kaarten laten kijken aan wie hij zijn opvolging zal toevertrouwen. Na het aftreden van Medvedev heeft Poetin woensdag Michail Misjoestin, het hoofd van de Russische federale belastingsdienst, de post van premier aangeboden. Dat meldde de persdienst van het Kremlin. De kandidatuur moet nog bevestigd worden door het parlement, een formaliteit. Misjoestin is 53 jaar oud. Waarnemers gaan ervan uit dat hij als een soort overgangspremier zal werken. Als nieuwe premier moet hij het referendum – het eerste in meer dan een kwart eeuw – voorbereiden.
De rest van zijn leven veilig
Poetin – 67 jaar intussen– stelt met zijn zet zijn toekomst en zijn macht veilig. De tacticus, die nagenoeg niemand in het Kremlin vertrouwt, creëert zelfs meerdere mogelijkheden om zelf aan de macht te blijven. Hij kan bij de volgende verkiezingen zelf opkomen als kopstuk van Verenigd Rusland, de grootste partij van het land, en premier worden nu het politieke zwaartepunt weer naar het parlement verschuift. Verwacht wordt echter dat Poetin zal blijven zitten tot 2024 om zijn opvolger voldoende tijd en ruimte te geven, om zich dan terug te plooien naast Medvedev als baas van de Nationale Veiligheidsraad. Al kan hij na de grondwetswijziging zelfs met een gerust gemoed eerder aftreden. Zoals Nursultan Nazarbayev, de sterke man van Kazachstan, vorig jaar deed. Hij bleef wel hoofd van zijn Veiligheidsraad, die als twee druppels water op de Russische lijkt. Het is de plek waar de belangrijkste touwtjes samenkomen. Wie er de scepter zwaait, is nagenoeg ongenaakbaar. Toen al werd gezegd dat Nazarbayev weleens het rolmodel voor Poetin kon zijn.