Vlaming die “nieuwe munt” uitvond, riskeert celstraf en beroepsverbod
RECHTBANK
LEUVEN De vergunning van zijn elektronische ruilmunt RES werd vorig jaar al ingetrokken. Maar nu riskeert oprichter Walther Smets (67) nog een zware straf van de Leuvense strafrechter: vijf jaar beroepsverbod en zes maanden cel. Het gerecht vermoedt dat hij zijn betaalsysteem misbruikte om zijn eigen schulden te verdoezelen.
Walther Smets (67) en zijn vrouw Berenice leidden een mooi leven. Na het succesvol uitbaten van enkele Leuvense studentencafés en een geflopte Italiaanse desingwinkel, had hij met de creatie van zijn eigen munt het grote lot gewonnen. Zo leek het toch.
Met RES, opgericht in 1996, had Smets als doel de lokale economie aan te zwengelen. Het principe: deelnemende handelaars betaalden elkaar niet langer in euro, maar in een fictieve munt. Op die manier konden ze zelf de koers tegenover de euro bepalen. Een voorbeeld: ooit kreeg je in Leuven als je naar het basket ging 125 RES-punten cadeau. Wou je een tweedehands Jaguar XJ6 kopen bij een handelaar in Putte, dan moest je – met een korting van 9.500 RES – nog slechts 2.000 euro cash neerleggen.
Schulden verdoezelen
Klinkt mooi, maar volgens Ludwig Verduyn van de website DeRijksteBelgen blaast het systeem zichzelf op. “De gunstige koers moest steeds kunstmatig opgedreven, ven worden. Bij RES vertaalde zich dat in de toetreding van consumenten in 2009.” Er kwamen zesduizend verkooppunten en een herlaadbare prepaidkaart waarop je als consument euro’s kon omzetten. Eén euro was goed voor anderhalve RES. Verduyn spreekt van een wonderbaarlijke geldvermenigvuldiging.
In april 2019 bleek het verhaal te mooi om waar te zijn. Na “enkele onregelmatigheden” trok de Nationale Bank de vergunning van RES Prepaid in. De consumententak van het bedrijf ging failliet, gevolgd door een onderzoek van het Leuvense gerecht. Het is nog maar de vraag of de 18.000 consumenten die instapten, ooit nog iets van die 1,8 miljoen aan RES-kapitaal gaan recupereren. Smets, eerder al deels failliet verklaard en veroordeeld voor het hacken van een concurrent, staat nu terecht voor vermeende oplichting, valsheid in geschrifte en het gebruik van valse stukken. Volgens het Leuvense gerecht misbruikte hij zijn eigen systeem om zijn persoonlijke schulden en die van zijn vrouw te verdoezelen.
Geen gedupeerden
“Hij ging internationale kredieten aan in Polen, Tsjechië en Slovakije voor 150.000 RES en er werd hem een persoonlijke lening toegekend voor 100.000 RES, terwijl hij eigenlijk voor een half miljoen euro in de schulden zat”, zei de openbaar aanklager in de zitting. Smets zou ongebreideld kredieten toegekend hebben aan zichzelf en bevriende leden. De vrouw die hem voor de rechter sleepte, wilde naar eigen zeggen destijds niet meedoen aan die onverklaarbare vraag tot kapitaalsinjectie. Het gerecht eist zes maanden cel en een beroepsverbod van vijf jaar. De familie Smets wenste maandag geen commentaar te gemaar ontkent wel elke vorm van oplichting. Volgens hen werd de zaak aangespannen door een jaloerse concurrent. “Dat bevriende leden mee zouden hebben geprofiteerd van het systeem is zelfs nooit aangetoond. Bovendien zijn er ook geen transfers geweest naar zijn persoonlijke rekening”, zegt advocaat Christophe
Celis. “Er zijn zeer zware denkfouten gemaakt door het gerecht en er hebben zich nog geen gedupeerden gemeld. Dit is een scheet in een fles.”