Gezocht: geloofwaardig gezicht
Deze zaterdagvoormiddag om 10.45 uur Britse tijd krijgen de meer dan 500.000 partijleden van Labour een e-mail in hun elektronische brievenbus waarin de naam van de opvolger van Jeremy Corbyn bekendgemaakt wordt. De winnaar van de verkiezingsstrijd wordt enkele minuten eerder gecontacteerd.
Het blijft iets absurds: een nieuwe partijleider kiezen terwijl het land op slot zit en eigenlijk maar met één zaak bezig is: hoe overleven we de coronacrisis? Maar bij Labour hebben ze ervoor gekozen de campagne die half januari begon, toch voort te zetten. De leden mochten tot donderdagavond hun stem uitbrengen. Ze kozen niet alleen een nieuwe voorzitter, ook de post van ondervoorzitter is vacant.
Betrouwbaar
Bij het begin van de campagne voelden vier vrouwen en één man zich geroepen om de handschoen op te nemen. Onderweg vielen twee vrouwen af en dus blijven er drie kandidaten over: Keir Starmer, Rebecca Long-Bailey en Lisa Nandy. Die laatste is de verrassende outsider, maar weinigen geven de 40jarige Nandy, die het Londense district Wigan vertegenwoordigt, een echte kans tegen Long-Bailey en Starmer.
Eigenlijk gaan de meeste analisten ervan uit dat Starmer met ruime voorsprong de verkiezingen zal winnen. Hij kreeg van bij het begin de meeste steun van zijn collega’s in het Lagerhuis en ook de grootste vakbonden schaarden zich achter de man die zijn sporen verdiende als openbaar aanklager en als schaduwminister voor de Brexit. In beide functies maakte hij een betrouwbare en gedegen indruk. “Met Starmer krijgt het land na vijf jaar weer een oppositieleider van wie velen zich ook kunnen voorverenigen. stellen dat hij in Downing Street zit”, schrijft Robert Shrimsley, politiek columnist van de Financial Times.
Dat was inderdaad het grote probleem met Corbyn. Zelfs Labourkiezers zagen in hem nooit een potentiële premier. Daarvoor waren zijn opvattingen niet alleen te radicaal-links, maar zijn hele politieke leven was hij in de eerste plaats opposant, nooit dealmaker of bestuurder.
Slechte verliezer
Zelfs in zijn laatste dagen als leider van Labour slaagt hij erin mensen de kast op te jagen. Zo gaf hij vorige week een interview aan de BBC waarin hij zei dat de manier waarop de regering Johnson de coronacrisis aanpakt - ze draait de geldkraan helemaal open - bewijst dat hij eigenlijk altijd gelijk heeft gehad met zijn pleidooien voor een meer staatsgeleide economie. Velen vonden de claim vooral getuigen van het feit dat hij een slechte verliezer is. Shrimsley: “Alleen Corbyn is in staat zijn visie op de wereld te rechtvaardigen aan de hand van een crisiseconomie.”
Corbyn leek ook even vergeten dat zijn partij in december de grootste verkiezingsnederlaag sinds 1935 had geleden. Maar misschien verandert de coronacrisis wel definitief de visie van de burgers op economie en de rol van de overheid daarin. Corbyn heeft er ook alles aan gedaan om zijn ideologische erfenis veilig te stellen. Daar moet Long-Bailey voor zorgen. Als zij verkozen wordt, zal Labour de Corbynkoers blijven volgen.
Met Starmer zal de partij weer meer naar het midden opschuiven. Of dat de beste positie is om de Britten opnieuw voor Labour te doen kiezen, blijft natuurlijk afwachten. Hijzelf beklemtoonde tijdens de campagne vooral dat hij de partij opnieuw wil Corbyn was er dan in geslaagd om veel jonge mensen te enthousiasmeren, maar hij joeg de meer traditionele Labour-kiezers weg. Met zijn meer staatsmanachtige uitstraling wil Starmer hen weer terugwinnen.
Overwinningsspeech
Maar wie ook de winnaar wordt, hij of zij staat voor een zware opdracht. De partij is absoluut niet hersteld van de klap die ze in december kreeg. In de peilingen hebben de Conservatieven meer dan een straatlengte voorsprong. Johnson slaagt er voorlopig in zich op te werpen als de premier bij wie het land in veilige handen is. Ook voor de coronacrisis losbarstte, nam hij maatregelen die zo uit een Labour-manifest konden komen, met grootschalige investeringen in infrastructuur en gezondheidszorg. Door de coronacrisis wordt hij alleen nog meer in die richting gedwongen. Hoe zal de nieuwe Labour-leider de komende jaren een verschil maken?
De meeste Westminster-watchers zijn het erover eens dat de oppositie met Starmer eindelijk een meer geloofwaardig gezicht krijgt. En ook dat is in deze tijden meer dan ooit nodig. Maar de eerste bekommernis van de nieuwe partijleider is hoe hij of zij de leden zal toespreken. Het aanvankelijke voorstel van het partijbureau was dat de drie op voorhand hun overwinningsspeech zouden opnemen. Die zou dan meegestuurd worden met de e-mail waarin de winnaar werd bekendgemaakt. Maar dat vond geen van de drie een goed idee. “Hoe kun je een godsnaam zo’n speech improviseren als je niet weet of je gewonnen hebt”, klonk het. En wat als de toespraken van de verliezers nadien zouden uitlekken? En dus is de partij nog altijd op zoek naar de beste formule.